Το πράσινο φως για την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στο Διαδίκτυο έδωσε χθες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εγκρίνοντας κανόνες που αναμένεται να θέσουν νέα μέτρα και σταθμά στην εκμετάλλευση ψηφιακού περιεχομένου από κολοσσούς, όπως είναι η Google, η Facebook και η YouTube. Οι μεγάλοι τεχνολογικοί κολοσσοί του Διαδικτύου θα πρέπει να καταβάλλουν τίμημα για να έχουν πρόσβαση στην πνευματική ιδιοκτησία μουσικών, ερμηνευτών, σεναριογράφων, δημοσιογράφων και ειδησεογραφικών δικτύων, σύμφωνα με τους νέους κανόνες για τα ψηφιακά δικαιώματα που εγκρίθηκαν χθες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Χθες ολοκληρώθηκε η νομοθετική διαδικασία που είχε ξεκινήσει το 2016.
Η οδηγία για τα πνευματικά ψηφιακά δικαιώματα ψηφίστηκε από 348 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και καταψηφίστηκε από 278. Οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών καλούνται να εγκρίνουν την οδηγία που έχει ήδη συμφωνηθεί μεταξύ των διαπραγματευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Εκτιμάται πως θα μεσολαβήσει μία διετία μέχρι την εφαρμογή τους. Βάσει των νέων κανόνων, δημιουργοί και δημοσιογράφοι θα μπορούν να διαπραγματευθούν με τους γίγαντες του Διαδικτύου για την αξία των ψηφιακών πνευματικών δικαιωμάτων τους, όπως αναφέρεται στην επίσημη ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μάλιστα, «οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να λαμβάνουν μερίδιο των εσόδων που αποκομίζουν οι εκδότες για τη χρήση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στο Διαδίκτυο». Μόνον οι σύνδεσμοι των ειδησεογραφικών άρθρων μαζί με «μεμονωμένες λέξεις ή πολύ σύντομα αποσπάσματα» θα μπορούν να διαμοιράζονται ελεύθερα, τονίζεται στην ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μια επίσης σημαντική πρόβλεψη είναι πως διαδικτυακές πλατφόρμες –όπως οι You Tube και Google News της Google, αλλά και η Facebook– καθίστανται υπεύθυνες για το περιεχόμενο που αναρτούν οι χρήστες.
Η μητρική της Google, Alphabet, ανακοίνωσε πως οι μεταρρυθμίσεις που δρομολογούνται μπορεί να δημιουργήσουν ένα αβέβαιο νομικό περιβάλλον και να πλήξουν τους δημιουργικούς και ψηφιακούς κλάδους της οικονομίας. Κατά της οδηγίας για τα ψηφιακά πνευματικά δικαιώματα είναι, επίσης, ο σερ Τίμοθι-Τζον Μπέρνερς Λι, διευθυντής της κοινοπραξίας του World Wide Web που επιβλέπει την εξέλιξη του κυβερνοχώρου. Κριτική έχει, επίσης, ασκηθεί από τον ιδρυτή της Wikipedia, Τζίμι Γουέιλς, αν και το Eυρωπαϊκό Κοινοβούλιο διευκρίνισε χθες πως «ανάρτηση έργων σε διαδικτυακές εγκυκλοπαίδειες με μη εμπορικό τρόπο, όπως για παράδειγμα στη Wikipedia, ή πλατφόρμες ανοικτού (open source) λογισμικού, όπως το GitHub, θα εξαιρούνται αυτόματα». Υπέρ της οδηγίας είναι διάσημοι δημιουργοί όπως το μέλος των Μπιτλς Πολ Μακάρτνεϊ και η τραγουδίστρια του συγκροτήματος Μπλόντι, Ντέμπι Χάρι.
Πάντως ερωτήματα εγείρονται για τον τρόπο που θα τεθούν σε εφαρμογή οι κανόνες αυτοί. «Το βασικό πρόβλημα είναι πως δεν είναι ξεκάθαρο πώς θα συμμορφωθούν οι τεχνολογικές εταιρείες με τις υποχρεώσεις αυτές», σχολίασε η Κάθι Μπέρι, νομικός με εξειδίκευση στα πνευματικά δικαιώματα στη Linklaters, στο CNBC.
ΔΝΤ υπέρ αύξησης φόρων
Η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Κριστίν Λαγκάρντ τάσσεται υπέρ της αύξησης των φόρων στις εταιρείες τεχνολογίας, τονίζοντας πως το υφιστάμενο πλαίσιο είναι αναχρονιστικό. Από την Ουάσιγκτον, η κ. Λαγκάρντ τόνισε πως οι κυβερνήσεις οφείλουν να λάβουν μέτρα, καθώς οι εταιρείες ψηφιακής τεχνολογίας δεν πληρώνουν τους φόρους που αναλογούν στα κέρδη τους. Η επικεφαλής του ΔΝΤ συντάσσεται με μερίδα υψηλών αξιωματούχων που τονίζουν πως οι τεχνολογικοί κολοσσοί όπως οι Google, Facebook, Αpple και Amazon πληρώνουν ελάχιστους φόρους.
Εντός του Μαρτίου, ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρινό Λε Μερ ανακοίνωσε σχέδια για την άντληση 500 εκατ. ευρώ από την επιβολή φόρου 5% σε 30 εταιρείες τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένων των Google, Apple και Facebook. Πρόσφατα, δημοσιεύθηκε έκθεση του ΔΝΤ που καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα συστήματα φορολόγησης των επιχειρήσεων δεν αντανακλούν τις αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία. Τον Σεπτέμβριο του 2018, η Apple αναγκάστηκε να πληρώσει αναδρομικά 13 δισ. δολάρια στην Ιρλανδία, αφού η Κομισιόν αποφάσισε πως οι χαμηλοί φόροι που πλήρωνε τα προηγούμενα χρόνια συνιστούν έμμεση κρατική βοήθεια.