Αβέβαιη παρέμενε έως χθες η ημερομηνία επιστροφής της τρόικας στην Αθήνα, καθώς οι εκπρόσωποι των δανειστών της χώρας μας δεν έχουν λάβει όλα τα «στοιχεία» που θεωρούν αναγκαία για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Ακόμη και όσα τους απέστειλε αργά το βράδυ της Παρασκευής το υπουργείο Οικονομικών δεν έχουν ακόμη μεταφραστεί από τα ελληνικά και αξιολογηθεί. Ως εκ τούτου, το ενδεχόμενο συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο που θα ανοίξει τον δρόμο για την απόφαση εκταμίευσης της επόμενης δόσης στο Eurogroup της 27ης Ιανουαρίου φαίνεται να απομακρύνεται, όπως έλεγαν χθες αρμόδιες πηγές στην «Κ».
Με αυτά τα δεδομένα, οι αξιωματούχοι της τρόικας προσανατολίζονται προς τη σύμπτυξη της τρέχουσας 4ης αξιολόγησης του Δεύτερου Ελληνικού Προγράμματος με την 5η, κάτι που δυνητικά συνεπάγεται την εκταμίευση δύο δόσεων, περίπου οκτώ δισεκατομμυρίων ευρώ. Πάντως, αξιωματούχοι που εμπλέκονται στην εκτέλεση του προγράμματος διευκρινίζουν ότι το ιδανικό αυτό σενάριο για την κυβέρνηση, που δεν περιλαμβάνει άλλη αξιολόγηση πριν από τις ευρωεκλογές, δεν έχει συμφωνηθεί ακόμη από τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης. Σε κάθε περίπτωση, οι δύο δόσεις θα εγκριθούν μάλλον από το Eurogroup του Φεβρουαρίου επί της αρχής, αλλά η εκταμίευσή τους πιθανότατα θα γίνει σταδιακά, υπό την αίρεση υλοποίησης συγκεκριμένων προαπαιτούμενων (milestones), κατά το πρότυπο που χρησιμοποιείται τελευταία.
Δημοσιονομικό κενό
Πριν φτάσουμε όμως εκεί, απομένουν σημαντικές εκκρεμότητες, ώστε να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, η οποία έχει ξεκινήσει από τον περασμένο Σεπτέμβριο (!). Τα στοιχεία που έστειλε στις Βρυξέλλες την Παρασκευή το υπουργείο Οικονομικών δεν περιλαμβάνουν τίποτα για το δημοσιονομικό κενό του 2015, το οποίο η ελληνική κυβέρνηση προσδιορίζει στο ένα δισεκατομμύριο περίπου, ενώ οι υπολογισμοί της τρόικας κατατείνουν σε ποσό περίπου διπλάσιο. Διευκρινίζεται ότι οι εκπρόσωποι των δανειστών μας δεν απαιτούν τη λήψη μέτρων για το 2015 τώρα, αλλά διαμηνύουν ότι για να κλείσει η αξιολόγηση θα πρέπει η κυβέρνηση να παράσχει σαφείς εξηγήσεις για το πώς θα καλυφθεί το κενό αυτό.
Επιπλέον, το πρόβλημα στον προϋπολογισμό του 2014 συνεχίζει να υφίσταται, με τις βασικές ανησυχίες της τρόικας να εντοπίζονται στο πώς θα καλυφθεί το πρόσθετο δημοσιονομικό κενό από τη διατήρηση του μειωμένου ΦΠΑ στην εστίαση και την απαιτούμενη από τους δανειστές μας μείωση των εργοδοτικών εισφορών. Οι αξιωματούχοι της τρόικας χαρακτηρίζουν τη μείωση των εισφορών αναγκαία για την ανάκαμψη της αγοράς εργασίας, αλλά επιμένουν ότι θα πρέπει να γίνει με τρόπο δημοσιονομικά ουδέτερο (δηλαδή να καλυφθεί με άλλα ισοδύναμα μέτρα), κάτι που δεν διασφαλίζεται από τα στοιχεία που έχει αποστείλει μέχρι στιγμής η κυβέρνηση.
Πλειστηριασμοί
Σε ό,τι αφορά τις διαρθρωτικές εκκρεμότητες, η τρόικα δεν θα ζητήσει αλλαγή όσων ψηφίστηκαν από τη Βουλή για την άρση του μορατόριουμ πλειστηριασμών, αν και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι σημειώνουν ότι το μεταβατικό καθεστώς που ισχύει από 1ης του Γενάρη δεν είναι το ιδανικό, ενώ τα χρονοδιαγράμματά του είναι ασφυκτικά. Για τις μαζικές απολύσεις, η τρόικα δεν αναμένει συγκεκριμένα στοιχεία από την κυβέρνηση, με τις Βρυξέλλες να αναγνωρίζουν ότι πρόκειται για «πολιτικό ζήτημα» προς συζήτηση, κατά την επόμενη κάθοδο των ελεγκτών στην Αθήνα. Στις εκκρεμότητες για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης περιλαμβάνεται και η εφαρμογή των εισηγήσεων του ΟΟΣΑ για την απελευθέρωση της αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών, όπου η τρόικα περιμένει από την κυβέρνηση μεγαλύτερο «ζήλο». Επίσης, μικρότερες εκκρεμότητες αφορούν την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, τη φορολογική διοίκηση και την κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων.
Εν ολίγοις, η επίτευξη συμφωνίας για όλα τα παραπάνω πριν από το Eurogroup του Ιανουρίου και η καταγραφή αυτής της συμφωνίας σε αναθεωρημένο Μνημόνιο, όπως συμβαίνει έπειτα από κάθε αξιολόγηση, είναι οριακά ρεαλιστικό σενάριο, υποστηρίζουν αξιόπιστες πηγές στην «Κ». Το βέβαιο είναι ότι οι τεχνοκράτες της τρόικας θέλουν να έλθουν στην Αθήνα μόνο όταν είναι σίγουροι ότι υπάρχει κοινό έδαφος για να υπάρξει συμφωνία, καθώς δεν υπάρχει περιθώριο για να αναχωρήσουν, για μία ακόμη φορά, άπραγοι.