Χρήση ναρκωτικών υπό το βλέμμα γιατρού και ψυχολόγου

Χρήση ναρκωτικών υπό το βλέμμα γιατρού και ψυχολόγου

3' 53" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στην τελική ευθεία είναι η δημιουργία του πρώτου χώρου εποπτευόμενης χρήσης (ΧΕΧ) ενέσιμων ναρκωτικών στη χώρα μας. Η υπουργική απόφαση για τους όρους και προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των χώρων εποπτευόμενης χρήσης είναι ένα βήμα πριν από τη δημοσίευσή της και οι επικεφαλής του Οργανισμού Κατά των Ναρκωτικών έχουν ήδη ζητήσει από το υπουργείο Υγείας να διασφαλίσει προσωπικό για τη στελέχωση του πρώτου ΧΕΧ που θα ανοίξει στο κέντρο της Αθήνας.

Οπως ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ Ευάγγελος Καφετζόπουλος, ο πρώτος ΧΕΧ θα λειτουργήσει σε κτίριο στην οδό Καποδιστρίου και 3ης Σεπτεμβρίου, και σε πρώτη φάση θα διαθέτει δύο θέσεις εποπτευόμενης χρήσης. Ο χώρος θα λειτουργεί σε 8ωρη βάση τις καθημερινές, ενώ στόχος είναι να είναι ανοικτός και τα Σαββατοκύριακα, κάτι όμως που εξαρτάται από το προσωπικό που θα διασφαλίσει το υπουργείο Υγείας για τον σκοπό αυτό. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Οργανισμός βρίσκεται σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής για την αξιοποίηση άλλου κτιρίου –προς το παρόν υπάρχουν δύο «υποψήφια» για ΧΕΧ– που θα επιτρέπει την ανάπτυξη περισσότερων θέσεων εποπτευόμενης χρήσης.

Οπως αναφέρεται στην υπουργική απόφαση, στους ΧΕΧ θα υπάρχουν ειδικά διαμορφωμένοι χώροι για την ενέσιμη χρήση προαποκτημένων ναρκωτικών ουσιών από χρήστες, καθώς και χώροι για τη βραχεία παραμονή των χρηστών αμέσως μετά τη χρήση. Στους ΧΕΧ παρέχεται κατάλληλος εξοπλισμός για την ασφαλή χρήση των ουσιών, επείγουσα φροντίδα σε περιπτώσεις υπερδοσολογίας, συμβουλευτικές υπηρεσίες αλλά και διασύνδεση με προγράμματα και κοινωνικές υπηρεσίες. Δυνητικά μπορούν να παρέχονται στους χώρους αυτούς και υπηρεσίες ατομικής υγιεινής, φιλοξενίας και σίτισης.

Oι θέσεις

Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση, ο ανώτατος αριθμός θέσεων που μπορεί να διαθέτουν οι ΧΕΧ είναι 12. Οι θέσεις για την ενέσιμη χρήση πρέπει να είναι διακριτές και να διασφαλίζουν την ανωνυμία και την ιδιωτικότητα των ληπτών των υπηρεσιών. Συνολικά οι ΧΕΧ δεν μπορούν να είναι μικρότεροι από 60 τετραγωνικά μέτρα, ενώ οι θέσεις δεν μπορούν να είναι μικρότερες από 3 τ.μ. ανά άτομο.

Οι χώροι λειτουργούν κατ’ ελάχιστον οκτώ ώρες καθημερινά και διαθέτουν ευδιάκριτα σημεία εισόδου στα οποία τοποθετείται ειδική σήμανση. Θα πρέπει να στεγάζονται στο κέντρο αστικών περιοχών και κοντά στις «πιάτσες», δηλαδή σε σημεία των πόλεων όπου πραγματοποιείται συστηματική αγοροπωλησία και δημόσια χρήση ναρκωτικών ουσιών, καθώς και συνάθροιση πληθυσμών τοξικοεξαρτημένων και χρηστών ναρκωτικών ουσιών. Οι ΧΕΧ γειτνιάζουν με υπηρεσίες αντιμετώπισης της εξάρτησης και ιδιαίτερα με υπηρεσίες μείωσης της βλάβης. Η ελάχιστη στελέχωση της κάθε ΧΕΧ περιλαμβάνει έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας (ψυχίατρο ή ψυχολόγο), έναν/μία γενικό γιατρό, έναν νοσηλευτή/τρια, και έναν κοινωνικό λειτουργό. 

Οι χρήστες που μπορούν να επισκέπτονται τους χώρους αυτούς πρέπει να είναι άνω των 18 ετών και να μην παρακολουθούν προγράμματα σωματικής αποτοξίνωσης ή απεξάρτησης, ή θεραπείας με υποκατάστατα. Τα ναρκωτικά που θα χρησιμοποιηθούν στους ΧΕΧ έχουν προαποκτηθεί από τους χρήστες και βρίσκονται στην κατοχή τους κατά την είσοδο στο χώρο. Οι υπεύθυνοι των ΧΕΧ δύναται να ζητούν δείγμα των ναρκωτικών ουσιών που κατέχουν οι χρήστες με στόχο την παρακολούθηση των διακινούμενων στη χώρα ουσιών.

Ο κάθε χρήσης που λαμβάνει υπηρεσίες στους ΧΕΧ καταγράφεται σε ειδικό μητρώο. Ειδικότερα, κατά την πρώτη επαφή του λήπτη δηλώνονται και καταχωρίζονται κατόπιν συναίνεσής του στοιχεία, όπως όνομα, ημερομηνία γέννησης, φύλο, όνομα μητέρας και πατέρα, το είδος της ουσίας κύριας χρήσης, ο τρόπος κύριας χρήσης, διεύθυνση και λοιπά στοιχεία επικοινωνίας, καθώς και οι υπηρεσίες που παρασχέθηκαν. Οπως αναφέρεται στην υπουργική απόφαση, κατά τις επόμενες επισκέψεις επικαιροποιείται η καταχώριση στο μητρώο, εφόσον τα στοιχεία αυτά επαληθεύονται μέσω ταυτοποιημένων νόμιμων εγγράφων. Ως λόγοι ύπαρξης του μητρώου αναφέρονται η διασφάλιση της συνέχειας της φροντίδας, αλλά και η στατιστική επεξεργασία και ερευνητική αξιοποίηση στοιχείων για τον πληθυσμό των χρηστών. Δεν είναι λίγοι όσοι έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για την τήρηση μητρώου, με τον τρόπο που αυτή ορίζεται από την απόφαση, με την κριτική να επικεντρώνεται στο ότι ενδέχεται να δράσει αποτρεπτικά για πολλούς που μπορούν να επωφεληθούν από τις υπηρεσίες.

Η εμπειρία

Οι χώροι εποπτευόμενης χρήσης λειτουργούν στην Ευρώπη τις τελευταίες τρεις δεκαετίες και όταν πρωτοεμφανίστηκαν θεωρήθηκαν «απάντηση» στις πρώτες επιδημικές εξάρσεις του ιού του έιτζ σε πληθυσμούς ενέσιμων χρηστών. Αλλωστε, ο σκοπός τους είναι η μείωση της βλάβης και των αρνητικών συνεπειών που συνδέονται με τη χρήση των ναρκωτικών, αλλά και η ασφαλέστερη χρήση ουσιών υπό την εποπτεία εκπαιδευμένου προσωπικού. Ο πρώτος χώρος λειτούργησε στη Βέρνη τον Ιούνιο του 1986. Χώροι εποπτευόμενης χρήσης ιδρύθηκαν τα επόμενα χρόνια σε Γερμανία, Ολλανδία, Ισπανία, Νορβηγία, Λουξεμβούργο, Ελβετία, Δανία και Γαλλία. Το περασμένο καλοκαίρι λειτουργούσαν συνολικά στην Ευρώπη 85 ΧΕΧ, με κατά μέσον όρο επτά θέσεις χρήσης έκαστος. Παρόμοιες εγκαταστάσεις εκτός Ευρώπης υπάρχουν στο Βανκούβερ (Καναδάς) και στο Σίδνεϊ (Αυστραλία). Στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 2013 και για εννέα μήνες λειτούργησε πιλοτικά ο εποπτευόμενος σταθμός «Οδυσσέας» του ΟΚΑΝΑ, ο οποίος συνολικά δέχθηκε περίπου 2.500 επισκέψεις από 330 χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών και χειρίστηκε αποτελεσματικά 103 περιπτώσεις υπερδοσολογίας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή