Ενώπιον στρατοδικείου θα βρεθεί ο πρώην αξιωματικός του ελβετικού στρατού, Τζον Κόσαρ, για τη συμμετοχή του στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους, κατηγορούμενος για συμμετοχή σε ξένη στρατιωτική δύναμη και υπονόμευση της ουδετερότητας και της ασφάλειας της Ελβετίας.
Γεννημένος στην Ελβετία και κάτοχος της ελβετικής υπηκόοτητας, ο Κόσαρ έχει ρίζες στη Συρία από τους παππούδες του και συγκεκριμένα στη χριστιανική κοινότητα της χώρας. Ο ίδιος δεν έκανε καμία προσπάθεια να αποκρύψει τις πράξεις του, δηλώνοντας μάλιστα περήφανος για αυτές.
Αρχικά, ο 37χρονος σήμερα Κόσαρ μετέβει στη Συρία ως ανεξάρτητος δημοσιογράφος, για να καλύψει την άγρια καθημερινότητα της εμφύλιας σύρραξης. Η στροφή του στον ένοπλο αγώνα κατά των εκκολαπτόμενων τζιχαντιστικών οργανώσεων, που βρήκαν ως ιδανικό πεδίο δράσης τη διχασμένη χώρα, έγινε όταν αντιλήφθηκε τις σεχταριστικές παραμέτρους του πολέμου και τις διώξεις εις βάρος των χριστιανικών κοινοτήτων της χώρας.
Έχοντας πάρει την απόφαση ότι δεν μπορεί να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια, ο Κόσαρ βοήθησε στη συγκρότηση του Συριακού Στρατιωτικού Συμβουλίου, στρατολόγησε μαχητές και μοιράστηκε με τους ντόπιους στρατιωτικούς ό, τι είχε μάθει κατά τη διάρκεια της θητείας του στον ελβετικό στρατό. Όταν οι συγκρούσεις βρισκόντουσαν στο αποκορύφωμα τους, είχε την ευθύνη περισσότερων των 500 ανδρών.
Υπονόμευση της ελβετικής ουδετερότητας
Το με ποιους και εναντίον ποιων πολέμησε δεν έχει ωστόσο μεγάλη σημασία για τους κανονισμούς του ελβετικού στρατεύματος. «Ο νόμος απαγορεύει να πολεμάς για μία ξένη δύναμη», δήλωσε μία εκπρόσωπος του στρατεύματος, τονίζοντας ότι «δεν έχει σημασία ποια είναι αυτή η στρατιωτική δύναμη».
Με το που επέστρεψε στην Ελβετία από τη Συρία, ο Κόσαρ συνελήφθη, καθότι η ένταξη σε έναν ξένο στρατό χωρίς τη ρητή αδεια της κυβέρνησης απαγορεύεται από τον ελβετικό ποινικό κώδικα. Αυτή η νομική παράμετρος έχει βαθιές ιστορικές ρίζες σε μία πρακτική αιώνων που ήθελε τους νεαρούς Ελβετούς να πολεμούν ως μισθοφόροι σε διάφορους ευρωπαϊκούς στρατούς, όπως τον ισπανικό, τον βρετανικό και τον γαλλικό. Η θεσμοθέτηση της ελβετικής ουδετερότητας με τη Συνθήκη του Παρισιού το 1815 έδωσε τέλος σε αυτή την πρακτική, καθώς θεωρήθηκε «άβολο» μία στρατιωτικά ουδέτερη χώρα να στέλνει τους άνδρες της να πολεμούν με διάφορες πλευρές στους πολέμους της Γηραιάς Ηπείρου.
Οι μόνοι Ελβετοί στρατιώτες που υπηρετούν νόμιμα στο εξωτερικό είναι οι άνδρες της Παπικής Ελβετικής Φρουράς, του στρατιωτικού σώματος που είναι υπεύθυνο για την ασφάλεια του ποντίφικα και λειτουργεί ως το ντε φάκτο στρατιωτικό σώμα του Βατικανού.
«Ο πόλεμος κατά του Ισλαμικού Κράτους δεν είναι έγκλημα»
Με την παρουσία φίλων και συγγενών του κατηγορουμένου ξεκίνησε η εκδίκαση της υπόθεσης, οι οποιοί κρατούσαν πλακάτ με το σύνθημα «ο πόλεμος κατά του Ισλαμικού Κράτους δεν είναι έγκλημα». Ο ίδιος ο Κόσαρ δήλωσε ενώπιον του στρατοδικείου ότι του αξίζει μετάλλιο και όχι δίκη, καθώς με τις πράξεις του «πολέμησε την τρομοκρατία» και προστάτευσε τα μέλη της χριστιανικής μειονότητας της Συρίας από βέβαιο θάνατο.
Τα πρώτα δείγματα από τη δίκη μοιάζουν θετικά για τον κατηγορούμενο, ο οποίος μπορεί να καταδικαστεί ακόμη και σε φυλάκιση τριών ετών, με την ατμόσφαιρα στο στρατοδικείο να είναι από χαλαρή μέχρι και χιουμοριστική, κάτι το οποίο δείχνει ότι το στρατοδικείο θα αντιμετωπίσει με επιείκεια την περίπτωση του Κόσαρ, αποδεχόμενο ότι τα κίνητρα του είναι άξια τιμών.
Ωστόσο, από την άλλη πλευρά, η ελβετική κυβέρνηση δεν επιθυμεί να στείλει το μήνυμα ότι είναι δυνατόν να γίνει ανεκτή η συμμετοχή σε μία ξένη στρατιωτική δύναμη, ακόμη και με «ευγενή» κίνητρα.
Σε αντίθεση με την ιδιαίτερη περίπτωση του Κόσαρ, δεκάδες είναι οι Ελβετοί πολίτες που ταξίδεψαν στη Συρία για να ενταχθούν στις τάξεις του Ισλαμικού Κράτους, μερικοί εκ των οποίων έχουν γυρίσει στην Ελβετία και βρίσκονται ήδη στη φυλακή, αντιμετωπίζοντας πολύ βαρύτερες ποινές από την πιθανή του Κόσαρ, ακόμη και ως είκοσι ετών.
Παράλληλα, δεκάδες Ελβετοί υπήκοοι βρίσκονται κρατούμενοι μαζί με άλλους ξένους μαχητές σε στρατόπεδα που ελέγχονται από τη συριακή αντιπολίτευση σε διάφορες περιοχές της Συρίας, δημιουργώντας πονοκέφαλο στην ελβετική κυβέρνηση για το τι πρέπει να κάνει με αυτούς.