Ενας σίριαλ κίλερ στο Ασυλο Ανιάτων

Ενας σίριαλ κίλερ στο Ασυλο Ανιάτων

5' 53" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Περπατώντας στον πεζόδρομο της Αγίας Ζώνης, στην Κυψέλη, στο νούμερο 39 πίσω από την ψηλή μάντρα και τα δένδρα διακρίνεται το συγκρότημα του Ασύλου Ανιάτων. Εδώ έστησε ο Κιουταχής το αντίσκηνό του κατά την πολιορκία της Ακρόπολης. Εδώ χτίστηκε η έπαυλη του Βρετανού ναυάρχου σερ Πάλτνι Μάλκολμ περίπου το 1831 με επίβλεψη των αρχιτεκτόνων Κλεάνθη και Σάουμπερτ. Για να φθάσουν τότε τα υλικά της οικοδομής στα εξοχικά Πατήσια, ταξίδευαν συνοδεία ενόπλων. Οι ληστές και οι ομηρίες ήταν καθημερινή πληγή.

Αργότερα η βίλα κατοικήθηκε από τον πρέσβη της Γαλλίας Πισκατόου, έπειτα αγοράστηκε από τη δούκισσα της Πλακεντίας Σοφία Λεμπρέν, ύστερα από τον Σπυρίδωνα Τρικούπη για να αλλάξει πάλι χέρια: ο νέος ιδιοκτήτης ήταν ο λογοτέχνης Δημήτριος Ροδοκανάκης. Η τελευταία κατοικία των Ροδοκανάκηδων το 1901 ενοικιάστηκε στο Ασυλον Ανιάτων, ένα από τα πιο παλιά κοινωφελή μη κερδοσκοπικά φιλανθρωπικά σωματεία, η δράση του οποίου ξεκίνησε από μια ομάδα κυριών. Τέσσερα χρόνια μετά, με την προσφορά των κοσμημάτων της συζύγου του Μάρκου Δραγούμη, η έπαυλη αγοράστηκε και έως σήμερα στεγάζει το κοινωνικό έργο του Ασύλου.

Στο διώροφο λευκό κτίριο που αντικρίζει ο επισκέπτης, η μαρμάρινη σκαλιστή επιγραφή «Στη μνήμη ενός μικρού παιδιού» έδωσε τον τίτλο στην ομώνυμη παράσταση που κάνει πρεμιέρα στον αύλειο χώρο στις 13 Μαΐου και τον Οκτώβριο θα ταξιδέψει στο Πανεπιστήμιο Ροχάμπτον του Λονδίνου.

Ενα αστυνομικό θρίλερ που έγραψαν η Ιόλη Ανδρεάδη και ο Αρης Ασπρούλης, βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα γύρω από τον λογοτέχνη Πλάτωνα Ροδοκανάκη και τους προγόνους του. Μέχρι 40 θεατές κάθε βράδυ θα συμμετέχουν στη site-specific παράσταση στην οποία παίζουν οι: Ρούλα Πατεράκη, Δέσποινα Σαραφείδου (βραβείο Ερμηνείας Κάρολος Κουν 2018), Γιώργος Κισσανδράκης, Κώστας Νικούλι.

Το «Βυσσινί τριαντάφυλλο»

«Το 2008 διάβασα τυχαία το “Βυσσινί τριαντάφυλλο” του Πλάτωνα Ροδοκανάκη και γοητεύθηκα με τους συμβολισμούς του. Επειτα άρχισα να ανακαλύπτω συμβολισμούς και στα αυτοβιογραφικά του κείμενα, όπως το “Φλογισμένο ράσο”, να ερευνώ τη ζωή του και των προγόνων του. Στο “Φλογισμένο ράσο” σημειώνει πως ένιωθε το βάρος της εικόνας τους στο πατρικό του», λέει στην «Κ» ο Αρης Ασπρούλης. «Δύο χρόνια αργότερα, όταν γνώρισα την Ιόλη, της μίλησα για όσα ανακάλυψα γύρω από τον Πλάτωνα Ροδοκανάκη».

Ενας σίριαλ κίλερ στο Ασυλο Ανιάτων-1

Ηθοποιοί της παράστασης, η οποία τον Οκτώβριο θα ταξιδέψει στο Πανεπιστήμιο Ροχάμπτον του Λονδίνου, κατά τη διάρκεια πρόβας.

Της μίλησε για το «Βυσσινί τριαντάφυλλο», που λογοκρίθηκε από την εφημερίδα «Ακρόπολη» τυπώνοντας λευκή σελίδα στη θέση του κειμένου επειδή χαρακτήριζε τον Χριστό «γλεντζέ» και τον παρομοίαζε με τον Σωκράτη. Για την πρώτη εκδοχή του έργου που ο Ροδοκανάκης διάβασε σε στενή ομήγυρη καλλιτεχνών στους Αμπελοκήπους, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Περικλής Γιαννόπουλος. Ο λογοτέχνης από την Πάτρα εμπνεύστηκε από την ανάγνωση της ιστορίας τον τρόπο της αυτοκτονίας του. Δύο χρόνια αργότερα, πληγωμένος από την απόρριψη της ζωγράφου Σοφίας Λασκαρίδου, έκαψε τα γραπτά στο σπίτι του στην Πλάκα, ντύθηκε γαμπρός, πήγε στην Ιερά Οδό, όπου δανείστηκε ένα άλογο από αμαξά, και αυτοπυροβολήθηκε στη θάλασσα του Σκαραμαγκά.

Για το «Βυσσινί τριαντάφυλλο» έγινε η πρώτη δίκη για πνευματικά δικαιώματα. Ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος κατηγόρησε τον Ροδοκανάκη ότι του έκλεψε την ιδέα από το θεατρικό του έργο «Τα τρία φιλιά – Tραγική σονάτα σε τρία μέρη». Στο δικαστήριο ο Παλαμάς κατέθεσε ότι οι διεκδικήσεις πατρότητας στην τέχνη και στη δημιουργία αυτού του είδους είναι περιττές και ότι οι αντίδικοι είχαν με τη σειρά τους κλέψει από έναν νεαρό από την Κρήτη ονόματι Κάρμα Νιρβαμή (το ψευδώνυμο με το οποίο ο Νίκος Καζαντζάκης υπέγραψε το «Οφις και κρίνο» σε ηλικία 20 ετών).

«Αυτό που με ενδιέφερε περισσότερο σε όλα αυτά είναι ό,τι βίωνα από την αφήγηση του Ροδοκανάκη», λέει Ιόλη Ανδρεάδη. «Ολα ήταν φορτισμένα λες και οδηγούσαν στη λύση ενός μυστηρίου. Μου άρεσε η μυστικιστική ατμόσφαιρα του έργου αυτού του συγγραφέα. Παρακολουθούσα την αφήγηση του Αρη σαν μια έρευνα. Στη θεατρική μεταφορά προσπαθήσαμε να μπει και ο θεατής σε παρόμοια κατάσταση παρακολούθησης, γύρω από μια οικογένεια ευεργετών και άλλων σημαντικών προσώπων».

Θα περίμενε κανείς ότι γράφουν μαζί. Αλλωστε είναι ζευγάρι. Συμβαίνει το αντίθετο, εξηγούν γελώντας. Γίνεται μια πρώτη συζήτηση και, ανάλογα με το έργο, αλλάζει ο τρόπος εργασίας. «Καθένας μας γράφει “ένα χέρι” και μετά δίνει το κείμενο στον άλλον, εκείνος το επιστρέφει και συνεχίζεται ένα πάρε – δώσε από τελικά αρχεία. Το αίσθημα κορεσμού δηλώνει πότε το κείμενο έχει ολοκληρωθεί».

Πρωτότυπο κείμενο

Το όγδοο στη σειρά έργο τους αποτελεί πρωτότυπο νεοελληνικό θεατρικό κείμενο. «Προσπαθήσαμε να το βάλουμε σε ένα πλαίσιο μυθοπλασίας και να αποκτήσει αρχή, μέση και τέλος σε μια θεατρική αφήγηση», λέει η Ιόλη. «Χρησιμοποιώντας τη φόρμα του αστυνομικού θρίλερ, επινοήσαμε έναν σίριαλ κίλερ», εξηγεί με τη σειρά του ο Αρης. «Ο αστυνόμος για να εξιχνιάσει τους φόνους ανατρέχει στο έργο του Πλάτωνα Ροδοκανάκη και της οικογένειάς του, γυρίζοντας στην Αγγλία του 17ου αιώνα, όταν ο Κωνσταντίνος Ροδοκανάκης, προσωπικός γιατρός του Καρόλου Β΄, αλχημιστής και ποιητής, ανακάλυψε σκεύασμα εναντίον της πανούκλας».

Τους ρωτάω πότε γράφουν: «Τα μεσημέρια και τα απογεύματα για να έχω χώρο και ησυχία», απαντά η Ιόλη, ενώ ο σύζυγός της (υποψήφιος διδάκτωρ Κοινωνιολογίας και διευθυντής Επικοινωνίας-Προβολής του Θεάτρου Τέχνης) προτιμά «το εντατικό βραδινό, χωρίς διαλείμματα γράψιμο».

Ενας σίριαλ κίλερ στο Ασυλο Ανιάτων-2

Στην παράσταση παίζει και η ηθοποιός Δέσποινα Σαραφείδου, βραβευμένη με το βραβείο ερμηνείας Καρόλου Κουν το 2018.

Η παράστασή τους στο Ασυλο Ανιάτων συνδυάζεται με ομαδική έκθεση σε επιμέλεια Ιριδος Κρητικού και έργα των Νεκτάριου Αποσπόρη, Νίκου Βατόπουλου, Ανδρέα Γεωργιάδη, Αλέξανδρου Μαγκανιώτη, Περικλή Πραβήτα, Γιώργου Τσόπανου, Αννας Χαρακτίνου, Θάνου Χόνδρου, Βιργινίας Φιλιππούση και Γιώργου Φλωράκη, εμπνευσμένα από τη μυστηριώδη οικογένεια.

«Εχουν δοθεί και άλλες παραστάσεις υπαίθριες και στο Εντευκτήριο», λέει στην «Κ» η πρόεδρος του Ασύλου Ανιάτων Ιωάννα Ηλιάδη. «Πρεμιέρα είχαμε μόνο τον “Γλάρο Ιωνάθαν” της Στέγης και τώρα την παράσταση “Στη μνήμη ενός μικρού παιδιού”. Η παράσταση αυτή είναι ακόμη πιο συγκινητική, διότι συνδέεται με την ιστορία του κτιρίου. Προσπαθούμε να ανοιχτούμε σε δράσεις τις οποίες παρακολουθούν και οι νοσηλευόμενοι, όσοι μπορούν να σηκωθούν και να καθίσουν σε αναπηρικό αμαξίδιο».

Βυζαντινές ρίζες

Οπου υπάρχει το όνομα Ροδοκανάκης κρύβεται και μια ενδιαφέρουσα ιστορία που σε προκαλεί να θέλεις να την ερευνήσεις απ’ όλες τις πλευρές, δηλώνουν στην «Κ» οι συγγραφείς. Ο λογοτέχνης, ιστορικός και δημοσιογράφος Πλάτων Ροδοκανάκης γεννήθηκε στη Σμύρνη. Γιος του δικηγόρου Παναγιώτη Σουλιώτη και της Δέσποινας Ροδοκανάκη, ανιψιάς του Κάλβου, της οποίας υιοθέτησε το επίθετο. Φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης και στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, έγραψε ποιήματα, διηγήματα, θέατρο, διετέλεσε έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στη Θεσσαλονίκη και υπήρξε ένας από τους ιδρυτές της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών. Εκπληκτική λεπτομέρεια: ο πρώτος καταγεγραμμένος πρόγονός του υπήρξε γελωτοποιός στο Βυζάντιο. Ο επόμενος, ο Κωνσταντίνος Ροδοκανάκης, προσωπικός γιατρός του βασιλιά Καρόλου Β΄ της Αγγλίας, έδρασε στο Σόχο του Λονδίνου και έγινε γνωστός για τη συμβολή του στην καταπολέμηση της πανώλης με το μυστικό σκεύασμα «Alexicacus Spiritus Mundi». Ο Πλωτίνος Ροδοκανάκης ήταν οραματιστής αναρχικός ηγέτης που έδρασε στο Μεξικό, ο Δημήτριος «πρίγκιπας από το Μάντσεστερ με τους αμφιλεγόμενους τίτλους τιμής» διετέλεσε πρώτος Μέγας Διδάσκαλος στην ιστορία του ελληνικού τεκτονισμού, ο Θόδωρος συνδέθηκε με το Ροδοκανάκειο Παρθεναγωγείο της Οδησσού, ο Τζωρτζ Ροδοκανάκης έχτισε τη Βίλα Ροδοκανάκη στη Μασσαλία, ενώ ο Christophe Rodocanachi, γεν. διευθυντής της Total, ήταν ο τελευταίος συγγενής. Το τέλος του ήταν εξίσου μυθιστορηματικό –αλλά δυστυχώς τραγικό– όσο και η ιστορία της οικογένειας: ο Κριστόφ Ροδοκανάκης έχασε τη ζωή του το 2014 στη Μόσχα κατά την απογείωση του εταιρικού του τζετ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή