MAX TEGMARK
Life 3.0. Τι θα σημαίνει να είσαι άνθρωπος στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης
μτφρ.: Νίκος Αποστολόπουλος
εκδ. Τραυλός, σελ. 571
Με τη βοήθεια του Προμηθέα, της πρώτης μηχανής υπερανθρώπινης τεχνητής νοημοσύνης, η Ομάδα Ωμέγα πρώτα κατακτά την ψηφιακή οικονομία, ύστερα τον κόσμο των τεχνών και του θεάματος, τα ΜΜΕ, την εκπαίδευση, το πολιτικό σύστημα και τελικά τον κόσμο. Ευτυχώς, το δυστοπικό σενάριο με το οποίο ξεκινά το κατά τα άλλα απόλυτα ρεαλιστικό και προσγειωμένο βιβλίο του ο καθηγητής Φυσικής στο MIT, ειδικός σε θέματα Τεχνητής Νοημοσύνης και πρόεδρος του Ινστιτούτου για το Μέλλον της Ζωής, Μαξ Τέγκμαρκ, εκτυλίσσεται στη σφαίρα της φαντασίας. Ωστόσο, ο Σουηδοαμερικανός συγγραφέας μάς προειδοποιεί πως το μέλλον της ανθρωπότητας είναι κάθε άλλο παρά εξασφαλισμένο και πως η ζωή 3.0, όταν δηλαδή η ευφυΐα των μηχανών θα υπερβεί την ανθρώπινη, δεν αποκλείεται να εμφανιστεί μέσα στον επόμενο αιώνα ή και νωρίτερα. Κατά την εκτίμησή του, η άνοδος της ΤΝ συνιστά μεγαλύτερο κίνδυνο από τους πολέμους, την τρομοκρατία, τη φτώχεια, την ανεργία, τη μετανάστευση και τα ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης, ακόμα και από την κλιματική αλλαγή, η οποία μπορεί να επιφέρει την καταστροφή του πλανήτη μέσα στα επόμενα 50 με 200 χρόνια.
Τα πρώτα κεφάλαια του βιβλίου, το οποίο χαρακτηρίστηκε «αξιόλογο» από τον Ελον Μασκ και είχε συμπεριληφθεί στη λίστα μπεστ σέλερ των New York Times, εστιάζουν στην ιστορία της τεχνητής νοημοσύνης. Στη συνέχεια ο Τέγκμαρκ καταπιάνεται με τις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις της τεχνολογικής προόδου, όπως η ανεργία και τα «έξυπνα» όπλα, για να καταλήξει στην εξέταση των πιθανών συνεπειών (θετικών και αρνητικών) της υπερνοημοσύνης στην κοινωνία, την οικονομία και την πολιτική. Μολονότι τα ρομπότ, μάλλον εξαιτίας του ανθρωπομορφισμού τους, έχουν ήδη αρχίσει να πέφτουν θύματα του φόβου και της καχυποψίας των «τεχνοσκεπτικιστών», ο συγγραφέας μάς υπενθυμίζει ότι οι ευφυείς αλγόριθμοι δεν έχουν ανάγκη από μηχανικά σώματα για να ελέγξουν το Διαδίκτυο. Το «πρόβλημα», διευκρινίζει, δεν έγκειται στο ότι η ΤΝ είναι εν δυνάμει «κακόβουλη», αλλά στο γεγονός ότι θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να θέσουμε υπό τον έλεγχό μας ένα σύστημα, η ευφυΐα του οποίου θα μας υπερβαίνει.
Στο τελευταίο κεφάλαιο, ο Μαξ Τέγκμαρκ προτάσσει τις αρχές του Ινστιτούτου για το Μέλλον της Ζωής, το οποίο ίδρυσε το 2014 μαζί με τον συνδημιουργό του Skype, Τζάαν Τάλιν, και άλλους διαπρεπείς ερευνητές και πανεπιστημιακούς (θέσεις στο επιστημονικό συμβούλιο του ινστιτούτου κατέχουν, μεταξύ άλλων, ο Ελον Μασκ και ο Μόργκαν Φρίμαν, ενώ ο Στίβεν Χόκινγκ μετείχε έως τον θάνατό του). Στόχος του ερευνητικού προγράμματος του ιδρύματος είναι η ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης που δεν θα είναι απλώς ισχυρή, αλλά ασφαλής και ωφέλιμη για την κοινωνία.