Είδα την «Ευνοούμενη» του Γιώργου Λάνθιμου και σας συστήνω ανεπιφύλακτα να πάτε να τη δείτε και εσείς. Μη σας προβληματίζει το γεγονός ότι μπορεί να μην είστε «φαν» του διάσημου Ελληνα σκηνοθέτη. Ο γράφων δεν υπήρξε ποτέ φανατικός του αλληγορικού σύμπαντος του Λάνθιμου. Αντιλαμβάνομαι τη σημασία και την αξία του, το ιδιαίτερο ύφος και την προσωπική του γλώσσα, αλλά δεν μου ταιριάζει.
Η «Ευνοούμενη» όμως είναι ό,τι καλύτερο έχει κάνει έως τώρα ο Λάνθιμος, κυρίως επειδή υποχωρεί το αλληγορικό στοιχείο (άλλο δείχνουμε και άλλο εννοούμε ή άλλο λέμε και άλλο εννοούμε), το αλλόκοτο γίνεται πιο ρεαλιστικό και την ίδια στιγμή διατηρεί στο ακέραιο τη δραστικότητά του. Με άλλα λόγια, ο Ελληνας σκηνοθέτης αναδεικνύει δεξιοτεχνικά τα στοιχεία που τον έκαναν να ξεχωρίσει για την τόσο προσωπική του γλώσσα (και χωρίς, αυτή τη φορά, τη συνδρομή του σταθερού συνεργάτη του στο σενάριο Ευθύμη Φιλίππου) κάνοντας ταυτόχρονα μια «κανονική» ταινία.
Ας μην εκληφθεί ως ειρωνεία ή απαξίωση αυτό το «κανονική ταινία» και διαβάστε το με μια γερή δόση μεταφοράς. Θέλω να πω, η «Ευνοούμενη» είναι, τεχνικά μιλώντας, ταινία εποχής ή, αν προτιμάτε, ιστορική ταινία, με πρόσωπα πραγματικά που έζησαν κάποτε στη βασιλική αυλή της Αγγλίας του 17ου αιώνα, αλλά τους σεναριογράφους και τον σκηνοθέτη δεν τους ενδιαφέρει η Ιστορία. Ούτε και τον θεατή: οι ίντριγκες εξουσίας και τα παιχνίδια επιθυμίας που παίζονται δεν υπονοούν κάτι άλλο, είναι αυτό που είναι και είναι διαχρονικά και οικουμενικά: παίζονται και θα συνεχίσουν να παίζονται σε κάθε αιώνα και σε κάθε τόπο, από τον μικρόκοσμο μιας οικογένειας έως τον μακρόκοσμο ενός μεγάλου κέντρου εξουσίας – βασιλική αυλή, κοινοβούλιο ή προεδρικό μέγαρο, αδιάφορο.
Βεβαίως, η ατμόσφαιρα της εποχής, με τα κοστούμια, τα μακιγιάζ, τις περούκες, τους χορούς, έχει μια εξτραβαγκάντζα, κάτι μπουρλέσκ, ακόμα και γκροτέσκο, που ο Λάνθιμος ξεδιπλώνει στο φιλμ επιδέξια και συναρπαστικά. Αυτό το παιχνίδι των ρόλων, που ήταν τόσο εξόφθαλμα έντονο εκείνες τις εποχές στις ευρωπαϊκές βασιλικές αυλές, εντείνει το αλλόκοτο, ακόμα και το απόκοσμο, ενός κατά τα άλλα απολύτως ρεαλιστικού διάκοσμου.
Καθ’ όσον γνωρίζω, ο Λάνθιμος κλήθηκε να συνεργαστεί σε μια μεγάλη διεθνή παραγωγή επιλέγοντας ένα σενάριο της αρεσκείας του από αυτά που του διέθεσαν. Μπορώ, νομίζω, να καταλάβω γιατί επέλεξε το σενάριο της «Ευνοούμενης»: είναι μια ιστορία στην οποία οι ανθρώπινες σχέσεις κατακυριαρχούνται από τα σκοτεινά ένστικτα της εξουσίας και μιας επιθυμίας που περνάει από το σωματικό αλλά δεν μένει μόνον εκεί. Οπως και, εν πολλοίς, στις προηγούμενες ταινίες του.
Πέρα από τις έξοχες ερμηνείες, την εξαιρετική ηχητική και μουσική μπάντα, η «Ευνοούμενη» παρακολουθείται με αμείωτο ενδιαφέρον φθάνοντας μάλιστα σε ένα φινάλε έντονα φορτισμένο. Εργο ωριμότητας, αξίζουν στον Γιώργο Λάνθιμο κάμποσα Οσκαρ.