Εμφανίστηκαν χθες, λίγο μετά το μεσημέρι, έξω από το κέντρο φιλοξενίας προσφύγων στα Διαβατά Θεσσαλονίκης, στήνοντας τις πρώτες σκηνές, και όσο περνούσε η ώρα αυξανόταν ο αριθμός τους. Ανάμεσά τους οικογένειες με βρέφη και μικρά παιδιά. Εφταναν από την Αθήνα, την Καβάλα, τα Ιωάννινα, ανταποκρινόμενοι σε διαδικτυακό κάλεσμα μέσω Facebook και WhatsApp για να πραγματοποιήσουν πορεία διαμαρτυρίας μέχρι τα σύνορα, θεωρώντας ότι με αυτό τον τρόπο θα ανοίξει το πέρασμα για τη Δυτική Ευρώπη. Οι εμπνευστές αυτής της κινητοποίησης την ονόμασαν «καραβάνι της ελπίδας». Εμοιαζε, όμως, με ακόμη μία κίνηση απόγνωσης που θύμιζε αντίστοιχα περιστατικά παραπληροφόρησης και διακίνησης της ελπίδας στην Ειδομένη και στη Μόρια τον Μάρτιο και τον Σεπτέμβριο του 2016.
Η μετακίνηση προς τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας προετοιμαζόταν εδώ και καιρό. Ηδη από τις 20 Μαρτίου η μη κυβερνητική οργάνωση Mobile Info Team (η οποία προσπαθεί να αντιμετωπίσει την παραπληροφόρηση γύρω από το προσφυγικό ζήτημα), με ανακοίνωσή της, προειδοποιούσε τους συμμετέχοντες για το μάταιο της προσπάθειας. «Ενα πράγμα είναι ξεκάθαρο: Τα σύνορα δεν πρόκειται απλά να ανοίξουν», τόνιζε στην ανακοίνωσή της.
Ωστόσο, αυτό δεν σταμάτησε το ταξίδι της απόγνωσης προς τα Διαβατά. Στα γκρουπ του Facebook που εδώ και καιρό αναρτούσαν υλικό για την κινητοποίηση, ανέβασαν χθες χάρτες του Google με το σημείο συγκέντρωσης έξω από το κέντρο φιλοξενίας και βιντεάκια με πρόσφυγες που έφταναν με τρένο στη Θεσσαλονίκη. Μέχρι αργά το απόγευμα τουλάχιστον 500 άτομα είχαν μαζευτεί εκεί, ενώ ξέσπασαν επεισόδια για περίπου 30 λεπτά με ρίψη ξύλων και πετρών από τους συγκεντρωμένους και χρήση δακρυγόνων και χειροβομβίδων κρότου – λάμψης από τους αστυνομικούς – ένας εξ αυτών εικονίζεται σε φωτογραφία του Reuters να χτυπάει με τη γροθιά του έναν άνδρα.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που διακινούνται ψευδείς ειδήσεις σε πρόσφυγες. Τον Μάρτιο του 2016 η «Κ» είχε αποκαλύψει τη δράση του 27χρονου Σύρου Αλζαάμπι Κ. ο οποίος υποσχόταν γρήγορο πέρασμα στους εγκλωβισμένους της Ειδομένης. Ζητούσε 200 ευρώ για να τους προμηθεύσει με –άχρηστους– αριθμούς προτεραιότητας, αν και τα σύνορα ήταν ερμητικά κλειστά. Τον ίδιο μήνα μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων στον άτυπο καταυλισμό παρακινήθηκε από ψευδή σχεδιαγράμματα και τις προτροπές τριών ανδρών (ένας εξ αυτών, σύμφωνα με μαρτυρίες, ήταν γνωστός ως «ο Αμπντο από το Χαλέπι») να περάσουν τα σύνορα από αφύλακτο σημείο. Το εγχείρημα δεν απέδωσε, όσοι διέσχισαν τα σύνορα συνελήφθησαν και επεστράφησαν στην Ελλάδα, ενώ κινδύνευσαν ζωές στον φουσκωμένο χείμαρρο Μάλα Ρέκα.
Αντίστοιχα, τον Σεπτέμβριο του 2016 κυκλοφόρησε στη Μόρια η φήμη για θάνατο επτά μεταναστών που είχαν κρυφτεί σε καρότσα νταλίκας. Δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ. Ακολούθησε άλλη μία ψευδής είδηση για μαζική επιστροφή κόσμου από τη Λέσβο στην Τουρκία. Το αποτέλεσμα ήταν να προκληθούν τότε επεισόδια στη Μόρια και να καούν περίπου 50 σκηνές.