«Τα παιδιά έχουν απεριόριστες ικανότητες και θα έπρεπε να έχουν πολύ πιο ενεργό ρόλο στην οικογένεια. Αρκεί να τα εμπιστευτούμε, να τα καθοδηγήσουμε σωστά και να μη φοβόμαστε να τους αναθέσουμε ευθύνες». Για τη διευθύντρια του Νηπιαγωγείου του Κολλεγίου Ανατόλια της Θεσσαλονίκης, κ. Ελενα Κότα, το πρόγραμμα «ΧΟΠΑ Ηρωες 112», που υλοποιείται εδώ και λίγο καιρό στο νηπιαγωγείο και μαθαίνει στα παιδιά πώς να αναγνωρίζουν τα σημάδια ενός εγκεφαλικού επεισοδίου και να καλούν σε βοήθεια, έχει υπάρξει άκρως αποκαλυπτικό. «Τα παιδιά έχουν ήρωες, αλλά μπορούν να γίνουν και τα ίδια ήρωες», λέει η ίδια.
Το «ΧΟΠΑ Ηρωες 112» είναι ένα πρωτοποριακό εκπαιδευτικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα που υλοποιεί το Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (επιστημονική υπεύθυνη η δρ Χαρίκλεια Πρώιου, επίκουρη καθηγήτρια Νευρογνωστικών Διαταραχών και Αποκατάστασης) και η βραβευμένη με το 2018 Health Collaboration Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Angels Initiative, και αποσκοπεί στην ενημέρωση και προετοιμασία των μικρών παιδιών, ώστε να αντιληφθούν ποια είναι τα συμπτώματα του εγκεφαλικού επεισοδίου σε έναν μεγαλύτερό τους και να μπορέσουν να καλέσουν εγκαίρως τις πρώτες βοήθειες χρησιμοποιώντας τον πανευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης 112. Η πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος ξεκίνησε πρώτα στη Θεσσαλονίκη, στο Νηπιαγωγείο του Κολλεγίου Ανατόλια. Γιατί όμως τα παιδιά να αναλάβουν έναν τόσο δύσκολο ρόλο; «Γιατί πολύ απλά όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια τα παιδιά φροντίζει ο παππούς και η γιαγιά», εξηγεί η κ. Κότα. «Δεδομένου ότι τα εγκεφαλικά επεισόδια έχει αποδειχθεί ότι είναι πολύ συχνότερα στην τρίτη ηλικία, τα παιδιά μπορεί να λειτουργήσουν ως ασπίδα προστασίας για τους ηλικιωμένους και να τους βοηθήσουν την κρίσιμη ώρα». Οπως λέει η ίδια, έχει αποδειχθεί ότι όσο πιο γρήγορα αναζητηθεί και παρασχεθεί βοήθεια στον ασθενή τόσο πιο πολλές πιθανότητες υπάρχουν για θετική έκβαση του εγκεφαλικού. «Η γρήγορη αντίδραση μπορεί από το να σώσει μια ζωή μέχρι να εξασφαλίσει μια πολύ καλύτερη ποιότητα ζωής. Στην Ευρώπη, τα δεδομένα λένε ότι τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν τη δεύτερη αιτία θανάτου και την πρώτη αιτία σοβαρής αναπηρίας».
Το πρόγραμμα είναι στοχευμένο για τα παιδιά του νηπιαγωγείου, μιλάει στη γλώσσα τους. «Στα παιδιά αρέσουν οι ήρωες, και ο παππούς και η γιαγιά είναι σίγουρα ήρωές τους, εκείνοι που μπορούν να βρουν τη λύση σε κάποιο πρόβλημα. Αυτό που τα παιδιά δεν ξέρουν είναι ότι καμιά φορά ακόμη και οι ήρωες θέλουν βοήθεια». Μέσα από το παιχνίδι, το κουκλοθέατρο, το τραγούδι, τα παιδιά μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα (αδυναμία κίνησης χεριού, σύγχυση στην ομιλία, ασυμμετρία στο πρόσωπο) και να αντιδρούν αστραπιαία καλώντας σε βοήθεια. «Τα παιδιά μας δεν έχουν εκτεθεί σε τέτοιου είδους εκπαίδευση γιατί πολλές φορές οι γονείς φοβούνται ότι θα είναι δύσκολο να αντεπεξέλθουν. Πάντως, πριν από την υλοποίηση του προγράμματος ζητήσαμε τη συγκατάθεση των γονιών, οι οποίοι ανταποκρίθηκαν στο 100%», λέει η διευθύντρια του νηπιαγωγείου, προσθέτοντας ότι το πρόγραμμα υλοποιείται σε συνεργασία με το Τμήμα Συμβουλευτικής και Ψυχολογικών Υπηρεσιών του Κολλεγίου Ανατόλια. «Οταν οι γονείς αφήνουμε τα παιδιά μας στους παππούδες τους, ξέρουμε ότι είναι σε καλά χέρια. Ομως μπορεί και ο παππούς και η γιαγιά να είναι αντίστοιχα σε καλά χέρια».