Ο ένας τρόπος για να διαβάσει κάποιος τα αποτελέσματα των ισπανικών εκλογών, που έγιναν την περασμένη Κυριακή (28.4.2019), είναι να μείνει στα ποσοστά. Ετσι, βλέπει την ξεκάθαρη νίκη του Σοσιαλιστικού Κόμματος με 28,68% (από 22,63% το 2016), τη συντριπτική ήττα του Δεξιού Λαϊκού Κόμματος με 16,7% (από 33%), την ασθενική άνοδο των φιλελεύθερων κεντροδεξιών, «Κόμμα των Πολιτών» Ciudadanos, με 15,86% (από 13,06%), τη μεγάλη ήττα του Podemos με 14,31% (από 21,15%) και την έκρηξη της ακροδεξιάς Vox με 10,26% (από 0,24% το 2016). Χαριτωμένη πινελιά: σε αυτές τις εκλογές κατέβηκε και ένα κόμμα με τίτλο «Θάνατος στο Σύστημα» που πήρε 46 ψήφους.
Ο άλλος τρόπος να διαβάσει κάποιος τα αποτελέσματα των ισπανικών εκλογών είναι να μετρήσει τον αριθμό των ψηφοφόρων ανά πολιτικό χώρο. Με αυτόν τον τρόπο, τα πράγματα αλλάζουν. Η νίκη του Σοσιαλιστικού Κόμματος και η ήττα του Λαϊκού οφείλεται πρωτίστως στις ενδοπαραταξιακές μετατοπίσεις. Το 2016 ο δεξιός χώρος (Λαϊκό Κόμμα, Ciudadanos, Vox) συγκέντρωσε την προτίμηση 11,12 εκατ. ψηφοφόρων και 11,16 εκατ. το 2019. Ο αριστερά του κέντρου χώρος (Σοσιαλιστικό Κόμμα, Podemos) το 2016 κέρδισε 10,53 εκατ. ψηφοφόρους, και 11,21 εκατ. το 2019. «Αν εξαιρέσουμε τα αριστερά αυτονομιστικά εθνικιστικά κινήματα, η Αριστερά (Σοσιαλιστές και Podemos) νίκησε τη Δεξιά με 43% έναντι 42,8%, μια διαφορά 60.000 ψήφων», εκτιμά το μαρξιστικό ηλεκτρονικό περιοδικό luchadeclases.org (Πάλη των Τάξεων). Να σημειώσουμε ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας, που στις εκλογές του 1979 είχε πάρει το 11% των ψήφων, εξαφανίστηκε από τον πολιτικό χάρτη. Η El Pais καταγράφει στην ηλεκτρονική της έκδοση ένα ενδιαφέρον περιστατικό την ημέρα των εκλογών με έναν 83χρονο ο οποίος μπήκε στο εκλογικό τμήμα της Lavapiés στο κέντρο της Μαδρίτης, λέγοντας φωναχτά «εγώ ψήφιζα [τον αρχηγό του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας Σαντιάγο] Καρίγιο παλιά, αλλά αποδείχθηκε ψεύτικος. Τώρα είμαι με το Vox».
Η εκλογική συντριβή του Λαϊκού Κόμματος ήταν προϊόν των πολλών σκανδάλων (οικονομικών και όχι μόνο) της κυβέρνησης του πρώην πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι. Δικαίως οι μισοί περίπου συντηρητικοί ψηφοφόροι του 2016 το μαύρισαν το 2019. Το πρόβλημα όμως είναι ότι από τους απηυδισμένους ψηφοφόρους του Λαϊκού Κόμματος ένα εκατομμύριο στράφηκαν στο μετριοπαθές κεντροδεξιό κόμμα των Ciudadanos και 2,6 εκατομμύρια υπερψήφισαν το ακροδεξιό Vox, παρά τη θλιβερή ιστορία της Ισπανίας με την 36χρονη δικτατορία του Φράνκο, παρά το γεγονός ότι το οιονεί μνημόνιο της Ισπανίας έχει τελειώσει, παρά τη γενναιόδωρη κοινωνική πολιτική που άσκησε ο απελθών (και πιθανότατα μελλοντικός) πρωθυπουργός, ο Σοσιαλιστής Πέδρο Σάντσεθ.
Αυτή η εκρηκτική άνοδος της Ακροδεξιάς είναι το βασικό μήνυμα και το βασικό πρόβλημα των ισπανικών εκλογών. Οι πανηγυρισμοί των απελπισμένων της Κουμουνδούρου, στο στυλ «ηττήθηκε η Δεξιά στην Ισπανία άρα μπορεί και ο Τσίπρας», ή «εμπρός για τη μεγάλη Προοδευτική παράταξη», είναι παρηγοριά στον άρρωστο.
Βεβαίως, στον ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσαν να πανηγυρίζουν και τις νίκες του Ολυμπιακού επί του Ατρόμητου, μόνο και μόνο επειδή οι πρώτοι φορούν κόκκινες φανέλες και οι δεύτεροι γαλάζιες. Μας έχουν συνηθίσει στις προοδευτικές παπάτζες. Το θέμα όμως είναι τι κάνουν οι υπόλοιποι, οι σοβαροί. Θα μείνουν να διυλίζουν την πύρρειο νίκη του Σάντσεθ, ή θα δουν τη μεγάλη εικόνα του ακροδεξιού λαϊκισμού που καλπάζει σε ολόκληρη την Ευρώπη;