Τελικά ο «πόλεμος» δεν άρχισε με τον χαλβά αλλά με τον μουσακά. Ελληνικά σάιτ επέκριναν –κι αυτό προκάλεσε την απορία Ιρλανδού δημοσιογράφου– το γεγονός ότι σε έκθεση γαστρονομίας στο Βερολίνο, περίπτερο από τη Βόρεια Μακεδονία παρουσίαζε ως «μακεδονικό» το πιάτο.
Ολοι γνωρίζουμε ότι ο ανατολικής προέλευσης μουσακάς δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πιάτο «μακεδονικό» –ούτε «βορειομακεδονικό» ή σκοπιανό, ούτε αμιγώς ελληνικό (άλλοι μελετητές ισχυρίζονται ότι προέρχεται από την Τουρκία και άλλοι από την Περσία). Μαγειρεύεται σε όλα τα Βαλκάνια, τη Μικρά Ασία, τη Μέση Ανατολή, την Κεντρική Ευρώπη. Δηλαδή, σε Ελλάδα (μουσακάς), Τουρκία (musakka), Βουλγαρία και Ρουμανία (mysaka και musaka), Ουγγαρία (rakott padlizsn, από την τουρκική λέξη patlcan, μελιτζάνα), αραβικές χώρες (musaqqa’a), Παλαιστίνη (musakhkhan), Ιράν (maguma), Αίγυπτο, Λίβανο κ.ο.κ.
Ο Ιρλανδός δημοσιογράφος δεν μπορεί να κατανοήσει γιατί διεκδικούμε τον μουσακά. Μα διότι αποτελεί εδώ και δεκαετίες «κράχτη» της ελληνικής γαστρονομίας – «greek souvlaki» και «greek mousaka» γνωρίζουν οι τουρίστες ως ελληνικά πιάτα. Πάντως, στην ελληνική εκδοχή, που επινόησε ο Τσελεμεντές το 1910, έχουν αφαιρεθεί τα πολλά μπαχαρικά και έχει προστεθεί η μπεσαμέλ, και με αυτή τη μορφή έχει ενταχθεί στην ελληνική μαγειρική παράδοση. Δεν διαφέρει το φαγητό από άλλα προϊόντα του ανθρώπινου πολιτισμού με αδιευκρίνιστες ρίζες και πολλαπλές συγκεχυμένες «ταυτότητες», οι οποίες σχεδόν πάντα καλύπτονται από τον εκάστοτε χρήστη κάτω από ένα ομοιογενές καθαρό περίγραμμα, αναγκαίο για τη δημιουργία σταθερών συντεταγμένων. Ενα περίγραμμα που διαφέρει από εκείνα των άλλων. Διότι η ταυτότητα κάποιου χτίζεται όχι μόνο μέσα από την ταύτιση αλλά και τη διαφοροποίηση. Δηλαδή αν κάποιοι εμφανίζουν όμοια χαρακτηριστικά, έχουν ανάγκη από ένα άτομο διαφορετικό, ώστε να διαχωριστούν από αυτό και να εμπεδώσουν την κοινή τους ταυτότητα. Δεν γνωρίζουμε ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του «βορειομακεδονικού» μουσακά, πάντως του δικού μας είναι η μπεσαμέλ. Τώρα, το αν αρκεί μια κρέμα για να καλύψει το πολυεθνικό μωσαϊκό, αποτελεί ένα μάλλον αχρείαστο ερώτημα – αλλιώς δεν θα εκκολάπτονταν διχόνοιες.