Τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές, χθες το απόγευμα, πάνω από την Ερέτρια ο «Τηλέμαχος» έκανε πάρτι. Η χιονόπτωση ήταν τόσο έντονη που δεν έβλεπες λίγα μέτρα μακριά, με τα χειρότερα –σύμφωνα με το δελτίο καιρού– να αναμένονταν τη νύχτα και νωρίς σήμερα το πρωί. Κοιτώντας έξω από το παράθυρό της τον καιρό να λυσσομανάει, η Βίκυ αναλογιζόταν εάν υπήρχε κάτι που δεν είχε σκεφθεί, κάποια ακόμη εκκρεμότητα. Οχι, είχαν κάνει όλες τις απαραίτητες προετοιμασίες: Είχαν φροντίσει τα ζωάκια να είναι προστατευμένα από το κρύο και το χιόνι, τα λαχανικά να σκεπαστούν για να μην τα σκοτώσει ο παγετός, να υπάρχουν ξύλα για το τζάκι, υλικά για σούπες και μπαταρίες για τους φακούς σε περίπτωση διακοπής ρεύματος. Με λίγα λόγια, είχαν τηρήσει τη δική τους πλευρά της «συμφωνίας» με τον «Τηλέμαχο», τώρα έπρεπε κι αυτός να μην το παρακάνει.
Μέχρι πριν από μία τριετία, αυτός ήταν ένας κόσμος παντελώς άγνωστος για τη Βίκυ Καπουτσή. Παιδί της πόλης, δεν είχε ιδέα πώς «οχυρώνεται» ένα αγρόκτημα ενόψει μιας κακοκαιρίας. Αλλά το 2015 ήταν μια μυστήρια χρονιά από διάφορες απόψεις και η προοπτική να αφήσει την Αθήνα, και την αβεβαιότητά της, για να ασχοληθεί με τη γη φάνταζε ειδυλλιακή. Κάπως έτσι γεννήθηκε το «Κτήμα Αρότρια» (σ.σ. όπως λεγόταν τα πολύ παλιά χρόνια η Ερέτρια). «Ολα ξεκίνησαν από ένα μικρό οικιακό μποστάνι, λίγο έξω από την Ερέτρια, στην Εύβοια, το οποίο σύντομα “μετακόμισε” από τον κήπο του σπιτιού σε ένα πολύ μεγαλύτερο αγρόκτημα, εκεί κοντά», λέει η Βίκυ. Σιγά σιγά οι καλλιέργειες λαχανικών πολλαπλασιάστηκαν, ξεκίνησε η παραγωγή των συσκευασμένων λιχουδιών και στη συνέχεια ήρθαν και τα ζώα. «Σταδιακά αποκτήσαμε έξι πρόβατα, δύο κατσίκια και είκοσι κότες που μας δίνουν αυγά και γάλα για γιαούρτι και τυρί. Κρέας όχι. Το ζωικό μας κεφάλαιο θα μεγαλώσει λίγο ακόμα με τις φετινές γέννες, ενώ τον άλλο μήνα, καλώς εχόντων των πραγμάτων, στην “οικογένεια” θα προστεθεί και μια κούκλα γαϊδουρίτσα!». Τα προϊόντα τους διοχετεύονται στους φίλους και πελάτες τους στην Αθήνα, με τους οποίους ολοκληρώνεται ο κύκλος.
Σύντομα στην «οικογένεια» του «Κτήματος Αρότρια» θα προστεθεί και μια κούκλα γαϊδουρίτσα!
Η εκπαίδευση υπήρξε εντατική. «Η μόνη σχέση που είχα με παραγωγικά ζώα στο παρελθόν ήταν ότι ως παιδί είχα… χαϊδέψει ένα γουρουνάκι και μια κατσίκα και είχα ανέβει σε ένα γαϊδούρι! Δεν είχα την παραμικρή ιδέα. Πέρα από την αγάπη και την περιέργεια για τα ζώα γενικά, δεν ήξερα τίποτα από τα “τεχνικά” που απαιτεί η συντήρηση παραγωγικών ζώων. Χρειάστηκε να ενοχλήσω πολλούς ανθρώπους με πολλές ερωτήσεις, επαγγελματίες κτηνοτρόφους αλλά και κτηνίατρους, να διαβάσω και να δω ό,τι υπήρχε και δεν υπήρχε στο YouTube για να αρχίσω να μαθαίνω. Κυρίως όμως, χρειάστηκε να τα παρατηρώ με προσοχή και να περνάω αρκετό χρόνο μαζί τους για να μάθω τους τρόπους και τις ανάγκες τους».
Μέσα σ’ όλα έπρεπε να μάθει να «διαβάζει» και τον καιρό. «Η σελίδα του μετεωρολογικού σάιτ είναι πλέον μονίμως ανοιχτή στον υπολογιστή μου. Οπως μου είχε πει κάποιος, όταν πρωτοξεκινούσα, “ο καιρός αποφασίζει”. Δίκιο είχε – ιδίως όταν οι καλλιέργειες είναι υπαίθριες. Ο καιρός είναι ο βασικότερος παράγοντας, αυτός που σε καθοδηγεί ή σε περιορίζει. Και συχνότατα σε ταλαιπωρεί τρομερά, κι αν τον αφήσεις, μπορεί και να σε καταστρέψει. Τον χειμώνα, ας πούμε, πολλές δουλειές εξαρτώνται από το αν το χώμα είναι αρκετά στεγνό για να δουλευτεί ή όχι. Το καλοκαίρι, η βροχή μπορεί να είναι ευεργετική ή βλαβερή: αν απλώς ψιχαλίσει λίγο ξέρεις ότι μετά ενδέχεται να φουντώσουν ασθένειες. Ο αέρας και ο πάγος είναι πάντα κακός, ενώ το χιόνι, όχι απαραιτήτως. Είναι καλό να ξέρεις ότι έρχεται καύσωνας, ώστε να προστατεύσεις εγκαίρως, για παράδειγμα, τις ντομάτες από τα εγκαύματα. Οταν κάνει πολύ κρύο, είναι πιθανό οι κότες να κάνουν πολύ λιγότερα αυγά, το γάλα των προβάτων όμως θα είναι καλύτερο! Σημασία έχει να βρίσκεσαι πάντα ένα βήμα πιο μπροστά από τον καιρό», λέει η Βίκυ Καπουτσή.
Μικρή εκστρατεία
Η προετοιμασία ενόψει μιας σφοδρής κακοκαιρίας είναι μια μικρή εκστρατεία. «Προσπαθείς να σκεφθείς τι μπορεί να πάει στραβά. Για τα ζώα, πρέπει να υπάρχει άφθονη τροφή και πρόβλεψη για τρεχούμενο νερό σε περίπτωση που οι θερμοκρασίες είναι πολύ κάτω από το μηδέν. Ο,τι τυχόν είναι μισοχαλασμένο –στέγες, πόρτες, βρύσες– πρέπει να φτιαχτεί, γιατί είναι απόλυτα βέβαιο ότι θα χαλάσει τελείως, την πιο ακατάλληλη στιγμή. Τα ζώα πρέπει να είναι στεγνά και προφυλαγμένα. Τα μωρά όμως, αν τυχόν δεν έχουν τη μαμά τους, χρειάζονται και θερμαινόμενο χώρο γιατί είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στο κρύο – μπορούν να πεθάνουν. Και εσύ για λογαριασμό σου ξέρεις ότι θα ταλαιπωρηθείς για να τα φροντίσεις. Αλλά δεν γίνεται αλλιώς».
Παρ’ όλα αυτά, είναι μια όμορφη ζωή αυτή στην Ερέτρια. «Η ενασχόληση με τα ζώα και τις καλλιέργειες είναι μια πραγματικά σκληρή σωματική δουλειά, η οποία επιπλέον σε δένει χειροπόδαρα με τον τόπο. Είναι μια μόνιμη υποχρέωση. Ομως δεν αργήσαμε να συνειδητοποιήσουμε ότι προτιμάμε να μένουμε εδώ, να βλέπουμε τη θάλασσα και να φροντίζουμε τον κήπο, παρά στην Αθήνα. Δεν ήταν δύσκολη η απόφαση – η απόσταση είναι μικρή, δεν έχεις την αίσθηση ότι έχεις ξενιτευτεί μακριά από τον πολιτισμό. Είναι μεγάλες οι χαρές που σου δίνουν τα ζώα και τα φυτά σου. Το ωραίο γάλα, τα τέλεια αυγά, τα λαχανικά που κόντευες να ξεχάσεις πόσο νόστιμα είναι στην πραγματικότητα. Το πιο ωραίο όμως, τα ευχαριστημένα ζώα, που θυμίζουν λίγο παιδική χαρά. Νομίζω πως δύσκολα θα ζούσα πια χωρίς αυτά. Τώρα, αν υπήρχε και κανένα ωραίο ινδικό ή κινεζικό ή μεξικανικό εστιατόριο σε απόσταση βολής –που δεν υπάρχει ούτε κατά διάνοια– θα ήταν όλα ακόμα πιο υπέροχα!».