Επανάκαμψη της ζήτησης για στεγαστικά, καταναλωτικά δάνεια και δάνεια προς πολύ μικρές επιχειρήσεις διαπιστώνουν οι τράπεζες, προσδιορίζοντας τον μέσο ρυθμό νέων χορηγήσεων περίπου στο 40% για τη διετία 2019-2020.
Συνολικά οι χορηγήσεις προς τις τρεις αυτές κατηγορίες δανείων ανήλθαν το 2018 στο 1,5 δισ. ευρώ και σύμφωνα με τον επικεφαλής του τομέα λιανικής τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς κ. Βασίλη Κουτεντάκη, η δυναμική της αγοράς παραπέμπει σε υπερδιπλασιασμό των χορηγήσεων την προσεχή διετία, ανεβάζοντας την εκτίμηση για τις νέες χρηματοδοτήσεις περίπου στα 3 δισ. ευρώ. Από το 1,5 δισ. ευρώ των νέων χορηγήσεων που δόθηκαν το 2018, τα 400 εκατ. ευρώ αφορούν σε στεγαστικά δάνεια, τα 500 εκατ. ευρώ σε καταναλωτικά και 650 εκατ. ευρώ δάνεια προς μικρές επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με τον κ. Κουτεντάκη, οι παράγοντες που συνηγορούν υπέρ της ανάκαμψης της ζήτησης είναι η μείωση της ανεργίας και η μεγέθυνση της οικονομίας σε συνδυασμό με την ικανοποιητική ρευστότητα που διαθέτουν οι τράπεζες, μέσα από την απεξάρτησή τους από τον ELA και την αύξηση των καταθέσεων. Τα μεγέθη για τις νέες χορηγήσεις ωχριούν σε σχέση με αυτά της προηγούμενης δεκαετίας, που οδήγησαν στην εκτίναξη της πιστωτικής επέκτασης στη χώρα, ανεβάζοντας τις νέες χορηγήσεις στεγαστικών δανείων κατά 40 δισ. ευρώ και τις νέες χορηγήσεις καταναλωτικών δανείων κατά 17 δισ. ευρώ την περίοδο 2004-2008, αλλά σύμφωνα με τον επικεφαλής του τομέα λιανικής τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς, «η ζήτηση που καταγράφεται σήμερα έχει υγιή χαρακτηριστικά, καθώς τα νέα δάνεια που δίνονται συνοδεύονται και από την ίδια συμμετοχή των δανειοληπτών σε ποσοστό που αγγίζει και το 50% του αιτούμενου ποσού».
Αγορά κατοικίας
Αξιοσημείωτη είναι σύμφωνα με τον επικεφαλής του τομέα στεγαστικής πίστης της Τράπεζας Πειραιώς κ. Γρηγόρη Τζανέτου και η ζήτηση που εκδηλώνεται για δάνεια αγοράς ή ανακαίνισης κατοικίας, που ενισχύθηκε με ρυθμό 43% τη διετία 2016-2018, μετά μακρά περίοδο πλήρους αποχής. Η νέα τάση εκμετάλλευσης κατοικιών μέσω Airbnb, αλλά και οι ανάγκες που δημιουργούνται σε νέα νοικοκυριά, που δεν έχουν έκθεση σε δανεισμό, δημιουργεί τις συνθήκες για ανάκαμψη της αγοράς με αντίστοιχους ρυθμούς τα προσεχή χρόνια. Η αλλαγή στάσης στην αγορά της κατοικίας αποτυπώνεται σε στοιχεία όπως η αυξημένη κινητικότητα στην αγορά ακινήτων με άνοδο στις αγοραπωλησίες κατά 15,3% το 2017 σε σχέση με το 2016 και κατά 11% το 2016 σε σχέση με το 2015. Το αυξημένο ενδιαφέρον για αγοραπωλησίες δεν ευθυγραμμίστηκε με τη ζήτηση για στεγαστικά δάνεια, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία από τις 69.000 μεταβιβάσεις ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν το 2017, μόλις το 15% αποκτήθηκε μέσω τραπεζικής χρηματοδότησης. Σημαντικό μέρος των αγοραπωλησιών στην αγορά ακινήτων χρηματοδοτήθηκε μέσω του αποθησαυρισμού των ελληνικών νοικοκυριών, ενώ ένα επίσης σημαντικό τμήμα ήταν από ξένα κεφάλαια για την απόκτηση της «χρυσής βίζας». Σύμφωνα με τον κ. Τζανέτο, η τάση αυτή αλλάζει, καθώς πελάτες με αποταμιεύσεις επιθυμούν να επενδύσουν σε κάποιο ακίνητο σε συνδυασμό με κάποιο δανεισμό.
Σε ό,τι αφορά τις χρηματοδοτήσεις προς μικρές επιχειρήσεις σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή Πίστης κ. Γιάννη Γραμματικό, σημαντική παράμετρος ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας είναι η ενεργοποίηση και απορρόφηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων σημαντικού προϋπολογισμού. Μεταξύ αυτών είναι το ΤΕΠΙΧ Ι προϋπολογισμού 384 εκατ. ευρώ, το COSME 500 εκατ. ευρώ και προγράμματα μέσω του ΕΣΠΑ 700 ύψους εκατ. ευρώ. Για το 2019, εκτός από τη συνέχιση του προγράμματος COSME, έχει ενεργοποιηθεί το ΤΕΠΙΧ ΙΙ με προϋπολογισμό 915 εκατ. ευρώ, ενώ μέσω προγραμμάτων του ΕΣΠΑ αναμένεται να διατεθούν επιπλέον 860 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι ειδικά για το ΕΣΠΑ ο συνολικός προϋπολογισμός περιόδου 2016-2019 ανέρχεται σε 2,64 δισ. ευρώ.