Την περασμένη εβδομάδα έκλεισε τα 70 του χρόνια ένας από τους τελευταίους συγγραφείς που έχει πετύχει το σχεδόν αδύνατο για τα δεδομένα της σύγχρονης εποχής, να είναι συγχρόνως μπεστ-σελερίστας και να εμφανίζεται κάθε χρόνο ανάμεσα στα φαβορί για το Νόμπελ Λογοτεχνίας (όταν ακόμη δινόταν, έστω). Ο Χαρούκι Μουρακάμι, λοιπόν, γεννημένος στο Κιότο τον Ιανουάριο του 1949, διαθέτει ένα πολυπληθές παγκόσμιο κοινό, που περιμένει κάθε του βιβλίο, κάθε του συνέντευξη και κάθε του εμφάνιση με ιερή αφοσίωση, και αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο, είναι το δώρο των γενεθλίων του, θα έλεγα, για μια ζωή που ο ίδιος αφιέρωσε στην καλή λογοτεχνία.
Κατά σύμπτωση, αυτές τις μέρες προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες μια ταινία (φωτογραφία) που βασίζεται σε ένα δικό του διήγημα, τον «Φλεγόμενο αχυρώνα», που γράφτηκε το 1992 για το περιοδικό New Yorker και θα το βρείτε στα ελληνικά στη συλλογή «Ο ελέφαντας εξαφανίζεται» (εκδ. Κοάν). Πάνω σε αυτό το διήγημα στηρίζεται ο Κορεάτης σκηνοθέτης Λι Τσανγκ-ντονγκ για να ξετυλίξει σήμερα την ιστορία που παρακολουθούμε στο «Παιχνίδι της φωτιάς» («Burning»). Η ταινία μοιάζει αρχικά να εξετάζει τη φύση της σύνδεσης τριών ανθρώπων, μιας γυναίκας και δύο ανδρών, σε κάτι που μοιάζει με ερωτικό τρίγωνο, ωστόσο στην πορεία η αφήγηση γίνεται πολύπλοκη, ονειρική, αγωνιώδης. Κομβικό το σημείο όπου ο ένας εκ των δύο ανδρών εξομολογείται στον άλλο ότι μία φορά κάθε δύο μήνες τού αρέσει να βάζει φωτιά σε κάποιον τυχαίο, ξένο αχυρώνα και να τον βλέπει να καίγεται από μακριά.
Την εποχή που ο Μουρακάμι έγραφε τον «Φλεγόμενο αχυρώνα» ήταν ήδη αγαπημένος συγγραφέας για τους Ιάπωνες αναγνώστες και αναγνωρίσιμος σε όλο τον κόσμο χάρη στον θόρυβο που είχε προκαλέσει το 1987 με το «Νορβηγικό δάσος» (εκδ. Ψυχογιός). Αρκεί κάποιος να διαβάσει μόνο το πρώτο του κεφάλαιο, τις πρώτες είκοσι σελίδες, αυτό το σπαρακτικό πηγαινέλα του αφηγητή από το παρόν στο παρελθόν του, για να καταλάβει ότι πρόκειται για έναν πολύ σπουδαίο συγγραφέα. «Γι’ αυτό γράφω αυτό το βιβλίο», αναφέρει κάπου ο αφηγητής. «Για να σκεφτώ. Για να καταλάβω. Έτσι είμαι φτιαγμένος εγώ: για να καταλάβω κάτι, πρέπει να το γράψω».
Στην πορεία έγραψε ορισμένα ακόμα μυθιστορήματα-σταθμούς για τη σύγχρονη λογοτεχνία, όπως το μεγαλειώδες «Κουρδιστό πουλί», την τριλογία του «1Q84», το «Ο Κάφκα στην ακτή» αλλά και ένα από τα διασημότερα κείμενα που έχουν γραφτεί για το τρέξιμο (ο ίδιος τρέχει συστηματικά σε μαραθώνιους), το «Για τι πράγμα μιλάω όταν μιλάω για το τρέξιμο». Το ότι ο τίτλος παραπέμπει ξεκάθαρα στο διήγημα εκείνο του Ρέιμοντ Κάρβερ δεν είναι τυχαίο, καθώς ο Μουρακάμι τον έχει μεταφράσει από τα αγγλικά στα ιαπωνικά. Οπότε ξέρει πολύ καλά ότι, αν μη τι άλλο, πρέπει να προσέχουμε «για τι πράγμα μιλάμε όταν μιλάμε για αγάπη». Και μέσα από το έργο του φαίνεται ότι προσέχει. Αγαπάει τους χαρακτήρες του, σέβεται τους αναγνώστες του.
Φέτος έγραψε καινούργιο μυθιστόρημα, το «Killing Commendatore». Δεν έχει μεταφραστεί ακόμη στα ελληνικά, το αναμένουμε. ■