Τα εισοδήματα των φυσικών προσώπων, από μερίσματα αλλοδαπής (αλλά και ημεδαπής) προέλευσης, φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή 15%. Τα εισοδήματα αυτά δηλώνονται από τον φορολογούμενο στην ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματός του (ανεξάρτητα από το εάν τα ποσά εισάγονται στην Ελλάδα ή παραμένουν στο εξωτερικό) και δεν βαρύνονται με επιπλέον φόρο εισοδήματος. Ωστόσο, συναθροιζόμενα με τα λοιπά έσοδα του φορολογουμένου υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης, η οποία μπορεί να φτάσει το 10%.
Πίστωση παρακρατούμενου φόρου αλλοδαπής
Σε περίπτωση που στα μερίσματα έχει γίνει παρακράτηση φόρου στην αλλοδαπή, ο φόρος αυτός θα δηλωθεί στην ετήσια φορολογική δήλωση και θα συμψηφιστεί με τον ημεδαπό φόρο που αναλογεί. Εάν ο φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή είναι υψηλότερος από τον φόρο που αναλογεί για το εν λόγω εισόδημα στην Ελλάδα, δεν διενεργείται επιστροφή του επιπλέον φόρου αλλοδαπής στον φορολογούμενο.
Επίσης, στην περίπτωση που στην αλλοδαπή επιβλήθηκε υψηλότερος φορολογικός συντελεστής από αυτόν που ορίζεται από την οικεία σύμβαση αποφυγής της διπλής φορολογίας του εισοδήματος (ΣΑΔΦΕ), πιστώνεται μόνο ο φόρος που προκύπτει βάσει του συντελεστή που ορίζεται στη διμερή ΣΑΔΦ.
Πίστωση εταιρικού φόρου αλλοδαπής
Κάποιες συμβάσεις αποφυγής διπλής φορολογίας δίνουν τη δυνατότητα στον φορολογούμενο που λαμβάνει το μέρισμα να πιστώνει, έναντι του ελληνικού φόρου, όχι μόνο τον φόρο που παρακρατήθηκε επί του μερίσματος στο άλλο κράτος αλλά και τον εταιρικό φόρο που αναλογεί στο διανεμόμενο μέρισμα.
Τέτοια πρόβλεψη υπάρχει στις διμερείς συμβάσεις με την Αλβανία, την Αρμενία, τη Γεωργία, την Εσθονία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Κίνα, την Κύπρο, τη Λετονία, τη Λιθουανία, το Ουζμπεκιστάν και τη Σλοβενία.
Σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση της ΑΑΔΕ, προκειμένου ο φορολογούμενος να δηλώσει νομίμως στη δήλωση φορολογίας εισοδήματός του το ποσό του εταιρικού αλλοδαπού φόρου που αναλογεί στο μέρισμα που έλαβε, απαιτείται υποχρεωτικά βεβαίωση από τη φορολογική αρχή του άλλου κράτους που θα περιλαμβάνει τα πλήρη στοιχεία του νομικού προσώπου που πραγματοποίησε τη διανομή κερδών, πιστοποίηση ότι το συγκεκριμένο νομικό πρόσωπο είναι φορολογικός κάτοικος του άλλου κράτους, το ποσό του φόρου εισοδήματος που πλήρωσε συνολικά το νομικό πρόσωπο, το ποσοστό συμμετοχής του Ελληνα μετόχου, το ύψος του μερίσματος που έλαβε και ο εταιρικός φόρος που του αναλογεί κ.λπ.
Εναλλακτικά, γίνονται δεκτές και βεβαιώσεις λοιπών δημοσίων αρχών, εφόσον αποδεικνύουν τα παραπάνω, ακόμα και συνδυαστικά. Δεν γίνονται αποδεκτές βεβαιώσεις που εκδίδει το ίδιο το νομικό πρόσωπο ή άλλοι ιδιώτες (οι ορκωτοί ελεγκτές, οι λογιστές ή οι δικηγόροι).
Παράδειγμα
Εστω εταιρεία, με έδρα στην Κύπρο, έχει κέρδη προ φόρων 100.000 ευρώ και καταβάλλει φόρο εισοδήματος με συντελεστή 12,5%, ποσού 12.500 ευρώ. Στην εταιρεία συμμετέχει και ένα φυσικό πρόσωπο, φορολογικός κάτοικος Ελλάδος, με ποσοστό 50%.
Τα κέρδη προς διανομή είναι 100.000 – 12.500 = 87.500 ευρώ, τα οποία διανέμονται χωρίς να υποστούν παρακράτηση φόρου στην Κύπρο. Ο Ελληνας μέτοχος λαμβάνει συνεπώς 87.500 X 50% = 43.750 ευρώ, ποσό το οποίο πρέπει να δηλωθεί στη φορολογική του δήλωση. Το ποσό φόρου αλλοδαπής που θα αναγραφεί στη δήλωσή του ώστε να πιστωθεί έναντι του ελληνικού φόρου υπολογίζεται ως εξής: 12.500 X 50% = 6.250 ευρώ.
Υστερα από την πίστωση του ως άνω εταιρικού φόρου που αναλογεί στο μέρισμά του, θα υπολογιστεί το ποσό του ημεδαπού φόρου ως εξής: 43.750 X 15% = 6.562,50 ευρώ – 6.250 ευρώ = 312,50 ευρώ.
Eάν στη πιο πάνω περίπτωση είχε γίνει και παρακράτηση φόρου στο μέρισμα που διανεμήθηκε από την αλλοδαπή εταιρεία, θα μπορούσε να αφαιρεθεί και ο φόρος αυτός.
Για την εκκαθάριση των δηλώσεων παρελθόντων ετών που εκκρεμούν προς εκκαθάριση στις ΔΟΥ και εμπίπτουν στην ανωτέρω περίπτωση, οι φορολογούμενοι οφείλουν να προσκομίσουν τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά εντός 2 μηνών από τη δημοσίευση της απόφασης της ΑΑΔΕ, ήτοι έως τις 29/3/2019.
Σε άλλες περιπτώσεις οι φορολογούμενοι ενδέχεται να πρέπει να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις για να δηλώσουν τον εταιρικό φόρο αλλοδαπής, προκειμένου αυτός να πιστωθεί έναντι του ελληνικού φόρου.
Κατή την άποψή μας δε, στον φόρο εισοδήματος, για τους σκοπούς των διμερών συμβάσεων, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η εισφορά αλληλεγγύης (ΣτΕ 2465/2018 ).
* Η κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνη του φορολογικού τμήματος της ASnetwork (www.asnetwork.gr). Ο κ. Γιώργος Σαμοθράκης είναι ορκωτός ελεγκτής – λογιστής.