Εθνικό μητρώο για τις υιοθεσίες

Εθνικό μητρώο για τις υιοθεσίες

4' 15" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το προσδοκώμενο; Με ασφάλεια, διαφάνεια και εύλογη ταχύτητα να διενεργείται εφεξής η υιοθεσία και η αναδοχή μέσω του νόμου 4538/2018, που τίθεται σε εφαρμογή τον Απρίλιο. «Θέλουμε να διαλύσουμε το πέπλο μυστηρίου, που συχνά συνοδεύει την υιοθεσία στην Ελλάδα», λέει στην «Κ» η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Θεανώ Φωτίου, σχετικά με τις επερχόμενες τροποποιήσεις. «Γίνονται πλέον ενιαίες όλες οι απαραίτητες διαδικασίες τόσο για τους ενδιαφερόμενους για υιοθεσία ή αναδοχή ενήλικες όσο και για το παιδί, είτε αυτό βρίσκεται σε ίδρυμα ή μαιευτήριο είτε πρόκειται να δοθεί απευθείας από τους βιολογικούς γονείς του σε θετή οικογένεια».

Ωστόσο, η κομβική αλλαγή προωθείται με την ψηφιοποίηση του συστήματος και τη σύσταση ενός εθνικού μητρώου, κάτι που αποτελούσε ανέκαθεν αίτημα των εμπλεκόμενων φορέων. «Το ζευγάρι θα μπορεί αρχικά, από το σπίτι του, να μπαίνει στην ειδική πλατφόρμα, να καταθέτει το αίτημά του, να επισυνάπτει σκαναρισμένα τα απαιτούμενα έγγραφα», περιγράφει η κ. Φωτίου. «Σχεδιάσαμε τον νόμο βάσει των πραγματικών αναγκών της κοινωνίας». Μέχρι πρότινος, τα ζευγάρια καλούνταν να κάνουν ξεχωριστά αιτήσεις στα ιδρύματα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ενώ και η αξιολόγηση από τις κοινωνικές υπηρεσίες απαιτούσε εξίσου μετακινήσεις.

«Αφού οι γονείς επιδείξουν διά ζώσης τα αυθεντικά έγγραφα στους κοινωνικούς επιστήμονες της περιφέρειάς τους, θα ξεκινάει η διαδικασία της αξιολόγησης, που διαρκεί τρεις μήνες». Ενα σύνηθες εμπόδιο ήταν η έλλειψη αρμόδιων κοινωνικών λειτουργών, που είναι επιφορτισμένοι να κρίνουν την καταλληλότητα ή μη ενός ζεύγους: μόλις σαράντα σε κέντρα κοινωνικής προστασίας παιδιών και άλλοι σαράντα στις κατά τόπους περιφέρειες. Ο νέος νόμος δίνει τη δυνατότητα, άπαξ και μια υπηρεσία δηλώσει εγγράφως έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, να επιλεγεί από τον Σύνδεσμο Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδας (ΣΚΛΕ), που διαθέτει δεκατρία περιφερειακά τμήματα, ένας κοινωνικός λειτουργός που θα αναλάβει τα χρέη του αξιολογητή.

«Η έκθεση, που ακολουθεί συγκεκριμένα πρότυπα, θα επισυνάπτεται ηλεκτρονικά στον φάκελο που δημιουργείται για το εκάστοτε ζευγάρι, το οποίο στο επόμενο βήμα παρακολουθεί εκπαιδευτικά σεμινάρια», επισημαίνει η κ. Φωτίου. Οσα ζευγάρια δεν πάρουν το πράσινο φως για τον γονεϊκό ρόλο, δικαιούνται να επαναλάβουν τρία χρόνια αργότερα τη διαδικασία. «Δημιουργείται αντίστοιχος, ηλεκτρονικός, φάκελος καταγωγής για κάθε παιδί». Οταν, επομένως, το υιοθετημένο παιδί ενηλικιωθεί, θα έχει, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, πρόσβαση στις πληροφορίες σχετικά με τους βιολογικούς του γονείς. «Αυτό θα συμβάλλει στην ηθικοποίηση της διαδικασίας και στην αλλαγή της στάσης των τοπικών κοινωνιών», τονίζει η υπουργός.

Αν οι γονείς περάσουν επιτυχώς τα παραπάνω στάδια, εγγράφονται στο ειδικό μητρώο υποψήφιων θετών και ανάδοχων γονέων, ενώ αποκτούν και αριθμό προτεραιότητας. «Ο κοινωνικός λειτουργός του ζεύγους έρχεται σε επικοινωνία με τον συνάδελφό του που έχει εκπονήσει την κοινωνική έρευνα για το παιδί, προπαντός έχει διερευνήσει αν εκείνο είναι νομικά ελεύθερο για υιοθεσία», διευκρινίζει η υπουργός. «Αφού έπειτα από συζήτηση καταλήξουν ότι υπάρχει συμβατότητα, έρχονται σε επικοινωνία οι δύο πλευρές». Βάσει των υπολογισμών, η στιγμή που θα γίνεται το «ταίριασμα» μεταξύ του παιδιού και της θετής οικογένειας θα απέχει 8 έως το πολύ 12 μήνες από τη στιγμή της διαδικτυακής αίτησης.

«Στους χρόνους αυτούς δεν περιλαμβάνεται η δικαστική πράξη, με την οποία ολοκληρώνεται η υιοθεσία», καταλήγει η κ. Φωτίου, η οποία ευελπιστεί ότι σε έναν χρόνο θα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο και θα υπάρχουν στατιστικά στοιχεία και δεδομένα.

Σε πραγματικό χρόνο

«Θα μπορούν όλοι να παρακολουθούν την πορεία της αίτησής τους σε πραγματικό χρόνο, ενώ για τρία χρόνια μετά την ολοκλήρωση της υιοθεσίας οι υπηρεσίες θα παρακολουθούν τακτικά το παιδί στο νέο του πλαίσιο», απαντά η υπουργός. «Τα ζευγάρια που έχουν πολύ συγκεκριμένες “προδιαγραφές” για το παιδί που προτίθενται να υιοθετήσουν, είναι πολύ πιθανό να μείνουν για χρόνια εγγεγραμμένα στο σύστημα, στο οποίο θα καταγράφεται ότι τους προτάθηκαν παιδιά, τα οποία απέρριψαν».

«Είναι σημαντικό το ότι ο νέος νόμος θέτει ως προαπαιτούμενο στις ιδιωτικές υιοθεσίες τη γνωμοδότηση κρατικού φορέα, δηλαδή οι συμβαλλόμενες πλευρές έχουν ήδη περάσει από αξιολόγηση και έχουν εγγραφεί στο σχετικό μητρώο», σχολιάζει από την πλευρά του ο κοινωνικός λειτουργός και προϊστάμενος των κοινωνικών υπηρεσιών του ΚΑΤ, Δημήτρης Βεζυράκης, ο οποίος έχει διατελέσει διοικητής στο «Ελενα» και στο Κέντρο Προστασίας του Παιδιού Αττικής «Μητέρα». «Ημασταν η μοναδική χώρα στην οποία από το 1996 επιτρέπονταν οι ιδιωτικές υιοθεσίες χωρίς κανέναν έλεγχο», προσθέτει ο κ. Βεζυράκης. Αυτό είχε ως συνέπεια την άνθηση του εμπορίου βρεφών. Ωστόσο, ο ίδιος διατηρεί επιφυλάξεις για το πόσο θα μειωθεί ο χρόνος αναμονής. «Η καθυστέρηση προκύπτει από το “θέλω” των ζευγαριών, που δεν είναι διατεθειμένα να αναλάβουν ένα παιδί που αποκλίνει από το στερεότυπο που έχουν στο μυαλό τους· επιθυμούν ένα παιδί συγκεκριμένης ηλικίας, φύλου, φυλής και βεβαίως απόλυτα υγιές». Οπως συμπληρώνει η Σοφία Κωνσταντέλλια, πρόεδρος του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Αττικής «Μητέρα», «πρέπει να γίνει συστηματική καμπάνια προκειμένου να αλλάξει η επικρατούσα νοοτροπία».

Για τα παιδιά με σοβαρά προβλήματα υγείας, προβλέπεται η ενίσχυση του θεσμού της αναδοχής και δη της επαγγελματικής. Μεταξύ άλλων, συζητείται και αύξηση 25% των σχετικών επιδομάτων. Ενδεικτικά, σήμερα για την ανατροφή παιδιού με αναπηρία το μηνιαίο βοήθημα ισοδυναμεί με 450 ευρώ. «Είναι μια πολύ θετική εξέλιξη, ειδικά για τα παιδιά με σοβαρές αναπηρίες, για τα οποία η παραμονή σε ίδρυμα αντενδείκνυται πλήρως», τονίζει η κ. Κωνσταντέλλια. «Μέσω της αύξησης των χρημάτων δίνουμε τη δυνατότητα σε έναν από τους δύο γονείς να μην εργάζεται και να αφιερωθεί εξ ολοκλήρου στην ανατροφή και τη φροντίδα του παιδιού».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή