Μεσολάβησαν δέκα μήνες από την καταστροφική πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική, η οποία στοίχισε τη ζωή σε 100 άτομα, και εννέα μήνες από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα για την αναδιάρθρωση του συστήματος πολιτικής προστασίας, μέχρις ότου η κυβέρνηση να θέσει σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου που προβλέπει την ίδρυση Εθνικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας. Η σχετική εξέλιξη ανακοινώθηκε χθες πομπωδώς από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, την ίδια στιγμή που κεντρικό θέμα στην προεκλογική ατζέντα για τις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην αντιμετώπιση πυρκαγιών και πλημμυρών, καθώς και οι ευθύνες των ήδη εκλεγμένων στην Αττική.
Ειδικότερα, όπως ανακοινώθηκε, το νέο σχέδιο νόμου προβλέπει «ριζική αναδιάρθρωση του συστήματος πολιτικής προστασίας της χώρας στα πρότυπα των πλέον προηγμένων κρατών». Τα ερωτήματα ωστόσο παραμένουν: Γιατί χρειάστηκαν δέκα μήνες έως ότου εκκινήσει η διαδικασία αναδιάρθρωσης; Τι θα συμβεί τη φετινή αντιπυρική περίοδο, η οποία επισήμως ξεκίνησε τη Δευτέρα;
Τα ερωτήματα πολλαπλασιάζονται αν διατρέξει κανείς την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο. Κι αυτό, διότι στο εισαγωγικό κείμενο επισημαίνεται ότι το υφιστάμενο σύστημα, αυτό δηλαδή που θα διέπει τη λειτουργία του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της χώρας και το φετινό καλοκαίρι, χαρακτηρίζεται από α) πλημμελή διάκριση αρμοδιοτήτων β) επικαλύψεις και γ) αδυναμία αποσαφήνισης του ρόλου που επιτελούν όλα τα επίπεδα διοίκησης. «Στον κρίσιμο χρόνο αντιμετώπισης καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης, οδηγούσε σε σύγχυση, ακόμα και σε αδράνεια», αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση. Αναφορικά δε με το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας (ΚΕΠΠ), που μέχρι και πέρυσι υπαγόταν στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο (ΕΣΚΕ) της Πυροσβεστικής, στο ίδιο κείμενο επισημαίνεται ότι «διαπιστωνόταν σύγχυση αρμοδιοτήτων σε όλες τις φάσεις του κύκλου διαχείρισης εκτάκτων αναγκών, γεγονός που δημιουργούσε σημαντικές δυσλειτουργίες, ιδιαίτερα στην κρίσιμη φάση της αντιμετώπισης».
Σύμφωνα πάντως με αρμόδιους αξιωματούχους, το ν/σ «Εθνικό Σύστημα Πολιτικής Προστασίας» εισάγει τρεις βασικές αλλαγές στη λειτουργία της πολιτικής προστασίας εν σχέσει με όσα ισχύουν σήμερα. Η πρώτη αφορά την υιοθέτηση των «λειτουργιών εκτάκτου ανάγκης». «Στο εξής», εξήγησε στην «Κ» στέλεχος του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, «δεν θα υπάρχουν ξεχωριστά σχέδια για την αντιμετώπιση των κινδύνων, π.χ. από τις πυρκαγιές, τις πλημμύρες κ.ο.κ. Αντίθετα, θα τυποποιηθούν οι διαδικασίες με κριτήριο την προστασία της ανθρώπινης ζωής, των περιουσιών και του περιβάλλοντος. Με αντίστοιχο τρόπο λειτουργούν οι Αρχές πολιτικής προστασίας σε ΗΠΑ. Καναδά, Αυστραλία αλλά και την Ιταλία», επεσήμανε. Η δεύτερη πρόβλεψη αφορά τη θεσμοθέτηση «κέντρων συντονισμού» στα οποία δεν θα μετέχουν αιρετοί, στελέχη δηλαδή της Αυτοδιοίκησης, αλλά αξιωματούχοι με επιχειρησιακές γνώσεις και κατάρτιση. Τέλος, όσοι από τους δήμους και τις περιφέρειες αναλάβουν καθήκοντα πολιτικής προστασίας, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα, θα περάσουν από ειδική, πιστοποιημένη εκπαίδευση. Ο προϋπολογισμός της νέας Εθνικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας θα ανεβεί από τα 2 στα 11 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, η διαβούλευση θα έχει ολοκληρωθεί στα τέλη Ιουνίου.