«Σκέφτομαι το αύριο και δεν νιώθω καλά»

«Σκέφτομαι το αύριο και δεν νιώθω καλά»

3' 6" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Η οικονομική κρίση είναι ακόμη εδώ, η καθημερινότητα δεν έχει βελτιωθεί», δηλώνουν Ελληνες πολίτες σε ρεπορτάζ στην Αθήνα του αμερικανικού δικτύου CNBC. Δεν πρόκειται για τη στερεοτυπική ελληνική γκρίνια, την τάση να αυτοτοποθετούμαστε στο χείλος του γκρεμού ακόμη κι όταν απέχουμε εντυπωσιακά από αυτόν. Ναι μεν περιορίστηκε η οικονομική ανισότητα κατά την τελευταία διετία, όμως η απόλυτη φτώχεια παραμένει σταθερά στα ίδια υψηλά επίπεδα, πλήττοντας νέα ζευγάρια, οικογένειες και παιδιά.

Ανεργία, φυγή νέων στο εξωτερικό, υψηλή φορολογία συνθέτουν το αποθαρρυντικό ελληνικό παρόν, ενώ οι επικείμενες εκλογές δεν δημιουργούν αισιοδοξία για το μέλλον. «Μακροπρόθεσμα, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα», εκτιμούν οι Αθηναίοι.

«Οσοι απασχολούνται στη δημόσια διοίκηση είναι καλά, οι υπόλοιποι υποφέρουν. Κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους αν δεν καταφέρουν να πληρώσουν τους φόρους», λένε. Το αύριο είναι ένα θολό ρευστό τοπίο που γεννά άγχος και φόβο («θα πρέπει διαρκώς να επανεκπαιδεύομαι και να προσπαθώ όλο και περισσότερο για να εξασφαλίζω όλο και λιγότερα»).

Ωστόσο, δεν είναι μόνο οι οικονομικές συνθήκες που δημιουργούν απαισιοδοξία. «Η κρίση έχει διεισδύσει σε πολλά μέτωπα περισσότερο είναι κρίση αξιών», υποστηρίζουν. Οι μέρες τους μοιάζουν άδειες από εκείνη την εσωτερική ορμή που ωθούσε προς έναν συγκεκριμένο στόχο. Δεν ακουμπούν στο στέρεο παρελθόν των παραδόσεων, δεν οδεύουν προς την ευρεία πύλη των μεγάλων προσδοκιών, εγκαταλείπονται στην τύχη ή σε δυνάμεις που διαφεύγουν από τον δικό τους έλεγχο. Ομως αν κάτι δίνει νόημα σε ό,τι κάνουμε, είναι ακριβώς η εικόνα του (φωτεινού) μέλλοντος.

Δεν υφίσταται στην εποχή της γενικευμένης περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικής αβεβαιότητας, της άγνοιας σχετικά με την ακριβή φύση της απειλής, της διαρκούς κίνησης και αδιάκοπης αλλαγής, της κυκλικής απώλειας οριζόντων.

Πριν προλάβει να ανατείλει μια νέα ουτοπία, αυτή μεταμορφώνεται σε δυστοπία. Ανεμπόδιστη διαδικτυακή δημοκρατία και αναδυόμενη ψηφιακή απολυταρχία. Λαμπεροί νέοι κόσμοι αδιανόητων επιτεύξεων και άβυσσοι ανισοτήτων, θαύματα και βάραθρα. Στο πολιτικό πεδίο, μετά το τέλος των ιδεολογιών, η πολιτική απομακρύνθηκε από τις μεγάλες ιδέες και τα μακρόπνοα σχέδια, από το χρέος της σφυρηλάτησης ισχυρών συλλογικών ταυτοτήτων, περιορίστηκε σε έναν ρόλο διαχειριστικό, τεχνικό, η οικονομία μετατράπηκε σε έναν μάλλον απρόσωπο μηχανισμό, με δικούς του αυτοματισμούς και κανόνες.

Τα μεγάλα συλλογικά οράματα που άνοιγαν ιδεολογικές οδούς εξέπνευσαν, το μέλλον έγινε υπόθεση ατομική, η ευημερία προσωπικό στοίχημα, η ζωή ένα συνονθύλευμα από μικρές ιστορίες. Γεννήθηκε και διαδόθηκε πλήθος απογοητεύσεων και αρνήσεων.

Διότι, κάποτε, τις διαψεύσεις, τις ανικανοποίητες προσδοκίες, τις προσωπικές πικρές αποτυχίες έκανε υποφερτές η ιδέα της ευημερίας των επόμενων γενεών. Οι θυσίες μου θα πιάσουν τόπο, έλεγαν οι γονείς, τα παιδιά μας θα ζήσουν σε έναν καλύτερο κόσμο, κι όλα αίφνης αποκτούσαν νόημα. Σήμερα φοβούνται ότι τα παιδιά τους θα ζήσουν χειρότερα από τους ίδιους. Και οι συντεταγμένες οργάνωσης της ζωής χάνονται.

Εγκαθίσταται η λογική της προσωρινότητας. Εφήμερες πολιτικές και κυβερνητικές συμμαχίες, ανορθόδοξα σύμφωνα πολιτικής συμβίωσης, συμπίεση στο παρόν, εφήμερη εργασία, εφήμερες σχέσεις, εφήμερες ταυτότητες, επίπλαστα πορτρέτα στα κοινωνικά δίκτυα, το τεχνολογικό καβούκι που μας προστατεύει από το οχληρό παρελθόν και το προδοτικό μέλλον, από υπαρξιακά ερωτήματα και ανησυχίες για τις αξίες που πρέπει να μεταβιβάσουμε.

Διαρκές άγχος αναφορικά με τους κινδύνους που δύνανται να ενσκήψουν απροειδοποίητα. Εκτοπισμός από τα στέρεα εδάφη της μονιμότητας στα σαθρά χώματα των πρόσκαιρων μικροβολεμάτων. Καιροσκοπισμός. Αρπαγή, χωρίς σχέδιο, των ευκαιριών που φέρνει η ώρα. Πρόχειρο χτίσιμο σε μη περιγράψιμα πεδία. Ενα σύμπαν απορρυθμισμένο, εκτεθειμένο στη διαρκή ρευστότητα.

Παραλήρημα ή απάτη, να σαλπίζει κανείς βεβαιότητες. Να γιατί, ακόμη κι αν φανεί καθαρότερα ένα μονοπάτι εξόδου από την κρίση, εμείς θα νιώθουμε, ποιος ξέρει για πόσο ακόμη, εντός κρίσης, να φέρουμε, ως «διαλυμένες αυτοκρατορίες», συμπληρώματα βάρους και σκότους. Ευτυχώς η ζωή δεν είναι ευθύγραμμη. Ξετυλίγεται μέσα από συγκρούσεις, ρήξεις, αντιθέσεις και αντιφάσεις.

Δεν θα είχαμε εξέλιξη αν η πορεία ήταν γραμμική. Θα έρθει η στιγμή, ίσως οξύτατης κόπωσης ή ενός τρανταχτού συμβάντος, που θα απελευθερωθούν τα αποθέματα δυναμισμού και θα σηματοδοτήσουν προοπτικές και αναβάσεις.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή