Πριν από 56 χρόνια η Γερμανία του καγκελαρίου Κόνραντ Αντενάουερ και η Γαλλία του στρατηγού Ντε Γκωλ δήλωσαν στη Συνθήκη των Ηλυσίων τη βούλησή τους να γυρίσουν μία από τις μελανότερες σελίδες της ιστορίας των δύο χωρών και του συνόλου της ευρωπαϊκής ηπείρου. Σφραγίζοντας τη γαλλογερμανική συμφιλίωση, η Συνθήκη των Ηλυσίων δημιούργησε τις βάσεις μιας προσέγγισης που συνέβαλε στην οικοδόμηση της Ευρώπης.
Από τότε, οι ανταλλαγές μεταξύ των δύο χωρών δεν έπαψαν να αυξάνονται, χάρη στην ισχυρή πολιτική μας βούληση. Πολλές δεκάδες χιλιάδες συμπατριωτών μας (160.000 Γάλλοι στη Γερμανία και 130.000 Γερμανοί στη Γαλλία το 2013) έφτιαξαν τη ζωή τους στη γειτονική χώρα. Διάφορες πρωτοβουλίες όπως το Γαλλογερμανικό Γραφείο Νεότητας και ο τηλεοπτικός σταθμός Arte τροφοδότησαν επί δεκαετίες την αμοιβαία κατανόηση και την αφοσίωσή μας. Σε όλα τα επίπεδα, ο πολιτικός διάλογος που αναπτύσσουν καθημερινά οι κυβερνήσεις και τα Κοινοβούλιά μας δεν έχει κάτι το εφάμιλλο μεταξύ δύο ανεξάρτητων κρατών σ’ ολόκληρο τον κόσμο.
Σε αυτά τα 56 χρόνια ο κόσμος και η Ευρώπη έχουν αλλάξει. Ηταν απαραίτητο να επιβεβαιωθεί και πάλι αυτή η δέσμευση σύμφωνα με το σημερινό πλαίσιο και να προχωρήσουμε περαιτέρω. Σε μια περίοδο αβεβαιότητας είναι καλό να επιβεβαιώσουμε τη βούλησή μας να ζήσουμε και να οικοδομήσουμε μαζί.
Αυτό είναι το νόημα της συνθήκης για τη συνεργασία και τη γαλλογερμανική ολοκλήρωση που υπεγράφη στις 22 Ιανουαρίου 2019 στο Ααχεν. Η νέα συνθήκη δεν υποκαθιστά τη Συνθήκη των Ηλυσίων αλλά τη συμπληρώνει, προσαρμόζοντάς την και αναπτύσσοντάς την με τρόπο ακόμη περισσότερο συγκεκριμένο, στοχεύοντας στην προώθηση της σύγκλισης μεταξύ των δύο χωρών και στην προσέγγιση ανάμεσα στις δύο κοινωνίες.
Η συνθήκη προβλέπει, λοιπόν, πολλά νέα σχέδια άνευ προηγουμένου ως προς το εύρος και τη σημασία τους για τις δύο χώρες μας: υιοθέτηση μιας αμοιβαίας αμυντικής ρήτρας για να επιβεβαιώσουμε την αλληλεγγύη μας απέναντι στις απειλές, άνοιγμα μιας ψηφιακής πλατφόρμας που θα φέρει μια γαλλογερμανική φωνή στο παγκόσμιο οπτικοακουστικό τοπίο, δημιουργία ενός κοινού Ταμείου των πολιτών και μιας διασυνοριακής επιτροπής συνεργασίας για να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο τους δεσμούς μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών, σύσταση ενός συμβουλίου οικονομικών εμπειρογνωμόνων επιφορτισμένου με την εντατικοποίηση του διαλόγου γύρω από τις οικονομικές μας πολιτικές, ενίσχυση του συντονισμού στην Ευρωπαϊκή Ενωση και τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, κοινή δέσμευση για τη «θωράκιση» της διεθνούς ασφάλειας.
Πέρα από τη συνθήκη, τόσο η Μπούντεσταγκ όσο και η γαλλική Εθνοσυνέλευση, πρέπει να συμφωνήσουν για τη δημιουργία ενός γαλλογερμανικού Κοινοβουλίου με 100 μέλη, με σκοπό να εργάζεται για την προσέγγιση μεταξύ των νομοθεσιών και των κανονισμών μας. Στο ίδιο πνεύμα, θα υπογραφεί και μια δήλωση μεταξύ των δύο Κοινοβουλίων.
Η Συνθήκη του Ααχεν επιβεβαιώνει άλλη μία φορά άλλωστε τη βαθιά, επίσημη και αποφασιστική προσχώρηση της Γερμανίας και της Γαλλίας σε αξίες που σήμερα συχνά τίθενται υπό αμφισβήτηση, όπως η προάσπιση της πρωτοκαθεδρίας του δικαίου και της πολυμέρειας, η δέσμευση υπέρ ανοιχτών, δίκαιων και αμοιβαίων ανταλλαγών, στηριγμένων σε κανόνες, η ευθύνη για την οικοδόμηση μιας Ευρώπης κυρίαρχης, ενωμένης και δημοκρατικής. Υπό αυτή την έννοια, νομίζουμε ότι η εμβέλεια της συνθήκης υπερβαίνει το αυστηρά διμερές πλαίσιο και εντάσσεται σε ένα αποφασιστικά ευρωπαϊκό διάβημα που τείνει να ενισχύσει τις αξίες, οι οποίες συγκροτούν αυτή καθαυτή τη βάση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Πρόκειται για αξίες που πρέπει από κοινού να ενισχύουμε καθημερινά, η Γαλλία, η Γερμανία και τα άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μεταξύ των οποίων κυρίως η χώρα που είδε τη γέννηση της δημοκρατίας και στην οποία οφείλουμε τόσα πολλά, η Ελλάδα.
Η Συνθήκη του Ααχεν επιβεβαιώνει και ενισχύει τη φιλία μεταξύ των δύο χωρών μας. Αποτελεί συγκεκριμένη συνεισφορά στις προσπάθειές τους να συνεργαστούν για τη συλλογική επίλυση των μεγάλων διεθνών προκλήσεων σήμερα και ένα πλαίσιο της ενίσχυσης της υποδειγματικής αξίας της γαλλογερμανικής συμφιλίωσης, ως ευρωπαϊκή, φιλειρηνική και αδελφική απάντηση στις σύγχρονες εντάσεις και ανησυχίες.
* Οι κ. Κριστόφ Σαντεπί και Γενς Πλέτνερ είναι πρεσβευτές της Γαλλίας και της Γερμανίας στην Ελλάδα, αντιστοίχως.