Μακεδονικό: Ζητούμενο η σωστή υλοποίηση της συμφωνίας

Μακεδονικό: Ζητούμενο η σωστή υλοποίηση της συμφωνίας

2' 43" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Δεδομένου ότι η συμφωνία των Πρεσπών είναι πραγματικότητα, το ζητούμενο τώρα είναι να αγωνιστεί η Ελλάδα για να μεγιστοποιήσει τα οφέλη και να ελαχιστοποιήσει τις αρνητικές συνέπειές της. Το τελικό αποτέλεσμα της συμφωνίας δεν είναι δεδομένο από τώρα και θα εξαρτηθεί από τις προσπάθειές μας. Το σημαντικότερο που διακυβεύεται είναι να επικρατήσει παντού η νέα μεικτή ονομασία, που άλλωστε αποτέλεσε τον στόχο της συντριπτικής πλειοψηφίας στη Βουλή από το 2008. Είναι ενθαρρυντικό ότι οι Αρχές της Βόρειας Μακεδονίας έχουν ήδη αρχίσει να αλλάζουν το όνομά της στις ταμπέλες στους δρόμους και ότι ο πρωθυπουργός Ζάεφ δήλωσε: «Ζήτω η Βόρεια Μακεδονία».

Η συμφωνία, ωστόσο, προβλέπει μακροχρόνιες μεταβατικές περιόδους για την αλλαγή του ονόματος σε όλα τα έγγραφα της Βόρειας Μακεδονίας. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε οι μεταβατικές ρυθμίσεις να γίνουν αιτία για καθυστέρηση της χρήσης της νέας ονομασίας από τρίτες χώρες. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι τα μέλη του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. να τηρήσουν ενιαία στάση στη χρήση του νέου ονόματος, όχι μόνο συλλογικά («Βόρεια Μακεδονία» στη θέση του «ΠΓΔΜ»), αλλά και κάθε κράτος-μέλος χωριστά για όλες τις χρήσεις. Το ίδιο πρέπει να ισχύσει για παράδειγμα και για διεθνή ταξιδιωτικά γραφεία, εφόσον θέλουν να δραστηριοποιούνται στη χώρα μας.

Η αναφορά στο άρθρο 1 της συμφωνίας σε «μακεδονική» γλώσσα και ιθαγένεια στη Βόρεια Μακεδονία έχει δικαιολογημένα ενοχλήσει ιδιαίτερα πολλούς Ελληνες. Για να ελαχιστοποιήσουμε τις αρνητικές συνέπειες, θα πρέπει να αξιοποιήσουμε στο έπακρο το άρθρο 7 της συμφωνίας. Σύμφωνα με το άρθρο αυτό οι δύο πλευρές συμφωνούν ότι μόνο για την Ελλάδα σχετίζεται ο όρος «Μακεδονία» και «μακεδονικός» με την αρχαία Μακεδονία και όχι για τη Βόρεια Μακεδονία. Συμφωνούν επίσης ότι η «μακεδονική» γλώσσα στη Βόρεια Μακεδονία ανήκει στις νότιες σλαβικές γλώσσες. Η πλήρης εφαρμογή του άρθρου 7 συνεπάγεται ριζικές αλλαγές στη σχολική εκπαίδευση και στην πολιτιστική πολιτική στη γείτονα χώρα. Πρέπει να φροντίσουμε να υλοποιηθούν αυτές οι αλλαγές, που προβλέπονται στο άρθρο 8, πριν να υπάρξει το ενδεχόμενο αλλαγής κυβέρνησης στη Βόρεια Μακεδονία.

Οσον αφορά τη διεθνή χρήση, εφόσον επικρατήσει ο όρος «Βόρεια Μακεδονία», οι κάτοικοί της θα είναι γνωστοί ως Βορειομακεδόνες (κατά το Βορειοκορεάτες). Κανείς εκτός των δύο χωρών δεν γνωρίζει ότι το άρθρο 1 της συμφωνίας προβλέπει «μακεδονική» ιθαγένεια στη Βόρεια Μακεδονία.

Στο παρελθόν η Αγκυρα επιδίωξε να εκμεταλλευθεί τα προβλήματα στις σχέσεις της Αθήνας με τα Σκόπια εις βάρος μας. Για να εξουδετερώσουμε τέτοιες προσπάθειες μελλοντικά, πρέπει να αξιοποιήσουμε στο έπακρον αυτά που προβλέπει η συμφωνία για τις διμερείς οικονομικές σχέσεις. Η Βόρεια Μακεδονία είναι από τις πιο φτωχές χώρες στην Ευρώπη. Η μελλοντική ευημερία της και οι αναπτυξιακές προοπτικές της εξαρτώνται άμεσα από τις οικονομικές σχέσεις της με την Ελλάδα.

Εφόσον επικρατήσει σύντομα διεθνώς η χρήση παντού του όρου «Βόρεια Μακεδονία», φυσιολογικά οι κάτοικοί της θα ονομάζονται διεθνώς Βορειομακεδόνες και η γλώσσα τους πιθανότατα θα είναι γνωστή ως βορειομακεδονική, ακυρώνοντας σε ουσιαστικό βαθμό τα ενοχλητικά στοιχεία του άρθρου 1 της συμφωνίας. Εφόσον γίνουν οι ριζικές αλλαγές στη σχολική εκπαίδευση και στην πολιτισμική πολιτική της Βόρειας Μακεδονίας, με την πάροδο του χρόνου θα εξασθενούν οι αλυτρωτισμοί που καλλιεργούσε ο Γκρούεφσκι στο πρόσφατο παρελθόν. Εφόσον η Βόρεια Μακεδονία γίνει μέρος του ελληνικού οικονομικού συστήματος, θα αποδυναμωθεί η επιρροή της Τουρκίας. Αυτοί είναι ρεαλιστικοί και εφικτοί στόχοι, εφόσον τους επιδιώξουμε στα σοβαρά.

* Ο κ. Χαράλαμπος Παπασωτηρίου είναι καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και πρόεδρος του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή