Σοβαρές ζημιές έχει υποστεί το μοναδικό οικοσύστημα της νήσου Χρυσή (Γαϊδουρονήσι), στο Λασίθι της Κρήτης, από την επί σειράν ετών κακοποίησή του από «επαγγελματίες» της περιοχής και επισκέπτες. Χαρακτηριστικό είναι ότι τουλάχιστον το 30% της ενδημικής βλάστησης έχει ξεραθεί, ενώ σε κακή κατάσταση βρίσκεται μέρος του χαρακτηριστικού κεδροδάσους του νησιού.
Αυτός είναι και ο λόγος που στο τριετές σχέδιο δράσης του υπουργείου Περιβάλλοντος περιλαμβάνονται όχι μόνο μέτρα για την απομάκρυνση των παράνομων κατασκευών και τη φύλαξη του νησιού, αλλά η απαγόρευση κυκλοφορίας μέσα στο κεδροδάσος, η απομάκρυνση «εισαγόμενων» φυτών και ζώων και η αναζήτηση μέτρων για την αντιμετώπιση της ξήρανσης της φυσικής βλάστησης.
Τις προηγούμενες ημέρες ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης επισκέφθηκε το νησί και είχε συνάντηση με τοπικούς φορείς, στους οποίους παρουσίασε το σχέδιο που θα εφαρμοστεί για την επόμενη τριετία για την προστασία του νησιού (μέχρι να ολοκληρωθεί το Προεδρικό Διάταγμα, με βάση ειδική πρόβλεψη στον πρόσφατο νόμο). Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το σχέδιο προβλέπει τα εξής:
• Φέτος θα απαγορευτεί εντελώς η λειτουργία καντίνας (λειτουργούσε μια νόμιμα για κάποια χρόνια, η οποία είχε επεκταθεί παράνομα με διάφορα παραπήγματα) και beach bar (λειτουργούσαν δύο παράνομα), η ενοικίαση ομπρελοκαθισμάτων κ.λπ. Θα επιτρέπεται μόνο η μεταφορά λουομένων κατά τη διάρκεια της ημέρας για μπάνιο.
• Ολα τα παραπήγματα θα κατεδαφιστούν από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης. Επιστημονικοί φορείς όπως το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και η δασική υπηρεσία (ή άλλος σχετικός οργανισμός) θα αναλάβουν την παρακολούθηση του οικοσυστήματος, τη διερεύνηση των αιτίων ξήρανσης της βλάστησης, την απομάκρυνση ξενικών ειδών (χαρακτηριστικό είναι ότι στο νησί είχαν μεταφερθεί… φασιανοί!). Το ΕΛΚΕΘΕ θα αναλάβει τη χαρτογράφηση του λιβαδιού Ποσειδωνίας.
• Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση θα αναλάβει να κατεδαφίσει και να απομακρύνει όλες τις παράνομες κατασκευές και να κάνει μελέτη φέρουσας ικανότητας για τον καθορισμό του αριθμού και των ωρών επισκεψιμότητας του νησιού. Τη φύλαξη θα αναλάβουν το Λιμενικό και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση.
• Ο Δήμος Ιεράπετρας θα αναλάβει τη χάραξη ενός μονοπατιού περιμετρικά του νησιού και η Περιφέρεια την τοποθέτηση ενός μικρού φωτοβολταϊκού για τις ανάγκες του νησιού.
• Με κοινή απόφαση των υπουργείων Περιβάλλοντος και Οικονομικών, που βασίζεται στην ειδική περιβαλλοντική μελέτη (ΕΜΠ) που πραγματοποίησε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, το νησί θα χωριστεί σε τρεις ζώνες προστασίας, με κλιμακούμενες απαγορεύσεις. Θα απαγορευτεί εντελώς η δόμηση, η θήρα, η βόσκηση κ.λπ.
• Το μόνο που θα επιτραπεί, είναι η ανέγερση ενός κτιρίου που θα λειτουργεί ταυτόχρονα ως κέντρο περιβαλλοντικής ενημέρωσης και κοιτώνας των φυλάκων, σε επαφή με έναν χώρο εστίασης, τον οποίο θα εκμεταλλεύεται ο τοπικός δήμος.
«Η κατάσταση στη Χρυσή είναι τραγική εδώ και πολλά χρόνια. Το 2018 πήγαμε και κατεδαφίσαμε όλες τις παράνομες κατασκευές και το 2019 ήταν πάλι στη θέση τους. Κατά την επίσκεψη του υπουργού είδαμε ότι είχαν ήδη φέρει τα υλικά για να τα ξαναστήσουν από την αρχή», λέει η επικεφαλής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, Μαρία Κοζυράκη. «Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, το οικοσύστημα του νησιού θα καταστραφεί οριστικά, ήδη βρίσκεται σε οριακό σημείο. Είναι θετικό ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος θα παρέμβει, το ζητούσαμε από διαδοχικούς υπουργούς χωρίς αποτέλεσμα».