Η επόμενη χρονιά θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για το εάν η οικονομία θα τεθεί στην αρχή μιας αναπτυξιακής πορείας που θα μπορεί να είναι σταθερά, ακόμη και αν όχι έντονα, ανοδική ή εάν θα δημιουργηθούν συνθήκες για νέα κρίση λίγο αργότερα. Παρά τη σταθεροποίηση που καταγράφεται σε βασικούς δείκτες, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η οικονομία να κινηθεί ουσιαστικά αποκομμένη από διεθνή χρηματοδότηση.
Eτσι, με χαμηλό επίπεδο επενδύσεων και παραγωγικότητας και με υψηλές ανάγκες εξυπηρέτησης δημόσιων και ιδιωτικών χρεών, μπορεί να βρεθεί και πάλι στα πρόθυρα ανάγκης διάσωσης μέσω ενός νέου προγράμματος και θα πορεύεται με καθοδική κατανάλωση και ευημερία. Το αν ο κίνδυνος αυτός θα γίνει πραγματικότητα, θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές εξελίξεις, μέσα από τον επερχόμενο εκλογικό κύκλο, σε συνδυασμό με το ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Στους επόμενους μήνες, ο μεγαλύτερος κίνδυνος μπορεί να είναι άλλος. Να παρερμηνευθεί η ανάκαμψη, που πράγματι λαμβάνει χώρα, ώς το τέλος της κρίσης. Και ότι υπάρχει η πολυτέλεια επιστροφής στην «κανονικότητα».
Ενώ η μείωση των άμεσων κινδύνων που συνεπάγονται η ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος και η συμφωνία για τη μεταμνημονιακή εποπτεία είναι χωρίς αμφιβολία σημαντική, αν η επιστροφή στην κανονικότητα σημαίνει επιστροφή στο εσωστρεφές και κρατικοδίαιτο πρότυπο ανάπτυξης που οδήγησε στην κρίση, ένα δεύτερο κύμα κρίσης θα είναι αναπόφευκτο. Μια τέτοια εξέλιξη, θα έπρεπε να είναι πραγματικά αδιανόητη, μετά τη δραματική πορεία της τελευταίας δεκαετίας και με δεδομένο το κόστος που υπέστησαν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις.
* Ο κ. Νίκος Βέττας είναι γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ.