Γιαννούλης Χαλεπάς: Ο αθώος «σαλός» της Τήνου, ο ιδιοφυής καλλιτέχνης, ο μύθος

Γιαννούλης Χαλεπάς: Ο αθώος «σαλός» της Τήνου, ο ιδιοφυής καλλιτέχνης, ο μύθος

2' 57" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Ο Γιαννούλης Χαλεπάς πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη σιωπή. Ζούσε με το τίποτα, ήταν πάμπτωχος, στερήθηκε ακόμη και την τέχνη του. Ελάχιστες δικές του φράσεις γνωρίζουμε, έχουμε πολύ λίγες πληροφορίες για την καθημερινότητά του. Ο,τι βρήκαμε όμως από την έρευνά μας θέλαμε να περιέχεται στο σενάριο. Ετσι δημιουργήθηκε η σκηνή του περιπάτου στο Ζάππειο: Ηλικιωμένος πλέον, βρίσκεται στην Αθήνα και κατοικεί κοντά σε αγαπημένους. Κάνει λοιπόν έναν περίπατο με την ανιψιά στον Εθνικό Κήπο, και ύστερα κάθονται στην “Αίγλη”. Στο γκαρσόνι που έρχεται για την παραγγελία ο Χαλεπάς ζητάει επιτέλους ό,τι τραβά η ψυχή του: δυο μπίρες και μια πάστα».

Γιαννούλης Χαλεπάς: Ο αθώος «σαλός» της Τήνου, ο ιδιοφυής καλλιτέχνης, ο μύθος-1

Στο κόμικς των Πέτρου – Βανέλλη, πολυσέλιδο για τα ελληνικά δεδομένα του είδους, η ροή των εικόνων διακόπτεται από την παράθεση ντοκουμέντων, δημοσιεύματα εφημερίδων και άρθρα που μας παρέχουν πληροφορίες για την εποχή.

Μιλώντας με τον σκιτσογράφο Θανάση Πέτρου, τον ένα από τους δύο δημιουργούς του γκράφικ νόβελ «Γιαννούλης Χαλεπάς. Ο μύθος της νεοελληνικής γλυπτικής» (εκδ. Πατάκης), είναι φανερό ότι, μαζί με τον σεναριογράφο Δημήτρη Βανέλλη, βούτηξε πολύ βαθιά στον κόσμο του γλύπτη, ενός από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες της νεότερης ελληνικής τέχνης. Και δεν είναι ένα εύκολο πρόσωπο ο Χαλεπάς, μολονότι τα μυστήρια που περιβάλλουν τον βίο του τον καθιστούν ιδανικό πρωταγωνιστή δραματικών αφηγήσεων. Η θλιμμένη ιστορία του έχει διατηρηθεί στη μνήμη μας –αδίκως– περισσότερο από το έργο του. Ο αθώος «σαλός» της Τήνου, ο αδικημένος από τους πατριώτες του, ο ιδιοφυής καλλιτέχνης, είναι εντέλει ένας μύθος. Ποιος ξέρει όμως πραγματικά τη ζωή του Χαλεπά;

Οι αναγνώστες που δεν είναι εξοικειωμένοι με τον κόσμο των γκραφικ νόβελ και τη μεγάλη, διεθνή τους άνθηση, ίσως σκεφτούν ότι ένα εικονογραφημένο βιβλίο δεν μπορεί να είναι τεκμηριωμένη βιογραφία. Θα κάνουν λάθος. Το κόμικς των Πέτρου και Βανέλλη, πολυσέλιδο για τα ελληνικά δεδομένα του είδους, διαθέτει, εκτός από την έκταση, μερικά ακόμη ιδιαίτερα στοιχεία που το διαφοροποιούν από τα συνηθισμένα. Η ροή των εικόνων διακόπτεται από την παράθεση ντοκουμέντων, δημοσιεύματα εφημερίδων, άρθρα και σχόλια που μας παρέχουν πολλές και χρήσιμες πληροφορίες για τα τεκταινόμενα της εποχής. Επίσης, στο τέλος της ιστορίας παρατίθεται η βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε από τους δημιουργούς, ώστε να ανασυνθέσουν σωστά και εμπεριστατωμένα τη ζωή του Χαλεπά. Με λίγα λόγια, το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί σοβαρή και αναλυτική μελέτη, προϊόν έρευνας σε πηγές και αρχεία που διήρκεσε περίπου έναν χρόνο. Γεννήθηκε από μια ιδέα που συνέπεσε με τον περυσινό εορτασμό για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από τον θάνατο του Γιαννούλη Χαλεπά και η οποία κατάληξε σε ένα πάθος που τροφοδότησε τους δύο δημιουργούς του για μήνες. Οταν μπαίνεις μέσα σε ένα βιβλίο, δεν μπορείς παρά να του αφοσιωθείς, λέει ο Θανάσης Πέτρου. «Για το συγκεκριμένο, ζωγράφιζα καθημερινά 300 ημέρες χωρίς καμία διακοπή».

Γιαννούλης Χαλεπάς: Ο αθώος «σαλός» της Τήνου, ο ιδιοφυής καλλιτέχνης, ο μύθος-2

Οπως συμβαίνει σε κάθε επιτυχημένο βιβλίο του είδους, η αφήγηση και οι εικόνες συνυπάρχουν σε μια πολύ προσεκτικά σκηνοθετημένη αλληλουχία. Ο Πέτρου, έμπειρος σκιτσογράφος με πολλά βραβεία στο ενεργητικό του, μεταξύ των οποίων το περυσινό βραβείο καλύτερου κόμικς στα Comicdom Awards για το «Γρα-Γρου», συνεργάζεται εδώ για τέταρτη φορά με τον συγγραφέα Δημήτρη Βανέλλη. Η σύνθεση της ιστορίας έγινε από κοινού, και εύκολα αποφάσισαν τι ήταν αυτό που θα διηγηθεί το κείμενο και τι θα δείξει η εικόνα. Η ασπρόμαυρη εικονογράφηση αποδίδει θαυμάσια τη θλιμμένη ατμόσφαιρα της ζωής του Χαλεπά, και είναι πραγματικά συγκλονιστική όταν περιγράφει τις άθλιες συνθήκες διαβίωσής του στο φρενοκομείο-φυλακή της Κέρκυρας περί τα τέλη του 19ου αιώνα. Εκεί έζησε ο καλλιτέχνης επί 14 ολόκληρα χρόνια, ολομόναχος, βασανισμένος από την ψυχική του ασθένεια, την άγνοια, τη φτώχεια και την πείνα. Αλλά ευτυχώς δεν «έφυγε» έτσι. Στο τελευταίο καρέ, ο Χαλεπάς, φορώντας το φεσάκι του, μας χαμογελά.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή