Στην ιστορίαενός γνωστού αλλά και «άγνωστου» αρχοντικού των Αθηνών, της κατοικίας Μπενιζέλου, αναφέρεται η αρχαιολόγος Αγγελα Κυριακοπούλου σε επιστολή της στην «K». Το σπίτι αυτό, το οποίο χρήζει αποκατάστασης, υπήρξε κατοικία της Αγίας Φιλοθέης. Για τη διαδρομή του κτιρίου στο χρόνο και για τη σημασία του μιλάει αναλυτικά η κ. Κυριακοπούλου:
«Οπως γνωρίζουμε από τη ζώσα παράδοση, το ξεχωριστό αυτό δείγμα της αθηναϊκής αστικής αρχιτεκτονικής των χρόνων της Τουρκοκρατίας (15ος-16ος αι.) είναι το πατρογονικό της Αγίας Φιλοθέης της Αθηναίας και σώζεται με ορισμένες προσθήκες του 17ου αιώνα.
Η Αθηναία εθνομάρτυς Αγία Φιλοθέη (1522-1589) ήταν χαϊδεμένη μοναχοκόρη του Αγγελου Μπενιζέλου και της Συρίγης Παλαιολόγου. Το κατά κόσμον όνομά της ήταν Ρηγούλα ή Ρεβούλα Μπενιζέλου. Σε πολύ νεαρή ηλικία έγινε ο γάμος της με τον προύχοντα Ανδρέα Χειλά, κατά πολύ μεγαλύτερό της. Μετά το θάνατο του συζύγου της, που επήλθε μετά τριετία περίπου, κατά το συναξάρι της: «H (μετέπειτα) Αγία μετά την αυτού αποβίωσιν διέτριβε του λοιπού εις το πατρικόν της οσπήτιον προς ένα και μόνον σκοπόν αφορώσα αγαθοεργίες κ.λπ.». Σε σύντομο χρονικό διάστημα ενεδύθη το μοναχικό σχήμα και μετονομάσθηκε Φιλοθέη, συγκεκριμένα το 1551, επί Μητροπολίτου Αθηνών Καλλίστου.
Η εθνική, θρησκευτική, εκπαιδευτική και κοινωνική δράση της απλώθηκε σε μεγάλη ακτίνα, με ορμητήριο το Ροδακιό, την αθηναϊκή γειτονιά της, υπό το πέλμα του Τούρκου δυνάστη. Εκεί, στην καρδιά της Τουρκοκρατούμενης Αθήνας, βρισκόταν το σπίτι της, εκεί ο «Παρθενώνας» της, το Καθολικό δηλαδή του Αγίου Ανδρέου, ανάλογο με τη Βασιλειάδα Καισαρείας, και περιελάμβανε κοινωφελή εγκαθιδρύματα, όπως γηροκομείο, νοσοκομείο, ξενώνες, εργαστήρια.
Εκεί σήμερα η οδός Αγίας Φιλοθέης, επίσης η δίοδος Παλαιολόγου Μπενιζέλου, που οδηγεί από τη Μητρόπολη κατευθείαν στην είσοδο του σπιτιού της Ρηγούλας (Αδριανού 96) της Κυράς τ’ Αγγελου (Μπενιζέλου) και το σεπτό σκήνωμά της, μέσα στο Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών με την Κρύπτη, όπου μάλιστα εορτάζεται με κατάνυξη και λαμπρότητα η επέτειος του θανάτου της (19 Φεβρουαρίου 1589), διότι στην περιοχή αυτή γεννήθηκε, ανατράφηκε και μεγαλούργησε. O θάνατός της επήλθε στο ομώνυμο προάστιο, όπου αιμόφυρτη μεταφέρθηκε από το Μετόχι του Αγίου Ανδρέου της οδού Λευκωσίας Κυψέλης, όπου τη συνέλαβαν και τη βασάνισαν οι Τούρκοι κατά την ολονυχτία της 2ας Οκτωβρίου 1588, παραμονή του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, πολιούχου των Αθηνών. Πολιούχος η ίδια της Φιλοθέης έχει το πρωτοφανές «προνόμιο», να παραμένει χωρίς ενοριακό ναό.
Είναι απορίας άξιο, ότι συνήθως αποσιωπάται το σημαντικότατο στοιχείο της ταυτότητας της οικίας Μπενιζέλου, ότι δηλαδή εκεί έζησε η Αγία Φιλοθέη. H Αγία Φιλοθέη υπήρξε μια αγωνίστρια, με στιβαρό έργο στα δίσεκτα χρόνια της Τουρκοκρατίας. H ανατροφή και διαβίωσή της στην Αδριανού 96 καθιστά το συγκεκριμένο σπίτι εξαιρετικά επώνυμο εθνικό κειμήλιο μέσα στην καρδιά της κατεχόμενης Αθήνας, ορμητήριο αντιστασιακής δράσης και καταφύγιο των κατατρεγμένων χριστιανών, ιδίως γυναικών.
Αν και ουδεμία αμφιβολία διατυπώνεται για την ταυτότητα του σπιτιού που ήταν ανέκαθεν γνωστό ως οικία Μπενιζέλου – Παλαιολόγου η Αγία Φιλοθέη που είναι κόρη του Αγγελου Μπενιζέλου και της Συρίγης Παλαιολόγου, συνήθως αποσιωπάται. H αγιοποίησή της, συντομότατα μετά το θάνατό της επί Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Ματθαίου B΄ (1595-1600), όσο και η πλουσιότατη σχετική με τον βίο της βιβλιογραφία, τα απτά διάσπαρτα κτίσματά της τόσο στην Αθήνα όσο και στην ευρύτερη Αττική και τα γύρω νησιά, οι ποικίλες τοιχογραφίες με το γνώριμο παρουσιαστικό της, όλα αυτά συνθέτουν την προσωπικότητά της.
Ακρως ζωηρά τα ίχνη της Μαΐστρας της Αθήνας, της Κυρά Δασκάλας ή Καλογραίζας συναντώνται επίσης και σε διάσπαρτα τοπωνύμια της Αττικής. Ζωηρότατο και αξιολογότατο τεκμήριο και το σπίτι Μπενιζέλου Παλαιολόγου, που δεν είναι άλλο από το πατρογονικό της Αγίας Φιλοθέης, ένα υπέροχο αρχιτεκτόνημα. Εξαιρετική η σημασία του σπιτιού της Αδριανού 96. Παράμετροι όπως η παλαιότητα, η ιστορικότητα, η μοναδικότητα, οι ξεχωριστοί κτήτορες και φυσικά το γεγονός ότι εδώ έζησε η Αθηναία Εθνομάρτυς Αγία Φιλοθέη, θα πρέπει να αξιολογηθεί αναλόγως χωρίς να αποσιωπηθεί καμιά από τις παραμέτρους που το συνιστούν και το χαρακτηρίζουν, ούτε βέβαια η σπουδαία αρχιτεκτονική του. Θα πρέπει να θεωρηθεί ανακρίβεια κάθε ουσιαστικά ηθελημένη ή τυχαία παράλειψη. Πρέπει δηλαδή να αναφέρεται η κατοικία Μπενιζέλου και ως κατοικία της Αγίας Φιλοθέης. H γειτονιά του Ροδακιού γνωρίζει βιωματικά όσα αναφέρθηκαν εδώ. Αν αντίστοιχο μνημείο βρισκόταν στη Ρώμη π.χ. θα το γνώριζε η υφήλιος. Σήμερα δεν υπάρχει καν σήμανση δηλωτικής της ταυτότητάς του, όπως σε όλα τα μνημεία. Αντίθετα, στην είσοδο ένα βέλος παραπέμπει στο γειτονικό Αμφιθέατρο.
«Αθηναίων η πόλις η περιώνυμος Φιλοθέην τιμά την Οσιομάρτυρα» κατά το Απολυτίκιον της Αγίας. H σημερινή όμως Αθήνα, που ρέπει προς το απρόσωπο και το ανώνυμο, ενίοτε της αδιαφορίας, ενίοτε της άγνοιας έβαλε λουκέτο στην τιμημένη ιστορία και «προστατεύει» με ελενίτ το σπίτι της Αθηναίας εθνομάρτυρος. Τόσο μπορεί, λοιπόν, η Αθήνα του 2005; Υπάρχουν όμως και πατριώτες! Ιδωμεν!
Η αποκατάσταση του κτιρίου, για την οποία κατ’ επανάληψη έχει κάνει λόγο ο αθηναϊκός ημερήσιος και περιοδικός Τύπος, και η διατήρησή του ως αρχιτεκτονικού και ιστορικού μνημείου θα πρέπει να γίνει με αυστηρά επιστημονικό τρόπο, η δε χρήση του να είναι απολύτως συμβατή με την ιστορία του, μακριά από ξένες σκοπιμότητες – άθικτο από εκμετάλλευση. Το εθνικό αυτό κειμήλιο της νεότερης Αθήνας πρέπει να παραμείνει ανεκτίμητη κληρονομιά όλων των Ελλήνων και της Ορθοδοξίας».