Οι ηγέτες του αύριο και ο δήμαρχος Πιτ

Οι ηγέτες του αύριο και ο δήμαρχος Πιτ

6' 54" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τι χρειάζεται ένας πολιτικός ηγέτης το 2019; Πώς πρέπει να μοιάζει, τι βιογραφικό πρέπει να έχει και, κυρίως, τι αφήγημα πρέπει να έχει φτιάξει για τον εαυτό του; Τι είδους ιστορία πρέπει να διηγηθεί στους πολίτες για να τους πείσει να τον στηρίξουν; Κάποιος θα υποστήριζε πως παλιά το σημαντικό στις προεκλογικές εκστρατείες ήταν οι υποσχέσεις. Τα “θα”. Τα θέματα στα οποία οι υποψήφιοι υπόσχονταν ότι θα τα πάνε καλύτερα από τους προηγούμενους. Σήμερα πολλοί θεωρούν ότι αυτά έχουν μικρότερη σημασία. Οι ψηφοφόροι πια δεν ψηφίζουν με κριτήριο επεξεργασμένες λίστες υποσχέσεων που ανακοινώνονται από τρεις εφημερίδες, δύο κανάλια και μερικές ομιλίες στα μπαλκόνια, αλλά με κριτήριο μια ιστορία: την ιστορία που αναδύεται μέσα από έναν ορυμαγδό από tweets, Facebook posts, YouTube βιντεάκια και Instagram stories. Ο σύγχρονος υποψήφιος ηγέτης πρέπει να βρει δυο-τρία κεντρικά μηνύματα, δέκα ατάκες που να τις επαναλαμβάνει και μια στρατηγική επικοινωνίας “360 μοιρών” που λένε και οι διαφημιστές, αλλά κυρίως χρειάζεται μια ελκυστική ιστορία, ένα αφήγημα για τον εαυτό του που θα έχει θετικό συναισθηματικό αντίκτυπο στον κόσμο.

Οι λαϊκιστές αυτό το κάνουν καλά επειδή η ιστορία τους είναι πάρα πολύ εύκολη. Είναι έτοιμη. Τυποποιημένη. Είναι σαν κατεψυγμένο γεύμα που το παίρνεις, το βάζεις στο φούρνο μικροκυμάτων, πατάς το κουμπάκι και τσουπ, έτοιμο φαγητό. “Φταίνε οι κακές ελίτ". “Μόνο εμείς μιλάμε εξ’ ονόματος του πραγματικού λαού”. “Ο μόνος πραγματικός λαός είναι οι ψηφοφόροι μας”. “Όλοι οι υπόλοιποι είναι προδότες, δοσίλογοι και οι κακές ελίτ”. “Οι πολιτικοί μας αντίπαλοι είναι προδότες και δοσίλογοι και τους πληρώνουν τα τάδε οικονομικά συμφέροντα και ο Σόρος, δεν δικαιούνται καν να κατέβουν στις εκλογές, και όταν εκλεγούμε θα τους βάλουμε στη φυλακή”. Την ίδια ιστορία χρησιμοποιούν σε δεκάδες χώρες, με ανάμεικτα αποτελέσματα -ενίοτε θριαμβευτικά.

Το μεγάλο στοίχημα στην εποχή μας είναι το πώς απαντάς σε μια τέτοια, απλή και κατά κανόνα αποτελεσματική ιστορία. Και μάλιστα πώς μπορείς να φτιάξεις μια άλλη ιστορία μέσα σε ένα δημόσιο διάλογο που είναι ένας τοξικός βούρκος μίσους και αλητείας.

Μπορεί να έχει εμφανιστεί μια απάντηση, και μάλιστα στο πιο απροσδόκητο μέρος: στη μικρή πόλη Σάουθ Μπεντ της Ιντιάνα.

Μέχρι τώρα οι υποψήφιοι για το χρίσμα των Δημοκρατικών για τις προεδρικές εκλογές του 2020 στις ΗΠΑ είναι δεκαεννέα τον αριθμό. Δεκαεννέα. Το διακύβευμα είναι τόσο μεγάλο (πρέπει να φύγει ο χειρότερος Πρόεδρος στην ιστορία της μεγάλης δημοκρατίας), που όλοι οι γνωστοί και οι φερέλπιδες πολιτικοί του κόμματος κατεβαίνουν για να το προσπαθήσουν, από τους γνωστούς παλιούς παραδοσιακούς Δημοκρατικούς (το Μπέρνι Σάντερς, την Ελίζαμπεθ Γουόρεν και πιθανότατα το Τζο Μπάιντεν) μέχρι την εντυπωσιακή Καμάλα Χάρις από την Καλιφόρνια και τον δημοφιλή Τεξανό Μπέτο Ο'Ρουρκ. Όλοι τους επιμελούνται προσεκτικά τις ιστορίες τους, και όλοι έχουν κάτι να συνεισφέρουν ως αφήγημα. Φυσικά όλοι (μα όλοι) θα ήταν καλύτεροι Πρόεδροι από τον Τραμπ, αλλά αυτό δεν λέει πολλά -σχεδόν όλοι οι άνθρωποι στον πλανήτη Γη θα ήταν καλύτεροι Πρόεδροι από τον Τραμπ. Εσείς που διαβάζατε αυτά τα λόγια είστε σχεδόν σίγουρα ικανότερος για Πρόεδρος των ΗΠΑ από τον Τραμπ. Αλλά από τους 19 υποψηφίους των Δημοκρατικών, κάποιος έχει αρχίσει να ξεχωρίζει και να συζητιέται δυσανάλογα και αναπάντεχα πολύ, δεδομένου μάλιστα ότι μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες κανένας δεν τον ήξερε.

Διαβάστε προσεκτικά.

Ονομάζεται Πίτερ Μπούτιτζετζ.

Μπου-τι-τζετζ.

Οι περισσότεροι τον φωνάζουν “Δήμαρχο Πιτ”.

Είναι δήμαρχος του Σάουθ Μπεντ, μια πόλης με πληθυσμό 100.000 κατοίκων στην Ιντιάνα, την οποία επίσης κανείς δεν έχει ξανακούσει.

Όταν εξελέγη ήταν ο νεότερος δήμαρχος των ΗΠΑ -29 ετών. Τότε η πόλη του είχε χαρακτηριστεί μια από τις “χειρότερες πόλεις των ΗΠΑ για να ζει κανείς”. Σήμερα (όπως και πάρα πολλές πόλεις των ΗΠΑ) είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση.

Σήμερα ο δήμαρχος Πιτ είναι 37 ετών.

Έχει σπουδάσει πολιτικές επιστήμες στο Χάρβαρντ και την Οξφόρδη και έχει δουλέψει στην εταιρεία συμβούλων McKinsey.

Ήταν υποπλοίαρχος του αμερικανικού ναυτικού, βετεράνος του πολέμου στο Αφγανιστάν.

Μιλάει οκτώ γλώσσες, μεταξύ των οποίων Αραβικά και Νορβηγικά.

Είναι γιος μετανάστη από τη Μάλτα (!)

Είναι ομοφυλόφιλος.

Είναι παντρεμένος (ο πνευματώδης σύζυγός του, ήδη πολύ δημοφιλής στο Twitter, είναι δάσκαλος).

Είναι πιστός χριστιανός, μέλος της Επισκοπελιανής εκκλησίας. 

Είναι πιανίστας. 

Είναι ευφράδης και συμπαθητικός, σαν ο καλός μαθητής της τάξης, σαν ο καλός γιός, σαν κατασκευασμένος από μια τεχνητή νοημοσύνη που απήυδησε με τα μπρέξιτ και τους Ντουτέρτε και τους Μπολσονάρο και είπε να μας κάνει ένα δώρο. Είναι σαν ψεύτικος.

Και έτσι φτιάχνει ένα αφήγημα που τώρα στην αρχή μοιάζει ακαταμάχητο.

Βεβαίως ζούμε σε έναν κόσμο όπου το “Μακελειό” είναι μια εφημερίδα που κυκλοφορεί στα περίπτερα, σε μια κοινωνία όπου ο καθηγητής Δημήτρης Καιρίδης προκαλεί περισσότερες αντιδράσεις για τη συμμετοχή του σε ευρωψηφοδέλτιο από τον κ. Άκη Τσελέντη. Ο δημόσιος διάλογος σε όλες τις κοινωνίες είναι τοξικός και οι φωνές που ακούγονται περισσότερο είναι οι φωνές του μίσους, του διχασμού και της εξαλλοσύνης. Για να επιβιώσει ένα αφήγημα μέσα σε αυτό το βούρκο πρέπει να είναι πανίσχυρο. Τα χτυπήματα έχουν ήδη αρχίσει.

Μα, λένε, δεν έχει πολιτική εμπειρία. Σοβαρά, αυτό είναι ένα επιχείρημα που ακούγεται από τα συνήθη Fox News και τα συναφή για τον Δήμαρχο Πιτ. Ότι δεν έχει εμπειρία. Την ώρα που κυβερνά ο Τραμπ. Καταρρέει το επιχείρημα.

Μα, λένε, είναι κι αυτός ένας σπουδαγμένος από τα ακριβά πανεπιστήμια της ελίτ. Όμως προέρχεται από μια μικρή πόλη της Ιντιάνα, στην οποία μάλιστα γύρισε για να προσφέρει.

Μα, λένε, είναι ομοφυλόφιλος και θα ξενίσει τους συντηρητικούς αμερικάνους. Όμως είναι και πιστός χριστιανός που δεν κρύβει την πίστη του και η εικόνα του είναι πολύ πιο συντηρητική και οικεία για τους κατοίκους των μεσοδυτικών πολιτειών από ό,τι, ας πούμε, του φανταχτερού, χρυσοποίκιλτου νεοϋορκέζου μοιχού σημερινού Προέδρου.

Μα, λένε, έχει υπερβολικά δύσκολο όνομα. Όμως τον προηγούμενο τον έλεγαν “Μπαράκ Χουσεΐν Ομπάμα”.

Μα, λένε, είναι από τους liberals δημοκρατικούς που είναι προδότες κομμουνιστές και μισούν την Αμερική. Όμως αυτός πήγε στο Αφγανιστάν και πολέμησε για τη χώρα του, την ώρα που ο σημερινός φωνακλάς πρόεδρος είχε προφασιστεί ασθένεια για να αποφύγει το Βιετνάμ.

Μα, λένε, είναι πολύ νέος. Σε αυτό απαντά ο ίδιος πολύ εύγλωττα, εξηγώντας πως αυτό ακριβώς είναι το ατού του, λέγοντας ότι είναι ο μόνος υποψήφιος από τη γενιά των μαζικών δολοφονιών στα σχολεία, ο μόνος από τη γενιά που πολέμησε στους πολέμους μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ο μόνος από τη γενιά που θα υποφέρει περισσότερο από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, και ο μόνος από την πρώτη γενιά στην αμερικανική ιστορία που, όπως φαίνεται, θα τα πάει χειρότερα οικονομικά από ό,τι η προηγούμενη. Δεν είναι υπερβολικά νέος. Ο σημερινός είναι υπερβολικά γέρος.

Βεβαίως είναι πολύ νωρίς ακόμα, αλλά προς το παρόν το αφήγημα του Δημάρχου Πιτ μοιάζει πρωτοφανές, αψεγάδιαστο και ακαταμάχητο. Οι συνεισφορές στην καμπάνια του έχουν αρχίσει να συρρέουν, διάσημοι έχουν αρχίσει να προσφέρουν την ένθερμη στήριξή τους, κόσμος γεμίζει τις αίθουσες όπου μιλάει. Ο ενθουσιασμός θυμίζει Ομπάμα το 2007. Τις προάλλες έκανε μια στάση στην Άιοβα για να μιλήσει σε πενήντα ανθρώπους και μαζεύτηκαν 1500. Και άνθρωποι από όλο τον κόσμο καταγοητεύτηκαν όταν τον είδαν στο ίντερνετ να στέλνει τις ευχές και την συμπαράστασή του στο γαλλικό λαό για την πυρκαγιά στη Νοτρ Νταμ μιλώντας άπταιστα γαλλικά, την ώρα που ο Τραμπ τουίταρε ηλίθιες, ψεκασμένες ιδέες για το πώς πρέπει να σβήσουν τη φωτιά, σαν ξεμωραμένος θείος που μιλάει στη συσκευή της τηλεόρασης καθώς την κοιτάει.

Τι σόι πολιτικός όμως είναι ο δήμαρχος Πιτ; Ποιες πολιτικές προτάσεις φέρνει στο τραπέζι; Τι σκοπεύει να κάνει αν εκλεγεί; Κανείς δεν ξέρει ακόμη. Προς το παρόν δεν υπάρχουν πολλές σαφείς πολιτικές υποσχέσεις, αλλά κυριαρχεί το αφήγημα. Είναι ακόμα πολύ νωρίς, άλλωστε -το συνέδριο των Δημοκρατικών στο οποίο θα επιλεγεί ο αντίπαλος του Τραμπ θα γίνει σε 450 ημέρες. Μέσα σε αυτό το διάστημα πολλά μπορεί να αλλάξουν, μπορεί το αφήγημα να καταρρεύσει από μόνο του ή από τη λύσσα των ακροδεξιών τρολ, αυτών που προς το παρόν έχουν αφηνιάσει με την AOC και την Ιλχάν Ομάρ. Ή μπορεί κάποιος άλλος να αναπτύξει ένα ακόμα καλύτερο αφήγημα και να κερδίσει περισσότερες δημοκρατικές ψήφους.

Προς το παρόν όμως η περίπτωση του δημάρχου Πιτ μας δίνει δύο μηνύματα, ένα καλό και ένα κακό. Το καλό είναι ότι μάλλον γίνεται. Ενδέχεται να είναι εφικτό να φτιαχτούν άλλα, θετικά και αποτελεσματικά αφηγήματα, εναλλακτικά των ζοφερών, φτηνών, ανακυκλώσιμων και τοξικών αφηγημάτων των απανταχού λαϊκιστών. Το κακό είναι πως, αν είναι για να φτιαχτούν τέτοια αφηγήματα να πρέπει να βρούμε βετεράνους στρατιώτες Rhodes scholars πιανίστες που μιλάνε οκτώ γλώσσες, ζήτω που καήκαμε. Από αυτή την άποψη, θα έλεγε κανείς, είμαστε διάτρητοι. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή