Ο Στάθης Δρομάζος της «Καθημερινής»

Ο Στάθης Δρομάζος της «Καθημερινής»

2' 52" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Μια μέρα θα πεθάνουμε.

Σε είκοσι χρόνια δε θα υπάρχουμε ασφαλώς.

Και τ’ είναι είκοσι χρόνια ! Τίποτα.

Οσο το διάστημα από τα Ιουλιανά

Ας πούμε μέχρι σήμερα.

Φρίκη να το σκεφτείς».

ΝΙΚΟΣ ΦΩΚΑΣ,

«Σε συνομήλικο», 1984

Δεν θυμόμαστε για να μας θυμηθούν. Θυμόμαστε επειδή νιώθουμε πως οφείλουμε. Και η θεατρική κριτική χρωστάει πολλά στον Στάθη Δρομάζο, η κριτική την οποία υπηρέτησε με αφοσίωση, γνώση, ευαισθησία αλλά και αυστηρότητα μετά τη δικτατορία και μέχρι το θάνατό του από στηλών «Καθημερινής» – αλλά και από αλλού παλαιότερα.

Είκοσι χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την εκδημία του προκατόχου του Τάσου Λιγνάδη. Ο Δρομάζος, γεννημένος τον Αύγουστο του 1915 στο Πάνορμο Δωρίδας, σπούδασε Νομικά και Φιλολογία αλλά επαγγελματικά ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία. Αρχισυντάκτης των λογοτεχνικών «Ελεύθερων Γραμμάτων», συνεκδότης του περιοδικού «Σάτιρα», συνεργάτης του «Ριζοσπάστη» και του περιοδικού του «Ρίζος της Δευτέρας», διευθυντής σύνταξης της εφημερίδας «Δημοκρατικός» έζησε από την αριστερή όχθη όλα τα μετά το 1936 πολιτικά γεγονότα. Μετά τον εμφύλιο καταδικάστηκε σε θάνατο εκτίοντας τελικά δεκαετή φυλάκιση, κατά δε τη δικτατορία της 21ης Απριλίου εκτοπίστηκε επί τριετία, αρχικά στη Γυάρο και κατόπιν στο στρατόπεδο των «διανοουμένων», στο Παρθένι της Λέρου. Μετά την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνική κριτική, συστηματική θεατρική πλέον κριτική έγραψε στην «Αυγή» από το 1962 μέχρι βεβαίως το 1967. Μέρος των κριτικών του κειμένων έχει πλέον εκδοθεί από τον «Κέδρο» σε τέσσερις τόμους: «Ξένο θέατρο», «Νεοελληνικό θέατρο», «Αρχαίο δράμα» (αναλύσεις) και «Αρχαίο Δράμα» (κριτικές).

Ισάξια ωστόσο υπήρξε η προσφορά του και σε παράπλευρους τομείς. Τα «Προβλήματα θεατρικής κριτικής», ευσύνοπτο όργανο για την ηθική πλευρά του φαινομένου σε σχέση με το θέατρο-θέαμα, το επίσης βραχύ αλλά μεστό επιχειρημάτων «Κωμειδύλλιο», το οποίο θεωρεί ως την «οριακή παρακμή του θεάτρου μας μετά την απελευθέρωση» και ως λαϊκίστικη διαβουκόληση του κοινού, αποτελούν δύο μόνο από τα ενδιαφέροντα πονήματά του. Στην «Ορχήστρα και Αυλαία» εξετάζει ενδελεχώς τώρα ποικίλα ερμηνευτικά θέματα γύρω από το βυζαντινό και μεσαιωνικό θέατρο, το θέατρο των ιδεών κι ακόμα επικεντρώνεται με ιερή προσήλωση στα του αρχαίου δράματος, το οποίο, κατά τη μαρξιστική του αντίληψη, θεωρεί ως ευθεία θεατρική ανταπόκριση εκ μέρους των αρχαίων στα σύγχρονα θέματα που τους απασχολούσαν, αποκηρύσσει πλήρως τον θρησκευτικό του χαρακτήρα πέραν της καταγωγής του και θεωρεί τον Χορό ως μορφικό κατάλοιπο. Εντέλει, θέλει το αρχαίο θέατρο κυρίως πολιτικό. Ούτε αβασάνιστες ούτε ατεκμηρίωτες είναι αυτές οι θέσεις του, γραμμένες με διεισδυτικότητα και έπειτα από εντρύφηση σοβαρή, είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί κανείς με τα συμπεράσματα. Από τις παλαιότερες εργασίες του ας μη λησμονηθούν η ιστορική του μελέτη «Δεσμοί του Νεοελληνικού Εθνους με την αρχαία Ελλάδα και το Βυζάντιο καθώς και η «Θητεία», συλλογή πολιτικών και λογοτεχνικών δοκιμίων.

Η μέγιστη προσφορά του όμως παραμένει η επί δεκαετίες επεξεργασία μετάφρασης και αναλυτικού σχολιασμού της «Ποιητικής» του Αριστοτέλους. Πελώρια ζητήματα όπως η έννοια του τραγικού ήρωα, η πλήρης ανάλυση των κατά ποιόν και κατά ποσόν μερών της τραγωδίας, η διευκρίνιση των όρων «μίμησις», «κάθαρσις», «παθήματα» παρελαύνουν σ’ αυτό το πολύτιμο βιβλίο όπου ο Δρομάζος, επηρεασμένος και από τους Rostagni, Else, Ross, Π. Λεκατσά και Ηλ. Ηλιού δεν θεωρεί την «Ποιητική» ως κανονολογία αλλά ως θεατρική και πρακτική εμπειρία.

Νομίζω πως η βαθιά γνώση, η ευθυκρισία, η τόλμη, η πνευματική στάση, η ακεραιότητα και η αγωνιστικότητα, τόσο στο έργο όσο και στη ζωή, αναγορεύουν τον Στάθη Δρομάζο σε μια πολύπλευρη προσωπικότητα που προσέφερε δώρα καλά στο πνεύμα, στο θέατρο αλλά και στην εφημερίδα αυτή, η οποία τον τίμησε ως άξιο τέκνο της «άλλης όχθης» όπως όμως την τίμησε κι αυτός με την παρρησία της «άλλης φωνής».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή