Από 1/1/2019 ισχύει ο νέος νόμος 4548/2018 που ρυθμίζει την ίδρυση και λειτουργία των ανωνύμων εταιρειών. Ο νόμος αυτός εισάγει πρόσθετους περιορισμούς σε σχέση με το ποσό των κερδών που μπορούν να διανεμηθούν στους μετόχους της Α.Ε. κυρίως ως μέρισμα και ως τόκοι από μετοχές.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 159 του νέου νόμου, δεν μπορεί να γίνει οποιαδήποτε διανομή στους μετόχους εφόσον, κατά την ημερομηνία λήξης της τελευταίας χρήσης, το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας, δηλαδή η καθαρή της θέση, είναι (ή θα καταστεί μετά τη διανομή αυτή) κατώτερο από το ποσό του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου προσαυξημένου με τα ακόλουθα ποσά:
(α) Τα αποθεματικά, των οποίων απαγορεύεται η διανομή από τον νόμο ή το καταστατικό.
(β) Τα λοιπά πιστωτικά κονδύλια της καθαρής θέσης, τα οποία δεν επιτρέπεται να διανεμηθούν.
(γ) Τα πιστωτικά κονδύλια της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη.
Ποιο ποσό μπορεί να διανεμηθεί
Περαιτέρω το ποσό που διανέμεται στους μετόχους δεν μπορεί να υπερβαίνει το άθροισμα:
• Των αποτελεσμάτων της τελευταίας χρήσης που έχει λήξει.
• Των κερδών παρελθουσών χρήσεων που δεν έχουν διατεθεί και
• Των αποθεματικών για τα οποία επιτρέπεται και αποφασίστηκε από τη Γ.Σ. η διανομή τους.
Από το ποσό που προκύπτει θα πρέπει να αφαιρεθούν:
• Τα πιστωτικά κονδύλια της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη.
• Οι ζημίες παρελθουσών χρήσεων, και
• Τα ποσά που επιβάλλεται να διατεθούν για τον σχηματισμό αποθεματικών, σύμφωνα με τον νόμο και το καταστατικό.
Το προς διανομή ποσό καταβάλλεται στους μετόχους μέσα σε δύο μήνες από την απόφαση της τακτικής γενικής συνέλευσης που ενέκρινε τις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις και αποφάσισε τη διανομή.
Σειρά διάθεσης των κερδών
Τα καθαρά κέρδη, εφόσον και στο μέτρο που μπορούν να διατεθούν, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, διατίθενται με την εξής σειρά:
α) Αφαιρούνται τα ποσά των πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη.
β) Αφαιρείται η κράτηση για σχηματισμό τακτικού αποθεματικού.
γ) Κρατείται το απαιτούμενο ποσό για την καταβολή του ελάχιστου μερίσματος.
δ) Το υπόλοιπο των καθαρών κερδών διατίθεται κατά τους ορισμούς του καταστατικού και τις αποφάσεις της γενικής συνέλευσης.
Ελάχιστο μέρισμα
Το ελάχιστο μέρισμα υπολογίζεται επί των καθαρών κερδών, ύστερα από αφαίρεση της κράτησης για σχηματισμό τακτικού αποθεματικού και των λοιπών πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν προέρχονται από πραγματοποιημένα κέρδη.
Το ελάχιστο μέρισμα ορίζεται σε ποσοστό 35% επί των ανωτέρω καθαρών κερδών και καταβάλλεται σε μετρητά. Με απόφαση της γενικής συνέλευσης, που λαμβάνεται με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία, μπορεί να μειωθεί το ως άνω ποσοστό, όχι όμως κάτω του 10%.
Μη διανομή του ελάχιστου μερίσματος επιτρέπεται μόνο με απόφαση της γενικής συνέλευσης, που λαμβάνεται με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία. Ομοίως είναι δυνατόν να αποφασισθεί ότι τα κέρδη που είναι διανεμητέα ως ελάχιστο μέρισμα θα κεφαλαιοποιηθούν και θα διανεμηθούν σε όλους τους μετόχους με μορφή μετοχών, υπολογιζόμενων στην ονομαστική τους αξία.
Προσωρινό μέρισμα
Η διανομή προσωρινών μερισμάτων (από τα κέρδη της τρέχουσας χρήσης) είναι δυνατή με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α) Καταρτίζονται οικονομικές καταστάσεις από τις οποίες προκύπτει ότι υφίστανται τα αναγκαία ποσά.
β) Οι ως άνω οικονομικές καταστάσεις υποβάλλονται σε διατυπώσεις δημοσιότητας δύο μήνες πριν από τη διανομή.
Φυσικά, το ποσό που θα διανεμηθεί δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των κερδών που προκύπτει με βάση όσα αναλύθηκαν ανωτέρω.
* Η κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνη του φορολογικού τμήματος της ASnetwork (www.asnetwork.gr). Ο κ. Γιώργος Σαμοθράκης είναι ορκωτός ελεγκτής-λογιστής.