Ο «Θείος Πίπης» έφτασε σπίτι του έπειτα από 110 χρόνια

Ο «Θείος Πίπης» έφτασε σπίτι του έπειτα από 110 χρόνια

3' 54" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ενας αιώνας και κάτι χρειάστηκε για να μεταφερθεί η προτομή του Μακεδονομάχου Σπυρίδωνος Φραγκόπουλου, από την προστατευτική «αγκαλιά» των σπιτιών και των αυλών της οικογένειας, στην πόλη της Ζακύνθου, από όπου οι Φραγκόπουλοι έλκουν την καταγωγή τους, στο τρίγωνο που σχηματίζει η παραλιακή με τις οδούς Εθνικής Αντιστάσεως και Αγίων Πάντων. Ο υπολοχαγός Σπυρίδων Φραγκόπουλος έπεσε μαχόμενος, σε ηλικία 29 ετών, στις 17 Μαΐου 1905, στα Λειβάδια Γιαννιτσών, όταν το 30μελές σώμα στο οποίο ήταν υπαρχηγός –με αρχηγό τον λοχαγό Γεώργιο Μωραΐτη– αιφνιδιάστηκε από τάγμα του τουρκικού στρατού, το οποίο, καθώς λέγεται, είχε ειδοποιηθεί από βουλγαρικές ανταρτικές ομάδες που είχαν πληγεί από τη δράση του σώματος Μωραΐτη.

Ο θάνατος των Ελλήνων στρατιωτικών, λίγο μετά την απώλεια του Παύλου Μελά, έλαβε αρκετή δημοσιότητα τις μέρες εκείνες και εξασφάλισε στους Μωραΐτη και Φραγκόπουλο μια θέση στο «πάνθεον των ηρώων του Μακεδονικού αγώνα» (μαζί και με τον ανθυπολοχαγό Στεφάνου). Ο μεγαλύτερος αδελφός του Σπυρίδωνα, Δημήτριος, τότε 35χρονος δικαστικός τοποθετημένος στην Κέρκυρα, ο οποίος ως έφεδρος ανθυπολοχαγός είχε συμμετάσχει και τραυματιστεί στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, παρήγγειλε σε Αθηναίο γλύπτη να φιλοτεχνήσει από πεντελικό μάρμαρο την προτομή του Σπυρίδωνα. «Για να καλύψει αυτή την όχι ευκαταφρόνητη δαπάνη έκανε οικονομίες επί τρία χρόνια, βάζοντας στην άκρη ένα μέρος του μισθού του», λέει σήμερα ο εγγονός του Δημητρίου, συγγραφέας Μίλτος Φραγκόπουλος.

Φεβρουάριος 1908. Το έργο ολοκληρώνεται, ο Δημήτριος παντρεύεται την Ολγα Θεοτόκη (αδελφή του συγγραφέα Κωνσταντίνου Θεοτόκη) στην Κέρκυρα. Η επόμενη χρονιά τους βρίσκει στην Αθήνα, όπου μετακομίζουν, σε μονοκατοικία της οδού Ηρακλείτου (γωνία με Μηλιώνη), η οποία γίνεται και το πρώτο –προσωρινό– σπίτι της προτομής του Σπυρίδωνα. Διότι ο Δημήτριος, από την αρχή επιθυμούσε διακαώς αυτή να στηθεί σε δημόσιο χώρο στη Ζάκυνθο, όπου οι Φραγκόπουλοι ζούσαν από τις αρχές του 16ου αιώνα. Ομως τα πέντε παιδιά που η οικογένεια απέκτησε, οι περιπέτειες της χώρας από το ’12 ώς το ’22 με τους πολέμους και τον διχασμό που οδήγησε και στην πρόωρη συνταξιοδότηση του Δημητρίου και οι συνακόλουθες οικονομικές δυσχέρειες δεν του επέτρεψαν να υλοποιήσει την επιθυμία του.

Μάλιστα, το 1922 αναγκάστηκε να πουλήσει και το τελευταίο κτήμα της οικογένειας στη Ζάκυνθο. Πέθανε ξαφνικά το 1930 και το όνειρο εγκαταλείφθηκε.

Η Ολγα με τα παιδιά μετακομίζουν στη Λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας 49, και η προτομή, που αποκαλείται «ο Θείος Πίπης» από την οικογένεια, τοποθετείται στην κεντρική σάλα.

«Μετά τον θάνατο της νόννας μου της Ολγας, το 1956, έρχεται πάλι η ώρα η προτομή να μετεγκατασταθεί. Περιέρχεται τώρα στον πατέρα μου, Θεόφιλο, τον μοναχογιό του Δημητρίου και της Ολγας και φτάνει στο διαμέρισμά μας στην οδό Δημοκρίτου 19, ένα ελαφρά υπερυψωμένο ισόγειο με κήπο. Εκεί, ο Θείος Πίπης, θα τοποθετηθεί, σε ένα σχεδόν ειδυλλιακό σκηνικό, για τις επόμενες δύο δεκαετίες. Οταν οι γονείς μου μετακομίσουν σε ένα μικρότερο διαμέρισμα στην οδό Σκουφά 32 το 1979, η προτομή θα τους ακολουθήσει, στριμωγμένη τώρα σε μια γωνιά», λέει ο Μίλτος Φραγκόπουλος. «Μετά τον θάνατο της μητέρας μου το 2014 (ο πατέρας μου είχε πεθάνει το 1998) η προτομή μεταφέρεται στο εξοχικό του πεθερού μου στο Πόρτο Ράφτη, στο Αυλάκι στην οδό Βιολέτας, όπου τοποθετείται στον κήπο. Ενδεχομένως ο Θείος Πίπης να έμενε εκεί, λίγο εξόριστος, για κάμποσα χρόνια ακόμα, αν η εξαδέλφη μου Ηρα Εμκε-Πουλοπούλου (κόρη της τρίτης κατά σειράν αδελφής του πατέρα μου) δεν με κινητοποιούσε να πραγματοποιήσουμε την επιθυμία του νόννου που δεν γνωρίσαμε». Συνεννοήσεις με τον Δήμου Ζακύνθου και αποδοχή από τις υπηρεσίες του της δωρεάς της προτομής, ώστε να τοποθετηθεί σε δημόσιο χώρο. Ο Θείος Πίπης, μετά 110 χρόνια, έφτασε στο Ζάντε του.

Ο Σπυρίδων Φραγκόπουλος

Ο υπολοχαγός Σπυρίδων Φραγκόπουλος (Λευκάδα 1876 – Γιαννιτσά 1905) ήταν γιος του δικαστικού Θεόφιλου Φραγκόπουλου από τη Ζάκυνθο και της Κυριακούλας Γιαννηκώστα, κόρης του οπλαρχηγού και συμπολεμιστή του Μακρυγιάννη, Γιάννη-Κώστα (Σιάμου) από το Κράψι Ηπείρου. Ο Θεόφιλος, όταν διορίστηκε ως πρωτοδίκης στην Αθήνα, έλαχε να εκδικάσει τη δίωξη κατά του Χαρίλαου Τρικούπη για το περίφημο άρθρο «Τις πταίει;» και με την ψήφο του να συμβάλει στην αθώωση του Τρικούπη. Ακολούθησαν δυσμενείς μεταθέσεις σε επαρχιακά πρωτοδικεία και τελικά στην Αθήνα, όπου ο Θεόφιλος προήχθη σε εφέτη. Ο Σπυρίδων εισάγεται το 1894 στη Σχολή Ευελπίδων και το 1897 ως ανθυπολοχαγός τοποθετείται στο Πεζικό. Το 1900 μεταβαίνει στη Γαλλία για μετεκπαίδευση, από την επόμενη χρονιά τοποθετείται στο 1ο Σύνταγμα Πεζικού στο 10ο και το 12ο, αποσπάται στο υπουργείο Στρατιωτικών και εγκαθίσταται στην Αθήνα. Την άνοιξη του 1905 συμμετέχει στην αποστολή ένστολου στρατιωτικού σώματος σε οθωμανικό έδαφος, υπό τον λοχαγό Μιχαήλ Μωραΐτη. Πέφτουν στις 17 Μαΐου 1905 στη χαράδρα Γκαντάσι στο νότιο Πάικο. Στις 12 Ιουνίου 1905, πρωτοσέλιδο σημείωμα στον Χρόνο, με τίτλο «Ηρωες», αναφέρεται εγκωμιαστικά στην προσωπικότητα του Σπυρίδωνα. Για τους πεσόντες αξιωματικούς θα συνθέσει ποίημα ο Γεώργιος Σουρής, με τίτλο το δίστιχο: Εις την μνήμην τριανδρίας ευστεφάνου / Φραγκοπούλου, Μωραΐτου και Στεφάνου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή