Αρχές του 2000. Αιωνόβιες ελιές, κυπαρίσσια, υπερμεγέθεις ευκάλυπτοι και πορτοκαλιές έστεκαν όρθια σε πείσμα του χρόνου και περιέβαλλαν ό,τι είχε απομείνει από ένα επιβλητικό βυζαντινό αρχοντικό στον οικισμό του Αγίου Στεφάνου, νοτιοδυτικά της Μονεμβασιάς. Αυτή την εικόνα, γεμάτη αντιθέσεις ανάμεσα στην κυριαρχία της φύσης και την ανθρώπινη απουσία, είχε αντικρίσει και ο πολιτικός μηχανικός Αντώνης Σγαρδέλης όταν μετέβη εσπευσμένα από την Αθήνα για να εκτιμήσει το ακίνητο που πωλούνταν στην καταπράσινη πλαγιά του Πάρνωνα. Αυτό που κυριαρχούσε στο κάδρο του ήταν ένα ερειπωμένο κτίσμα με μια μαγευτική θέα στη μεσαιωνική καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς και μια οργιώδη βλάστηση να «τρώει» κάθε ίχνος ανθρώπινης δραστηριότητας. «Θαμπώθηκα όταν είδα τις κληματαριές, τις ελιές και ένα πεύκο που είχε φυτρώσει στην οροφή μιας παλιάς καμάρας. Το αγόρασα χωρίς να έχω στο μυαλό μου ένα σχέδιο, το Kinsterna Hotel δεν υπήρχε ούτε καν σαν σκέψη», λέει ο κύριος Σγαρδέλης.
Υποδοχή στο αρχοντικό
Η ιστορία του συγκροτήματος χάνεται στα βάθη των αιώνων, υπάρχουν αναφορές στον Δημόκριτο, ενώ παλαιότερος γνωστός ιδιοκτήτης θεωρείται ο Ιμπραήμ Μπέης, που πιθανόν υπέγραψε την παράδοση της Μονεμβασιάς το 1821. Η τοπική παράδοση αναφέρει πως ήταν επίσης σπίτι ενός καδή (δικαστή).
Φτάνω στις «Μouries», το ένα από τα δύο εστιατόρια του βραβευμένου ξενώνα πέντε αστέρων, περνώντας μέσα από τον χώρο του μπαρ, ο οποίος είναι, επίσης, εμπνευσμένος από τις διαδικασίες απόσταξης. Ο παλαιός άμβυκας, ο αποστακτήρας και οι χάλκινοι σωλήνες αποτελούν κύρια διακοσμητικά στοιχεία, ενώ παλαιά αντικείμενα και αγροτικά εργαλεία υπάρχουν παντού, ακόμα και στον χώρο της τραπεζαρίας. Είναι όλα από την προσωπική συλλογή του ιδιοκτήτη. «Είμαι παλιατζής», θα μου πει.
Ο σεφ και η ομάδα του μας καλωσορίζουν με τσίπουρο δικής τους παραγωγής και λάδι από αγριελιές. Ακολουθούν χειροποίητοι βολβοί, «τσαΐτια», τα πιταρούδια της Μονεμβασιάς, γκόγκλες –παραδοσιακά ζυμαρικά με μυζήθρα– και πολλά ακόμα εδέσματα από την ντόπια κουζίνα. Καταβάλλεται προσπάθεια ώστε ό,τι φτάνει στο τραπέζι των επισκεπτών να προέρχεται από τον μπαξέ του κτήματος και να συμπληρώνεται με προϊόντα από μικρούς παραγωγούς και κτηνοτρόφους της περιοχής.
Πρωινή εκπαίδευση
Το επόμενο πρωί έχουμε δώσει ραντεβού στον χώρο όπου είναι το παλιό λιοτρίβι και ο πέτρινος ξυλόφουρνος. Εκεί, σε έναν υπαίθριο πάγκο, η Αναστασία, αρχαιολόγος στο επάγγελμα, έχει συγκεντρώσει μυρωδικά, βότανα, αποξηραμένα τριαντάφυλλα, σπόρους, αιθέρια έλαια και πλάκες γλυκερίνης και μας παρακινεί να παρασκευάσουμε τα δικά μας σαπούνια. Μια φουρνάρισσα μας περιμένει υπομονετικά στο ζυμωτήριο.
Μετά τις «χειρωνακτικές» εργασίες, καθόμαστε για καφέ γύρω από την παλιά στέρνα-σύμβολο του ξενώνα στην εσωτερική αυλή του κτίσματος και μαθαίνουμε για το περίπλοκο εγχείρημα της αποκατάστασης των κτιριακών εγκαταστάσεων, αλλά και της αναβίωσης των παραγωγικών δραστηριοτήτων του κτήματος (λιοτρίβι, φούρνος, αποστακτήριο, ληνός). Ενήλικες και παιδιά ενθαρρύνονται να μαζέψουν ελιές, να πατήσουν σταφύλια, να ζυμώσουν, να φυτέψουν, αλλά και να γνωρίσουν τη φύση της περιοχής μέσα από τα μονοπάτια, να κάνουν
πικνίκ κάτω από τη δροσερή σκιά αιωνόβιων δέντρων. «Ξέρετε, θα είχα απελπιστεί αν όλο αυτό ήταν μια δική μου στενοκεφαλιά για την οποία επένδυσα χρόνο και χρήμα. Θα στενοχωριόμουν αν μόνο εγώ βίωνα την ικανοποίηση που σου προσφέρει αυτή η επαφή με τη φύση», σημειώνει ο κύριος Σγαρδέλης κλείνοντας την κουβέντα μας. ■