Στα 0,09 ευρώ, από 0,04 ευρώ σήμερα θα τιμολογείται η πλαστική σακούλα από την 1η Ιανουαρίου. Ο διπλασιασμός του περιβαλλοντικού τέλους στοχεύει στην περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης στις 90 σακούλες ανά άτομο ετησίως, από 120-130 σήμερα μέχρι το τέλος της νέας χρονιάς. Η εφαρμογή της χρέωσης το 2018 οδήγησε σε μείωση κατά 80%-85% της διάθεσης δωρεάν πλαστικής σακούλας στα σούπερ μάρκετ και σε αύξηση 25% των πωλήσεων πλαστικών απορριμμάτων, όπως οι σακούλες.
Το μέτρο της χρέωσης της πλαστικής σακούλας θεσπίστηκε με ευρωπαϊκό κανονισμό του 2015 και έχει ως τελικό στόχο τη δραστική μείωση της δωρεάν πλαστικής σακούλας που κυκλοφορεί στην ευρωπαϊκή αγορά. Παρά το χαμηλό περιβαλλοντικό τέλος που επέβαλε το υπουργείο Περιβάλλοντος, οι καταναλωτές ανταποκρίθηκαν και έτσι το 2018 η χρήση της πλαστικής σακούλας στα σούπερ μάρκετ περιορίστηκε κατά 80%-85% (εκτιμάται ότι κυκλοφόρησαν 1,5 δισ. λιγότερες πλαστικές σακούλες μόνο στη χώρα μας).
Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι η πλαστική σακούλα έχει βγει από τη ζωή μας. Κατ’ αρχήν, όπως εκτιμά το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου (ΙΕΛΚΑ), η μείωση είναι πολύ μικρότερη εκτός σούπερ μάρκετ (65% επί του συνόλου των καταστημάτων) και σχεδόν μηδενική σε ορισμένες κατηγορίες καταστημάτων, καθώς οι ιδιοκτήτες θεωρούν ότι η χρέωση της σακούλας θα πλήξει την ανταγωνιστικότητά τους. Επιπλέον, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία εταιρείας μέτρησης κατανάλωσης, οι καταναλωτές αντικατέστησαν τη δωρεάν σακούλα με το αντίστοιχο προϊόν από τα ράφια των καταστημάτων: το πρώτο εξάμηνο του 2018 οι πωλήσεις σακουλών απορριμμάτων αυξήθηκαν κατά 25% σε αξία και 39% σε όγκο, με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο να καταγράφουν άνοδο στις πωλήσεις τους από 20% έως και 50%.
Το περιβαλλοντικό τέλος που εισπράττεται από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) εκτιμάται ότι έχει ήδη ξεπεράσει τα 10 εκατ. ευρώ και θα χρησιμοποιηθεί για την αγορά και δωρεάν διανομή τσαντών πολλαπλών χρήσεων. Σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος, το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί μέσω συνεργασίας με την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ) και θα ξεκινήσει πιλοτικά τον Φεβρουάριο με δύο αστικούς δήμους, έναν νησιωτικό και έναν αγροτικό (η επιλογή των δήμων θα γίνει τον Ιανουάριο). Το περιβαλλοντικό τέλος, που πληρώνουν οι πολίτες για τον αγορά σακούλας, εισπράττεται από τα καταστήματα λιανικής και στη συνέχεια αποδίδεται κάθε τρίμηνο στον ΕΟΑΝ. Η διαδικασία πραγματοποιείται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) στο ηλεκτρονικό περιβάλλον του TAXISnet.
Τα μέτρα για τη μείωση της σακούλας έχουν ως τελικό στόχο η κατανάλωσή της να φθάσει τελικά στις 40 σακούλες ανά άτομο ετησίως το 2025.
Πλήρης απαγόρευση
Πρόσφατα η Ε.Ε. κατέληξε σε συμφωνία για την πλήρη απαγόρευση μιας άλλης κατηγορίας πλαστικής σακούλας, της οξο-διασπώμενης, που αποδείχθηκε ότι προκαλούσε σημαντική ζημιά στο περιβάλλον. Παράλληλα αποφασίστηκε οι κατασκευαστές ή εισαγωγείς της πολύ λεπτής πλαστικής σακούλας (πάχους μικρότερου των 15 μικρομέτρων) να συμμετέχουν σε σχήματα διευρυμένης ευθύνης παραγωγού, δηλαδή να αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο στη διαδικασία ενημέρωσης των πολιτών και αντιμετώπισης της ζημιάς που προκαλεί στο περιβάλλον η απόρριψή τους. Παράλληλα, αποφασίστηκε να απαγορευτούν εντελώς δέκα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης (όπως πλαστικά πιάτα και μαχαιροπίρουνα) και να τεθούν περιορισμοί στον σχεδιασμό και στη χρήση άλλων.