Στη σκιά των σκανδάλων και των ποινικών διώξεων κατά πολιτικών, όπως όλα δείχνουν, θα διεξαχθεί η προσεχής εκλογική αναμέτρηση και σε κλίμα πολιτικής έντασης και αντιπαραθέσεων, καθώς η υπόθεση της Novartis, που αποτέλεσε το «βαρύ χαρτί» στην κυβερνητική φαρέτρα κατά της διαφθοράς, βρίσκεται πλέον σε κρίσιμη καμπή.
Η Εισαγγελία Διαφθοράς που έχει το βάρος των ενεργειών και των δικαστικών κινήσεων, μετά την επιστροφή της δικογραφίας από τη Βουλή, αναμένεται εντός των προσεχών εβδομάδων –και πάντως μέσα στον Φεβρουάριο– να προχωρήσει σε ποινικές διώξεις κατά ορισμένων πολιτικών από τους δέκα συνολικά, τα ονόματα των οποίων ενεπλάκησαν στο κουβάρι της υπόθεσης από τις καταθέσεις τριών προστατευόμενων μαρτύρων, καταθέσεις που αμφισβητήθηκαν έντονα και καταγγέλθηκαν από τους εμπλεκόμενους ως «κατασκευασμένες», προκαλώντας πολιτική θύελλα.
Παρά το γεγονός ότι χρήματα σε λογαριασμούς πολιτικών ή συγγενών τους δεν έχουν, τουλάχιστον προς το παρόν, βρεθεί, όπως διαβεβαιώνουν εισαγγελικές πηγές που έχουν γνώση των ερευνών, οι διώξεις για δωροδοκία θα ασκηθούν με βάση τις καταθέσεις των μαρτύρων, που έχουν στα χέρια τους οι εισαγγελείς Διαφθοράς αλλά και της ανταλλαγής μηνυμάτων σε τηλέφωνα και μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, όπως και από διάφορες χειρόγραφες σημειώσεις και άλλα.
Η δίωξη, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, δεν θα αφορά το σύνολο της ερευνώμενης υπόθεσης, αλλά μόνον ένα τμήμα της, που θα αντιστοιχεί στη διετία 2010-2012 ή στην τετραετία 2009-2013 προσδιορίζοντας με σχετική ακρίβεια και τους πολιτικούς που θα περιληφθούν στο πακέτο.
Ενδιαφέρον για τους χειρισμούς της υπόθεσης παρουσιάζει, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, το ότι η Εισαγγελία Διαφθοράς θα αποστείλει, πριν από την άσκηση δίωξης κατά πολιτικών, που θεωρείται δεδομένη, έγγραφο στη Βουλή ζητώντας άρση της βουλευτικής ασυλίας για όσους είναι ήδη βουλευτές προκειμένου να κληθούν σε κατάθεση ως ύποπτοι.
Μετά τις καταθέσεις τους προς παροχή εξηγήσεων θα ασκηθούν οι ποινικές διώξεις, με τις εκτιμήσεις έμπειρων δικαστικών παραγόντων να αναφέρουν πως είναι εξαιρετικά δύσκολο να κληθεί πολιτικός σε εξηγήσεις ως ύποπτος και στη συνέχεια να μη διωχθεί ποινικά.
Δωροδοκία, όχι ξέπλυμα
Η αποστολή από την Εισαγγελία Διαφθοράς εγγράφου στη Βουλή για άρση της βουλευτικής ασυλίας για εκείνους που είναι ήδη βουλευτές και θα είναι στο πακέτο των υπόπτων, αναμένεται να προκαλέσει σκληρή πολιτική αντιπαράθεση για τη σκοπιμότητα της δίωξης και την τεκμηρίωσή της, αν πράγματι επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες ότι δεν έχουν βρεθεί για την υπόθεση Novartis –γιατί αυτήν αφορούν οι διώξεις– χρήματα σε πολιτικούς.
Αλλωστε, η ανυπαρξία στοιχείων για πολιτικό χρήμα, πέραν των πληροφοριών από εισαγγελικές πηγές, αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι η «οργάνωση» των διώξεων και των κλήσεων πολιτικών ως υπόπτων γίνεται με μόνο αδίκημα τη δωροδοκία και όχι το ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος για το οποίο απαιτείται να βρεθούν ενδείξεις διακίνησης παράνομων χρημάτων.
Προς τούτο εμφανίζεται εξαιρετικά χρήσιμη η διαδικασία που ακολουθήθηκε από κυβερνητικής πλευράς, όταν αποφασίστηκε να γυρίσει η δικογραφία για τη Novartis από τη Βουλή πίσω στη Δικαιοσύνη, με το σκεπτικό –κάτι που έγινε για πρώτη φορά– ότι η δωροδοκία δεν έχει παραγραφεί, παρά την αντίθετη νομολογία του Αρείου Πάγου. Αν αυτό δεν είχε γίνει, σήμερα η δικογραφία, όπως εκτιμούν έγκυρες δικαστικές πηγές, θα ήταν «νεκρή», αφού χωρίς ευρήματα σε χρήματα δεν θα μπορούσε να ασκηθεί, όπως και τελικά θα γίνει, δίωξη για ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος.
Με αυτά τα δεδομένα, κι αν η διαδικασία που έχει αποφασίσει να ακολουθήσει η Εισαγγελία Διαφθοράς εξελιχθεί χωρίς τροποποιήσεις ή απρόοπτα, η κίνηση των ποινικών διώξεων θα ξεκινήσει μέσα στον Φεβρουάριο με το έγγραφο που θα φθάσει στη Βουλή για άρση της ασυλίας όσων είναι βουλευτές, καθώς δεν αποκλείεται στο πακέτο των διώξεων να περιλαμβάνεται και πρόσωπο που δεν διαθέτει βουλευτική ιδιότητα.
Στη συνέχεια οι πολιτικοί που θα κληθούν ως ύποπτοι για εξηγήσεις θα εμφανιστούν στην Εισαγγελία Διαφθοράς, αν αυτό προκρίνουν, και θα ασκηθούν οι διώξεις, ανοίγοντας το κεφάλαιο μιας μακράς δικαστικής διαδρομής.
Συνέχιση των ερευνών
Και ενώ οι διώξεις, που θα πυροδοτήσουν κλίμα οξείας αντιπαράθεσης είναι η μία όψη του νομίσματος, η άλλη είναι το αρχείο. Σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες από αρμόδιες πηγές, η Εισαγγελία Διαφθοράς πέραν των κλήσεων για υπόπτους σε πολιτικούς θα προχωρήσει –σχεδόν ταυτόχρονα– σε ανακοίνωση για τοποθέτηση στο αρχείο της υπόθεσης Novartis, για ορισμένους από τους πολιτικούς που ενεπλάκησαν από τις καταθέσεις των μαρτύρων και για τους οποίους κρίνεται ότι δεν υπάρχουν στοιχεία αλλά ούτε προσδοκία ανευρέσεώς τους.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και το γεγονός ότι η υπόθεση θα μείνει ανοικτή για κάποιους πολιτικούς που δεν θα διωχθούν αλλά ούτε θα καταλήξουν στο αρχείο, με τη σκιά της μη εκκαθάρισης γι’ αυτούς να παραμένει, προκαλώντας αιτιάσεις για παρατεταμένη πολιτική ομηρία.
Πάντως, την κίνηση των εισαγγελικών αρχών για την έναρξη της διαδικασίας διώξεων και αρχειοθέτησης θα πυροδοτήσει η κατάθεση του πορίσματος που ετοιμάζει για την υπόθεση Novartis η επιθεωρήτρια Δημόσιας Διοίκησης Μαρία Παπασπύρου. Το πόρισμά της που αναφέρεται και σε θέματα τιμολόγησης των φαρμάκων και υπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης, θα ληφθεί υπόψη από την Εισαγγελία Διαφθοράς, παρά το ότι υπάρχουν και αντίθετες απόψεις σε ανώτατο εισαγγελικό επίπεδο. Από το πόρισμα Παπασπύρου, άλλωστε, όπως ανέφεραν εισαγγελικές πηγές, θα εξαρτηθεί και ο χρόνος –κυβερνητικές θητείες– που θα αφορούν οι διώξεις, αν δηλαδή θα είναι μόνον για τη διετία 2010-2012 ή για μεγαλύτερο διάστημα, μέχρι το 2013, οπότε περιλαμβάνονται άλλοι πολιτικοί, είτε από το 2009 με άλλους εμπλεκομένους.
Ο κίνδυνος
Oλες οι εκτιμήσεις δικαστικών πηγών αναφέρουν πως η υπόθεση Novartis, με δεδομένες τις μακρόσυρτες δικαστικές διαδικασίες, διώξεις, ανακρίσεις και λοιπά, θα παραμείνει στην επικαιρότητα για μήνες, καλύπτοντας χρονικά την επόμενη εκλογική αναμέτρηση είτε γίνει τον προσεχή Μάιο είτε με το τέλος της κυβερνητικής θητείας.
Αλλωστε, η κυβέρνηση από πολύ καιρό είχε επενδύσει πρωτίστως στη συγκεκριμένη υπόθεση για να θεμελιώσει το αφήγημά της για το παλιό και διεφθαρμένο πολιτικό προσωπικό, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζουν εκτιμήσεις έμπειρων εισαγγελικών, πως αν τελικά η υπόθεση δεν στηρίζεται σε σοβαρά στοιχεία για τους διωκόμενους πολιτικούς, στο τέλος θα ευτελιστεί στην κατηγορία της ποινικοποίησης της πολιτικής ζωής και θα αφαιρέσει τη δυνατότητα από τις δικαστικές αρχές να ερευνήσουν στα σοβαρά ένα σκάνδαλο που αφορά την εκτόξευση στα ύψη της φαρμακευτικής δαπάνης…