Σε επικίνδυνη περιοχή κινείται η τουρκική οικονομία, αλλά τα «σήματα» που εκπέμπει δεν φαίνεται να λαμβάνονται από την κυβέρνηση, καθώς ο πρόεδρος της χώρας Ερντογάν επιμένει στην ηρωική ρητορική. Την επανέλαβε προχθές στο παραδοσιακό δείπνο του Ραμαζανίου, που οργάνωσε το Εμπορικό Επιμελητήριο της Αγκυρας.
Αγνόησε ό,τι τον ενοχλεί. Μόλις λίγες ώρες πριν, το νόμισμα της χώρας είναι υποστεί έντονη πτώση, η κεντρική τράπεζα της χώρας είχε ακυρώσει δημοπρασία στερώντας κεφάλαια από τις τράπεζες, που αναγκάστηκαν να δανειστούν με υψηλότερο επιτόκιο. Επίσης απέφυγε να αναφερθεί στα στοιχεία που δείχνουν ότι οι ξένοι επενδυτές μειώνουν τις θέσεις τους.
Τα συναλλαγματικά αποθέματα επίσης μειώνονται. Στις 22 Φεβρουαρίου, τα καθαρά συναλλαγματικά διαθέσιμα ήταν 79,1 δισ. δολ. και δύο μήνες μετά, στις 3 Μαΐου, μειώθηκαν σε 72,6 δισ. δολ.
Βέβαια, σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία, που είναι του Αυγούστου του 2018, οι εξαγωγές καλύπτουν πάνω από 80% των εισαγωγών. Αν παραμένει και σήμερα η σχέση, το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας είναι ισχυρό. Το πρόβλημα είναι ότι οι ανάγκες σε συνάλλαγμα είναι υψηλές, εξαιτίας της πολιτικής μεγαλομανίας. Εργα όπως η διάνοιξη νέου Βοσπόρου, η κάλυψη της χώρας με γρήγορα τρένα, τα γιγάντια υδροηλεκτρικά, οι ενισχύσεις για εταιρείες όπως οι κρατικές αερογραμμές, οι τεράστιες στρατιωτικές δαπάνες κ.ά. απαιτούν συνάλλαγμα.
Στο παρελθόν, η σταθεροποίηση και η ανάπτυξη στηρίχθηκαν στην εκτεταμένη χρήση του δολαρίου. Η δυνατότητα να αγοράζονται περιουσιακά στοιχεία από ιδιώτες και εταιρείες σε δολάριο και η ευχέρεια να διατηρούν καταθέσεις σε συνάλλαγμα είχαν δώσει σταθερότητα. Τώρα, με την πτώση της λίρας, η δολαριοποίηση γίνεται πρόβλημα.
Ωστόσο η ρητορική Ερντογάν παραμένει ηρωική. «Διαλύουμε ένα ένα τα μαύρα σύννεφα που κάποιοι προσπαθούν να μαζέψουν πάνω από τη χώρα. Οσοι βλέπουν ότι δεν μπορούν να σταματήσουν με κανένα τρόπο την Τουρκία, επιτίθενται στην ελπίδα, στο ηθικό μας, στην πίστη μας να φθάσουμε τους στόχους μας. Με πρόφαση κάθε σχετική ή άσχετη εξέλιξη, ενεργοποιούν συναλλαγματική κρίση ώστε να τραυματίσουν το κλίμα εμπιστοσύνης και να μας σύρουν στην αδράνεια. Είμαστε αποφασισμένοι να χαλάσουμε αυτό το παιχνίδι. Καμιά απειλή, καμιά επιβολή φόρων ή κυρώσεων, κανένα φανερό ή κρυφό εμπάργκο δεν μας σταματά».
Ο πρόεδρος δεν κούρασε περισσότερο το επιχειρηματικό ακροατήριο με οικονομικές λεπτομέρειες. Επισήμανε τον ενθουσιασμό του επειδή 3.000 μαθητές επισκέφθηκαν το πεδίο μάχης στον Σαγγάριο, όπου το 1921 ο ελληνικός στρατός πέτυχε πύρρειο νίκη.
Επεκτάθηκε και σε προηγούμενη περίοδο. «Με πρώτα τα Δαρδανέλλια (όπου η Οθωμανική Αυτοκρατορία νίκησε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τις συμμαχικές δυνάμεις) η νεολαία πρέπει να επισκέπτεται τις ιστορικές περιοχές για να αντιληφθεί καλύτερα τους αγώνες που δόθηκαν».
Αναφέρθηκε και σε ακόμα παλαιότερη εποχή. Εφθασε στο 1071, στη μάχη του Μαντζικέρτ, κοντά στη λίμνη Βαν στην ανατολική Τουρκία. Εκεί στις 26 Αυγούστου ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ρωμανός Δ΄ ηττήθηκε από τον σουλτάνο των Σελτζούκων Αλπ Αρσλάν. Αιχμαλωτίστηκε και απελευθερώθηκε μετά την καταβολή λύτρων.
Ο Ερντογάν αποκάλυψε μια λιγότερο φιλόδοξη επιθυμία. Να παρεύρεθεί στις 26 Αυγούστου στη γιορτή για τη «μεγάλη νίκη» και να εγκαινιάσει το προεδρικό εξοχικό που χτίζεται εκεί. «Με τη βοήθεια του Θεού, θα προλάβουμε να γίνουν μαζί τα εγκαίνια με τον εορτασμό της νίκης», πρόβλεψε.
Το περίεργο είναι ότι δεν προσέφυγε στη θεία πρόνοια για τον τομέα που έχει το μεγαλύτερο πρόβλημα. Την οικονομία.