ΚΡΑΪΣΤΤΣΕΡΤΣ. Ως «μία από τις πιο σκοτεινές ημέρες στην ιστορία της Νέας Ζηλανδίας» περιέγραψε τη χθεσινή η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας Τζαζίντα Αρντερν, μετά την επίθεση ακροδεξιού τρομοκράτη σε δύο τζαμιά στην πόλη Κράισττσερτς, από την οποία έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 49 άνθρωποι.
Ο δράστης της επίθεσης εναντίον μεταναστών, την ώρα που εκείνοι προσεύχονταν, ήταν ο ίδιος ξένος στη χώρα, την οποία επισκέφθηκε μόνο για να σχεδιάσει την επίθεσή του. Ο 28χρονος Αυστραλός είχε προαναγγείλει το μακελειό στην πλατφόρμα 8chan στο Ιντερνετ, ενώ το μετέδωσε ζωντανά στο Facebook μέσω κάμερας που φορούσε στο κεφάλι.
Σαράντα δύο άνθρωποι έπεσαν νεκροί από τις σφαίρες του στο εσωτερικό του τζαμιού Μαστζίντ αλ Νουρ, στο κεντρικό Κράισττσερτς, ενώ λίγο αργότερα επτά άτομα δολοφονήθηκαν μέσα και γύρω από το τζαμί Λίνγουντ Μαστζίντ, στα προάστια της ήσυχης νεοζηλανδικής πόλης. Οι αστυνομικές έρευνες επεκτάθηκαν σε ακτίνα 300 χλμ., ενώ έως χθες το απόγευμα οι Αρχές δεν είχαν καταστήσει σαφές αν θεωρούν ότι ο δράστης ήταν ο ίδιος και στις δύο επιθέσεις. Ο 28χρονος συνελήφθη λίγες ώρες αργότερα. Δεν ήταν ξεκάθαρο αν τα τρία άλλα άτομα που επίσης συνελήφθησαν είχαν κάποια σχέση με την υπόθεση, παρότι οι νεοζηλανδικές αρχές δεν θεωρούν ότι έχουν να κάνουν με κάποια οργάνωση.
Η Νέα Ζηλανδία, μια ειρηνική και απομονωμένη χώρα στην οποία οι περισσότεροι αστυνομικοί δεν οπλοφορούν και οι σύντομες πτήσεις εσωτερικού γίνονται χωρίς ελέγχους ασφαλείας, βρισκόταν σε κατάσταση σοκ μετά τη μαζική δολοφονία ανδρών, γυναικών και παιδιών. Ανθρωποι κάθε ηλικίας βρίσκονταν και μεταξύ των περίπου 48 τραυματιών που νοσηλεύονταν στα νοσοκομεία του Κράισττσερτς.
«Πρόκειται για στυγνή πράξη μίσους», ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος, ενώ ο ίδιος ο πρόεδρος Τραμπ, πρότυπο πολλών ρατσιστικών ομάδων, εξέφρασε τη θλίψη του «προς τον λαό της Νέας Ζηλανδίας, μετά τη φρικτή σφαγή στα τζαμιά, από την οποία έχασαν τόσο άδικα τη ζωή τους 49 άνθρωποι». «Οταν άνθρωποι δολοφονούνται μόνο εξαιτίας του θρησκεύματός τους, αυτό είναι μια επίθεση εναντίον όλων μας», δήλωσε από την πλευρά του ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας. «Αποδίδω τις αυξανόμενες τρομοκρατικές επιθέσεις στο κλίμα ισλαμοφοβίας μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, στην οποία 1,3 δισεκατομμύρια μουσουλμάνοι θεωρούνται συλλογικά ένοχοι για κάθε τρομοκρατική ενέργεια», σχολίασε ο πρωθυπουργός του Πακιστάν Ιμράν Χαν, ενώ ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες τόνισε την ανάγκη συνεργασίας για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ισλαμοφοβίας.
Στην πόλη βρισκόταν η εθνική ομάδα κρίκετ του Πακιστάν, η οποία είχε μόλις φθάσει στο τζαμί για τις προσευχές, αλλά όλα τα μέλη της γλίτωσαν από τις σφαίρες του ψυχρού εκτελεστή.
«Λευκή γενοκτονία»
Στα κίνητρά του ο 28χρονος ανέφερε τον όρο «λευκή γενοκτονία», τον οποίο χρησιμοποιεί η Ακροδεξιά για να περιγράψει τη μετανάστευση και την αύξηση των μειονοτικών πληθυσμών. Η επιλογή της πόλης Κράισττσερτς («Εκκλησία του Χριστού») είχε σίγουρα συμβολικό νόημα, αν και ο συμβολισμός αυτός ήταν μάλλον ρηχός, εφόσον ο χριστιανικός πολιτισμός στη Νέα Ζηλανδία έφθασε πολύ αργά και θεωρήθηκε ο ίδιος «εισβολή» από τις παραδοσιακές κοινότητες των Μαορί, που κυριαρχούσαν έως τότε στα δύο νεοζηλανδικά νησιά.
H πρωθυπουργός Αρντερν τόνισε ότι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες «επέλεξαν να κάνουν τη Νέα Ζηλανδία σπίτι τους, είναι δικό τους σπίτι, είναι εμείς», ενώ αντιθέτως οι εξτρεμιστικές ιδέες του δολοφόνου «δεν έχουν καμία θέση στη Νέα Ζηλανδία». Πριν από τα δραματικά γεγονότα της χθεσινής ημέρας, η πλέον πολύνεκρη επίθεση στην ιστορία της Νέας Ζηλανδίας ανάγεται στο 1990, όταν 13 άτομα έχασαν τη ζωή τους από πυροβολισμούς σε διαμάχη μεταξύ γειτόνων.
Μεγάλο μέρος της χθεσινής συζήτησης περιστράφηκε γύρω από το πώς μπόρεσαν τα 17 φρικτά λεπτά του βίντεο να διαδοθούν τόσο γρήγορα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να είναι διαθέσιμα πολλές ώρες αφότου το Facebook, το Twitter και το YouTube τα διέγραψαν. Κάποιες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες είχαν διαφημίσεις δίπλα στον σύνδεσμο με το σκληρό περιεχόμενο, πράγμα που σημαίνει ότι αποκόμισαν έσοδα από τη στυγνή δολοφονία.
Η πολυσέλιδη «συνέντευξη» – μανιφέστο
Αν η περιγραφή που έδωσε ο ακροδεξιός τρομοκράτης Μπρέντον Τάραντ για τον εαυτό του ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, τότε ο 28χρονος Αυστραλός αποτελεί κατεξοχήν παράδειγμα ριζοσπαστικοποίησης μέσω Ιντερνετ.
«Είμαι ένας απλός λευκός άνδρας, από κανονική οικογένεια» ισχυρίζεται στο πολυσέλιδο «μανιφέστο» που δημοσίευσε. «Οι γονείς μου έχουν σκωτσέζικη, ιρλανδική και αγγλική καταγωγή. Είχα μια φυσιολογική παιδική ηλικία, χωρίς σημαντικά θέματα».
Πώς όμως έφτασε να μετατραπεί σε αδίστακτο δολοφόνο, ο οποίος έγραψε, πριν από την αποτρόπαια πράξη, ότι η μόνη του στενοχώρια συνίσταται στο ότι δεν σκότωσε περισσότερους ανθρώπους;
Στη φανταστική συνέντευξη που παίρνει ο ίδιος από τον εαυτό του, υποστηρίζει ότι δεν ανήκει σε καμία οργάνωση, ενώ στην ερώτηση πώς υιοθέτησε τις απόψεις που έχει και πού έκανε έρευνα απαντά μόνος του «Στο Ιντερνετ, φυσικά. Δεν θα βρεις την αλήθεια πουθενά αλλού» προσθέτει, αναφερόμενος στη ναζιστική προπαγάνδα και στη στρεβλή εικόνα της Ιστορίας που μετέφερε στο μανιφέστο του. Η ιστορική περίοδος που αναφέρεται συχνότερα στα γραφόμενά του είναι οι σταυροφορίες, ενώ δεν λείπουν τα ναζιστικά σύμβολα.
Ο δράστης τελείωσε το σχολείο στην Αυστραλία το 2009 και εργάστηκε ως προσωπικός γυμναστής στην πόλη Γκράφτον ώς το 2011, χρονιά κατά την οποία άρχισε να ταξιδεύει, μεταξύ άλλων και στην Ευρώπη. Εκεί, υποστήριξε ότι είχε σύντομη επαφή με τον Αντερς Μπέριγκ Μπρέιβικ, τον ακροδεξιό που σκότωσε 77 ανθρώπους το 2011 στη Νορβηγία, ο οποίος υποτίθεται ότι του έδωσε την έγκρισή του. «Εφθασα στη Νέα Ζηλανδία για να δουλέψω προσωρινά, ενώ έκανα σχέδια και εξάσκηση, αλλά σύντομα διαπίστωσα ότι είναι τόσο πλούσια σε στόχους όπως κάθε άλλο μέρος στη Δύση» γράφει, δηλώνοντας ότι το μήνυμα που θέλει να στείλει στους «εισβολείς» είναι ότι «πουθενά στον κόσμο δεν είστε ασφαλείς».
Αυτοχαρακτηριζόμενος εθνικιστής και φασίστας, είπε ότι πρότυπό του είναι χώρες «που δεν υιοθετούν τη διαφορετικότητα» όπως η Κίνα, η οποία, όπως είπε, ταιριάζει καλύτερα στις πολιτικές και κοινωνικές αξίες του. Στο μανιφέστο λέει ότι σκοπός του είναι να οξύνει τις εντάσεις, ώστε να βαθύνουν τα μίση και ο διχασμός. «Θέλω να παρακινήσω τους πολιτικούς εχθρούς του λαού μου σε δράση, να τους κάνω να προχωρήσουν σε υπερβολές και να δεχθούν την αναπόφευκτη αντίδραση». «Θέλω να προξενήσω βία, αντεκδικήσεις και περισσότερο διχασμό».
Η επιλογή των όπλων
Ως προς τη μέθοδο της επίθεσης, υποστήριξε ότι επέλεξε πυροβόλα όπλα «για τον αντίκτυπο που θα είχαν στη δημόσια συζήτηση, για την επιπλέον δημοσιογραφική κάλυψη που θα προσέφεραν και για τις επιπτώσεις τους για την πολιτική συζήτηση στις ΗΠΑ και άρα στον κόσμο».
Το μανιφέστο περιλαμβάνει μία ερώτηση που αφορά τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ, «Τον υποστηρίζεις;» ρωτάει τον εαυτό του. «Ως σύμβολο νέας πίστης στη λευκή ταυτότητα και τον κοινό σκοπό σίγουρα. Ως πολιτικό και ηγέτη, προς Θεού όχι».