Το 2019 μπήκε με τους παράγοντες της αβεβαιότητας να είναι ενισχυμένοι στη διεθνή πολιτική και οικονομική σκηνή. Αν το 2018 ήταν το έτος της ανασφάλειας για το μέλλον βασικών πυλώνων του διεθνούς συστήματος, από τη διατλαντική συμμαχία μέχρι το ελεύθερο παγκόσμιο εμπόριο, οι πρώτες ενδείξεις του νέου έτους υπογραμμίζουν αυτό το αίσθημα. Οπως το έθεσε ο δημοσιογράφος του Bloomberg Σον Ντόναν στο Twitter, «το 2019 θα είναι σαν το 2018, με αναβολικά». Η αβεβαιότητα ξεκινάει από τις πολιτικές μάχες, τον λαϊκισμό και την πόλωση στο εσωτερικό των ισχυρότερων δυτικών χωρών. Στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση παραμένει «μερικώς κλειστή», με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να μη δείχνει διάθεση υποχώρησης στις διαπραγματεύσεις με τους Δημοκρατικούς, καθώς ζητεί από το Κογκρέσο να εγκρίνει χρηματοδότηση 5 δισ. δολαρίων για το τείχος στα σύνορα με το Μεξικό· μάλιστα, δεν διστάζει να προειδοποιήσει ότι το αδιέξοδο μπορεί να τραβήξει «μήνες ή και χρόνια».
Το «κλείσιμο» της κυβέρνησης όμως αναδεικνύει τη νέα πραγματικότητα για τον κ. Τραμπ στο Κογκρέσο, όπου οι Δημοκρατικοί μπορούν να μπλοκάρουν κάθε νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, αφού έχουν πλέον την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Με τους Δημοκρατικούς να αναζητούν τον ή την υποψήφια για το χρίσμα του κόμματος ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2020, το κόμμα βρίσκεται ήδη σε προεκλογική εγρήγορση. Την όποια συναίνεση δεν βοηθάει ούτε η διχαστική μορφή του προέδρου Τραμπ, που αρκετά από τα πιο ριζοσπαστικά νέα μέλη του Δημοκρατικού κόμματος στο Κογκρέσο θέλουν να προσπαθήσουν άμεσα να καθαιρέσουν.
Ενας νέος παράγοντας αβεβαιότητας ανέκυψε το τελευταίο διάστημα και στη Συρία, καθώς ο κ. Τραμπ ανακοίνωσε την άμεση αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη χώρα – την οποία μάλιστα αποφάσισε κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η αιφνίδια απόφαση οδήγησε στην παραίτηση του υπουργού Αμυνας Τζέιμς Μάτις, προκαλώντας ευρύτερη ανησυχία για τον απρόβλεπτο χαρακτήρα του στρατιωτικού ρόλου των ΗΠΑ σε ένα από τα θερμότερα σημεία του πλανήτη. Εν μέσω αντιδράσεων, το «άμεσο» έγινε «σταδιακό», ωστόσο η αποχώρηση Μάτις αναδεικνύει εκ νέου τα ερωτήματα για τη δέσμευση του προέδρου Τραμπ στον διεθνή στρατιωτικό ρόλο της χώρας.
Στο οικονομικό πεδίο, η πτώση των αμερικανικών χρηματιστηριακών δεικτών στα τέλη του 2018 σηματοδοτεί το τέλος της ευφορίας που πυροδότησε η εκλογή Τραμπ, και ειδικά η μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος. Οι μεγάλες διακυμάνσεις υπογραμμίζουν την αστάθεια, θυμίζοντας στους επενδυτές ότι δεν υπάρχουν ασφαλή καταφύγια στις χρηματιστηριακές αγορές, ειδικά ύστερα από μία δεκαετία εξαιρετικών κερδών. Το σκάσιμο της φούσκας έρχεται εν μέσω εμπορικών εντάσεων με τους Ευρωπαίους συμμάχους και ενός ψυχροπολεμικού κλίματος με την Κίνα που απειλεί την παγκόσμια ανάπτυξη.
Κι ενώ η αμερικανική πολιτική βρίσκεται σε εσωτερική περιδίνηση, λείπουν οι σταθεροποιητικοί παράγοντες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει εισέλθει στο τελικό στάδιο των διαπραγματεύσεων για το Brexit, αλλά και σε μια εκλογική χρονιά όπου τα πάθη οξύνονται εις βάρος των πολιτικών συναινέσεων. Ξεκινώντας τη χρονιά με τόσες ανασφάλειες, η καλύτερη ελπίδα για το 2019 είναι αυτές να ξεκαθαρίσουν γρήγορα. Και ας ελπίσουμε πως, όταν διαλυθούν τα σύννεφα, δεν θα… «βρέχει κεφτέδες», όπως στην ομώνυμη αμερικανική ταινία κινουμένων σχεδίων.