Η υποχώρηση της λίρας στρέφει τους Τούρκους στο δολάριο

Η υποχώρηση της λίρας στρέφει τους Τούρκους στο δολάριο

2' 58" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σε μαζική αποταμίευση, όχι στο τουρκικό νόμισμα αλλά σε δολάρια, στρέφει τους Τούρκους η συνεχιζόμενη υποτίμηση της τουρκικής λίρας και η συνεπακόλουθη επιτάχυνση του πληθωρισμού. Την ανησυχία επιτείνει ο φόβος πως, ενόψει των δημοτικών εκλογών, η κυβέρνηση μπορεί να καταφύγει σε δημοφιλείς πολιτικές όπως η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, που θα οδηγήσει σε περαιτέρω εκτίναξη των τιμών. Καθώς η τουρκική οικονομία βυθίζεται στη βαθύτερη ύφεση που έχει γνωρίσει μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, νοικοκυριά και επιχειρήσεις της Τουρκίας αυξάνουν πυρετωδώς την αποταμίευσή τους σε σκληρό νόμισμα επί 10 συναπτές εβδομάδες.

Την περασμένη εβδομάδα οι αποταμιεύσεις σε δολάρια αυξήθηκαν κατά 4 δισ. σημειώνοντας τη μεγαλύτερη αύξηση από το 2012. Ανέρχονται πλέον σε 176 δισ. δολάρια. Οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν πως το «μαξιλάρι» αυτό της αποταμίευσης μπορεί να διευκολύνει τις επιχειρήσεις της χώρας που αντιμετωπίζουν δυσθεώρητα χρέη σε ξένο νόμισμα και δυσκολεύονται να τα αποπληρώσουν μετά την πτώση της τουρκικής λίρας. Το ποσοστό των αποταμιεύσεων σε δολάρια εγγίζει τώρα το 50% του συνόλου και είναι το υψηλότερο από το 2006.

Η αιτία δεν είναι άλλη από την ελεύθερη πτώση που γνώρισε η τουρκική λίρα το περασμένο έτος, όταν έχασε το 40% της αξίας της έναντι του δολαρίου και διολίσθησε στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2001. Την ευθύνη έφερε σε μεγάλο βαθμό η κυβέρνηση Ερντογάν, που παρενέβαινε στο έργο της κεντρικής τράπεζας εμποδίζοντας την αύξηση των επιτοκίων. Το φθινόπωρο η Τράπεζα της Τουρκίας προχώρησε επιτέλους σε αύξηση των επιτοκίων κατά 625 μονάδες βάσης και η τουρκική λίρα άρχισε να ανακάμπτει. Παραμένει, πάντως, υποτιμημένη κατά 30% έναντι του δολαρίου και εξακολουθεί να διολισθαίνει σχεδόν σε καθημερινή βάση. Στη διάρκεια του Μαρτίου έχει υποχωρήσει κατά περισσότερο από 2%.

Στο μεταξύ, πλησιάζουν οι δημοτικές εκλογές και η τουρκική οικονομία είναι σε ύφεση. Οπως επισημαίνει ο Ενρίκ Γκιουλμπέρ, αναλυτής στη Nomura International στο Λονδίνο, «αν δεν κατορθώσει να τονώσει τον δανεισμό με άλλο τρόπο, η κυβέρνηση Ερντογάν ίσως αρχίσει να πιέζει και πάλι την κεντρική τράπεζα ώστε να χαλαρώσει τη νομισματική της πολιτική και να αδιαφορήσει για τον διψήφιο πληθωρισμό». Μέχρι στιγμής η κεντρική τράπεζα δεν δείχνει διαθέσεις να αναθεωρήσει την περιοριστική νομισματική πολιτική της και να επισπεύσει τη μείωση των επιτοκίων. Δεν αποκλείεται, όμως, να το κάνει. Η πλειονότητα των οικονομικών αναλυτών εκτιμά πως δεν θα προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων πριν από το τέλος του έτους. Μερίδα, όμως, παραγόντων της αγοράς προβλέπει πως δεν θα μπορέσει να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια παρά μόνον μέχρι τον Ιούνιο.

Το ενδεχόμενο αυτό εντείνει την πίεση στους Τούρκους καταθέτες που προσπαθούν να περιφρουρήσουν τις αποταμιεύσεις τους. Παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης Ερντογάν, ο πληθωρισμός παραμένει επίμονα σε επίπεδα γύρω στο 20%.

Ανορθόδοξες μέθοδοι

Στην προσπάθειά της να αναχαιτίσει τον πληθωρισμό, η κυβέρνηση έχει καταφύγει σε ανορθόδοξες μεθόδους. Στις περιοχές όπου ζουν τα φτωχότερα στρώματα του τουρκικού λαού, που αριθμεί 82 εκατ. άτομα, θέσπισε τους τελευταίους μήνες δημοτικά μανάβικα που πωλούν φτηνά οπωροκηπευτικά. Παράλληλα, οι τοπικές αρχές επέβαλαν πρόστιμα σε όσα καταστήματα διατηρούσαν υψηλές τιμές. Το αποτέλεσμα ήταν, πάντως, να προκαλέσουν τριβές με τα σούπερ μάρκετ, που διαμαρτύρονται για αθέμιτο ανταγωνισμό από τις κρατικές λαϊκές αγορές.

Οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης δεν θα μπορούσαν ποτέ να ανακόψουν την άνοδο των τιμών καθώς όλα τα υπόλοιπα είδη πρώτης ανάγκης που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ παραμένουν ακριβά. Οπως, άλλωστε, τονίζει ο Ενρίκ Γκιουλμπέρ, αναλυτής της Nomura International στο Λονδίνο, αν η κυβέρνηση θέλει να στραφούν οι εγχώριοι επενδυτές στην τουρκική λίρα και να περιοριστεί η ζήτηση για ξένο νόμισμα, «πρέπει να αποκλιμακωθεί ο πληθωρισμός με αξιόπιστο και βιώσιμο τρόπο». Κάτι ανάλογο τονίζει και ο Πιοτρ Ματίς της Rabobank. Οπως τονίζει, όταν χαθεί η εμπιστοσύνη, χρειάζεται πολύς χρόνος για να αποκατασταθεί.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή