Ερωτήματα ως προς τη βιωσιμότητα των νέων εταιρειών που θα προκύψουν σε εφαρμογή του νομοσχεδίου για τη διχοτόμηση της ΔΕΠΑ προκύπτουν την επομένη της ψήφισής του από τη Βουλή.
Η ενιαία ΔΕΠΑ σπάει σε δύο εταιρείες, μία με τις δραστηριότητες της Εμπορίας και μία με τις δραστηριότητες των Υποδομών, στην οποία θα μεταφερθούν και οι συμμετοχές της ΔΕΠΑ σε διεθνή projects.
Το σχέδιο διχοτόμησης που πραγματεύτηκε ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης με τους θεσμούς ως προαπαιτούμενο της ιδιωτικοποίησης της εταιρείας με στόχο τη διατήρηση του ελέγχου των υποδομών από το Δημόσιο δεν φαίνεται να έλαβε υπόψη του βασικές παραμέτρους για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του νέου εταιρικού σχήματος της εταιρείας, όπως προέκυψε και από τη συζήτηση που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου στη Βουλή.
Το πώς η ΔΕΠΑ Εμπορίας θα καταφέρει να διατηρήσει τις μακροχρόνιες συμβάσεις της με τους διεθνείς προμηθευτές (Gazprom, Sonatrach, Botas, Shah Deniz κ.λπ.) έχοντας απολέσει μεγάλο κομμάτι της οικονομικής της βάσης και άρα φερεγγυότητας, καθώς μάλιστα θα κληρονομήσει βαρίδια όπως τα χρέη των ΕLFE, ΕΒΖ κ.λπ., αλλά και το πώς η ΔΕΠΑ Υποδομών θα στηρίξει το επενδυτικό της πρόγραμμα, ύψους 380 εκατ. ευρώ, για την περίοδο 2019-2023 και κυρίως θα στηρίξει κεφαλαιακά τις συμμετοχές της σε διεθνή projects ύψιστης γεωπολιτικής σημασίας για τη χώρα, χωρίς τα έσοδα από την προμήθεια, είναι τα ερωτήματα που καταλήγουν σε αμφισβήτηση της βιωσιμότητας των νέων εταιρειών.
Μείωση κερδών
Τα δεδομένα που διαμορφώνουν αφενός οι νομοθετικές ρυθμίσεις για τη διχοτόμηση της ΔΕΠΑ και αφετέρου το επενδυτικό περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιείται δεν αποτελούν την καλύτερη εξέλιξη ενόψει της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ Εμπορίας. Αν και ανεπισήμως καταγράφεται ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον από εγχώριους και ξένους επενδυτές, η μείωση των μεριδίων της ΔΕΠΑ στο κομμάτι της χονδρικής σε ποσοστό τουλάχιστον 25% μέχρι σήμερα και η προοπτική περαιτέρω μείωσης λόγω έντασης του ανταγωνισμού από τρίτους, αλλά και η απώλεια μεγάλων καταναλωτών οι οποίοι βρίσκουν στην αγορά αέριο σε πιο ανταγωνιστικές τιμές ή προχωρούν σε απευθείας συμβάσεις με διεθνείς προμηθευτές, αποτελούν παράγοντες απομείωσης της αξίας της εταιρείας. Οι επιπτώσεις της υποχώρησης του μεριδίου της ΔΕΠΑ στη χονδρική αγορά και στη λιανική μέσης τάσης αποτυπώνονται ήδη στα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας. Με βάση τα δημοσιευμένα στοιχεία στο εξάμηνο του 2018 τα κέρδη μετά από φόρους της υποχώρησαν κατά 50% σε σύγκριση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2017 και διαμορφώθηκαν στα 19,2 εκατ. ευρώ έναντι 43,2 εκατ. ευρώ. Ο κύκλος εργασιών της ΔΕΠΑ ανήλθε στο πρώτο εξάμηνο του 2018 στα 366,5 εκατ. ευρώ έναντι 488,4 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2017 και τα λειτουργικά κέρδη την ίδια περίοδο υποχώρησαν στα 19,8 εκατ. ευρώ έναντι 41,8 εκατ. ευρώ. Για το 2018, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κύκλος εργασιών της ΔΕΠΑ αναμένεται μειωμένος κατά 25% συγκριτικά με το 2017 ενώ στις 31/12/2018 τα ταμειακά διαθέσιμα της εταιρείας διαμορφώθηκαν στα 270 εκατ. ευρώ.
Οι προβληματικές συμβάσεις με την ELFE και τα ανεξόφλητα χρέη, ύψους 130 εκατ. ευρώ, όπως και της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης, καθιστούν αρνητικό το χαρτοφυλάκιο της ΔΕΠΑ Εμπορίας στους βιομηχανικούς πελάτες. Αντίθετα, προστιθέμενη αξία προσδίδει το χαρτοφυλάκιο της ΕΠΑ Αττικής μετά την απόκτηση του πλήρους ελέγχου της από τη ΔΕΠΑ και την αναμενόμενη εντός τριμήνου συγχώνευσή της από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας. Το τίμημα, ωστόσο, που προσέφερε η ΔΕΠΑ για την εξαγορά του 49% της ΕΠΑ Αττικής από τη Shell (39 εκατ. ευρώ) θα αποτελέσει αναμφίβολα παράμετρο για την αποτίμηση του 50 συν 1% της ΔΕΠΑ Εμπορίας και αντιστοίχως το τίμημα (111 εκατ. ευρώ) για το 49% της ΕΠΑ Αττικής, η οποία θα συγχωνευθεί από τη ΔΕΠΑ Υποδομών, για την αποτίμηση του 14% της εταιρείας.
Οι μονιμοποιήσεις
Αστάθμητος παράγοντας για το λειτουργικό κόστος της εταιρείας παραμένει η ρύθμιση των εργασιακών, με προεξάρχον θέμα την επιδιωκόμενη από το υπουργείο Ενέργειας μονιμοποίηση των 200 συμβασιούχων της εταιρείας σε σύνολο 240 εργαζομένων. Ενα βιώσιμο και ανταγωνιστικό σχήμα για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, σύμφωνα με κύκλους των εργαζομένων, θα ήταν η ενσωμάτωση των 70 εργαζομένων σήμερα στην ΕΠΑ Αττικής με 20 επιπλέον άτομα από την προμήθεια και χονδρεμπορική της ΔΕΠΑ. Η πρόθεση του υπουργείου Ενέργειας για μόνιμη απασχόληση συνολικά 270 ατόμων (70 ΕΠΑ Αττικής, 170 από τη ΔΕΠΑ και 30 από την αεριοκίνηση) δημιουργεί, σύμφωνα με κύκλους των εργαζομένων, ένα μη ορθολογικό σχήμα με πλεονάζον προσωπικό που θα οδηγήσει σε απομείωση της αξίας της εταιρείας ενόψει ιδιωτικοποίησης.
Τι θα περιλαμβάνουν οι δύο επιχειρήσεις
Το σχέδιο μερικής διάσπασης της ΔΕΠΑ προβλέπει την απόσχιση του κλάδου υποδομών και την υπαγωγή του σε μια νέα εταιρεία που θα συσταθεί με την επωνυμία ΔΕΠΑ Υποδομών. Στη νέα εταιρεία θα υπαχθούν: α) οι συμμετοχές της υφιστάμενης ΔΕΠΑ στις εταιρείες διαχείρισης δικτύων διανομής, Αττικής (ΕΔΑ Αττικής) Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας (ΕΔΑ ΘΕΣ), β) τα πάγια διανομής της υφιστάμενης ΔΕΠΑ, γ) η συμμετοχή της υφιστάμενης ΔΕΠΑ στα διεθνή έργα (διασύνδεση Ελλάδας – Ιταλίας και αγωγός φυσικού αερίου «Ποσειδών», διασύνδεση Ελλάδας – Βουλγαρίας IGB και άλλα έργα που πρόκειται να αναπτυχθούν όπως ο Εast Med κ.λπ.), δ) τα δικαιώματα αναφορικά με τη μελλοντική συμμετοχή της υφιστάμενης ΔΕΠΑ στην εταιρεία Gastrede για την ανάπτυξη του FSRU Αλεξανδρούπολης, ε) το δίκτυο οπτικών ινών και στ) η ανάπτυξη των έργων μικρής κλίμακας υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Η υφιστάμενη ΔΕΠΑ μετά την ολοκλήρωση της μερικής διάσπασης του κλάδου υποδομών θα μετονομαστεί σε ΔΕΠΑ Εμπορίας και σε αυτή θα υπαχθούν η λιανική εμπορίου και ηλεκτρισμού και οι μακροχρόνιες συμβάσεις της υφιστάμενης ΔΕΠΑ με τους διεθνείς προμηθευτές, καθώς και οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα σχετίζεται με τη δραστηριότητα της προμήθειας. Η ΔΕΠΑ Εμπορίας μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας μερικής απόσχισης θα απορροφήσει τις θυγατρικές της χωρίς να απαιτείται αυτές να έχουν κλείσει μια πλήρη δωδεκάμηνη διαχειριστική χρήση και η διαδικασία απορρόφησής τους θα ολοκληρωθεί εντός τριών μηνών από την ολοκλήρωση της μερικής διάσπασης. Αντιστοίχως, θα πράξει και η ΔΕΠΑ Υποδομών σε σχέση με την απορρόφηση των θυγατρικών της. Ο νόμος αφήνει τα περιθώρια στο ΤΑΙΠΕΔ να ξεκινήσει τη διαδικασία για την ιδιωτικοποίηση του 50 συν 1% της ΔΕΠΑ Εμπορίας πριν από την ολοκλήρωση του σχεδίου διάσπασης και σύμφωνα με πληροφορίες η διοίκηση του Ταμείου προσανατολίζεται να εκκινήσει τον διαγωνισμό στις αρχές Απριλίου.