Μια «Νοικοκυρά» της AGB αποκαλύπτει (I)

Μια «Νοικοκυρά» της AGB αποκαλύπτει (I)

7' 48" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το σπίτι σας επιλέχτηκε με επιστημονικό τρόπο έπειτα από μια μεγάλη έρευνα πληθυσμού που πραγματοποιήθηκε. Η έρευνα αυτή έδειξε ότι το δικό σας νοικοκυριό είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα των νοικοκυριών με παρόμοια χαρακτηριστικά. Η συμμετοχή σας στο δείγμα είναι σημαντική για την AGB.» Αυτός είναι ο πρόλογος του έντυπου καλωσορίσματος που έλαβε από την AGB η Ν., όταν άρχισε να μετέχει στη διαδικασία μέτρησης της τηλεθέασης της χώρας μας. Μία εβδομάδα πριν, ένας κομψός κύριος ειχε χτυπήσει το κουδούνι του σπιτιού της, μέρα μεσημέρι. «Θέλετε να μετέχετε στη διαμόρφωση της τηλεοπτικής πραγματικότητας της χώρας μας;», την ρώτησε». «Γιατί όχι», απάντησε η Ν., συμπλήρωσε αμέσως ένα εκτενές ερωτηματολόγιο και μία εβδομάδα αργότερα ήρθε στο διαμέρισμά της ένας τεχνικός και τοποθέτησε πάνω από την τηλεόρασή της το περιβόητο μηχανάκι. «Θα πρέπει απλά, κάθε φορά που ανοίγετε πλέον την τηλεόρασή σας, να πατάτε και αυτό το κουμπάκι για να μαθαίνουμε τι βλέπετε», της είπε.

«Και γιατί δέχθηκες;» ήταν η πρώτη μου ερώτηση, όταν την συνάντησα για πρώτη φορά την προηγούμενη Πέμπτη. «Γιατί μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον να βαθμολογώ τις εκπομπές της τηλεόρασης. Στην περίπτωσή μου μάλιστα ήταν και προκλητικό, διότι ήξερα ότι ανήκω μάλλον σε μια μειοψηφία που παρακολουθεί ας πούμε και ασπρόμαυρες ταινίες στην ΕΤ1 και επομένως, το είδα σαν παιχνίδι ότι μπορώ να αλλάξω με την ψήφο μου την εικόνα της σημερινής τηλεόρασης. Η πρώτη μου έκπληξη, βέβαια, ήταν το ίδιο το ερωτηματολόγιο. Από τις ερωτήσεις της AGB κατάλαβα ότι δεν τους ενδιέφερε τόσο να δουν αν και τι παρακολουθώ στην τηλεόραση, αλλά κυρίως να καταλάβουν το προφίλ μου ως καταναλώτριας. Με ρώτησαν πόσες φορές βγαίνω την εβδομάδα, πόσο συχνά πηγαίνω στα μαγαζιά, πόσα ξοδεύω, τι μάρκα αυτοκίνητο έχω, αν ταξιδεύω στο εξωτερικό, πόσα φορέματα αγοράζω κάθε μήνα, τι μουσική ακούω, αν ακούω λαϊκά, αν πηγαίνω σε μπαρ, σε σινεμά, στο θέατρο, τέτοια. Μου έδωσαν, δηλαδή, την εντύπωση ότι τους έλειπε μια ιδιωτική υπάλληλος με ένα αξιοπρεπές εισόδημα, για να αναπληρώσουν πιθανώς κάποιαν αντίστοιχη που είχε αποχωρήσει από τη λίστα τους. Δηλαδή, αν ήμουν μια περίεργη αγρότισσα που της άρεσαν οι ταινίες του Μπέργκμαν, αυτό δεν τους ενδιέφερε. Αυτό που ζητούσαν ήταν να βρουν απλώς μια αγρότισσα διότι στη λίστα τους έπρεπε να έχουν, για παράδειγμα, τριάντα και τους έλειπε μία.»

Η Ν. ζει με το μηχανάκι τέσσερα χρόνια τώρα. «Αλλωστε, αν δεις την μπροσούρα της AGB δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός.» Και πράγματι, το έντυπο γράφει: «Μπορείτε να συμμετέχετε στο δείγμα για όσο καιρό επιθυμείτε εσείς. Ωστόσο, θα βοηθούσε περισσότερο αν το διάστημα αυτό είναι ένας χρόνος τουλάχιστον. Οσο περισσότερο διαρκέσει η συνεργασία μας, τόσο περισσότερα και καλύτερα θα είναι τα δώρα που θα πάρετε.»

Τι έχει κερδίσει μέχρι στιγμής η Ν.; «Ψιλοσαχλαμάρες. Μια τοστιέρα, μια καφετέρια και ένα σετ μπουρνούζια με πετσέτες. Κάθε χρόνο τα Χριστούγεννα μας στέλνουν έναν κατάλογο με τίτλο «Ενα Μεγάλο Ευχαριστώ», που περιέχει μια σειρά δώρων αξίας 100 ευρώ από τα οποία μπορούμε να επιλέξουμε. Ενα πάπλωμα, μια ξυριστική μηχανή, μια φριτέζα, έναν ατμομάγειρα και κάτι τέτοια. Γι’ αυτό σου είπα, και χωρίς να φανώ υπερφίαλη, δεν το έκανα για το δώρο. Απλά μπήκα στο «τριπ» να ανατρέψω την τηλεοπτική πραγματικότητα της χώρας μας», λέει χαμογελώντας.

Από τη συζήτηση προέκυψε πράγματι ότι οι τηλεοπτικές συνήθειες της Ν. κάθε άλλο παρά ταυτίζονται με εκείνες που αναδεικνύνονται ως επικρατούσες από τα νούμερα της AGB. «Είναι αστείο, αλλά μερικές φορές που διαβάζω στα περιοδικά ποιες εκπομπές προηγούνται, δεν ξέρω καμία. Δεν έχω δει ποτέ το «Καφέ της Χαράς», τη «Βέρα στο Δεξί» ή το «Παρά Πέντε», που φέτος λένε ότι «σκίζει». Για τις πρωινές ή τις μεσημεριανές δεν το συζητώ καν. Ούτως ή άλλως εκείνες τις ώρες δουλεύω, όπως και ο περισσότερος κόσμος. Εγώ κατά κανόνα βλέπω αργά το βράδυ ταινίες, αρκετά DVD, πού και πού καμία πολιτική συζήτηση και τον Θέμο ή τον Λαζόπουλο, όταν δεν με εκνευρίζουν.»

«Τα νούμερα δεν μαγειρεύονται»

«Επομένως, μπορεί όντως και να μην είναι απολύτως αξιόπιστες οι μετρήσεις», την διακόπτω. «Δεν το πιστεύω», μου λέει. «Εγώ νομίζω ότι τα υψηλά νούμερα που δίνει η AGB αφορούν τις εκπομπές που πραγματικά βλέπουν οι περισσότεροι. Δεν πιστεύω ότι τα μαγειρεύει τα νούμερα, όπως λένε κάποιοι. Το πρόβλημα είναι αλλού: για παράδειγμα, εγώ, εδώ κι ένα χρόνο είμαι περαστική από το σπίτι μου, διότι τα περισσότερα βράδια κοιμάμαι στο διαμέρισμα του φίλου μου, που βέβαια δεν έχει μηχανάκι. Θα ‘πρεπε, βέβαια, να τους έχω ενημερώσει, αλλά δεν το έχω κάνει.»

«Και δεν σε έχει ρωτήσει ποτέ η ABG γιατί το έχεις συνέχεια κλειστό», την ρωτάω. «Οχι. Μόνο μια φορά με πήραν τηλέφωνο, όταν είχα φύγει για 20 ημέρες διακοπές και είχα ξεχάσει να πατήσω το σχετικό κουμπάκι», μού απαντάει δείχνοντάς μου το τηλεκοντρόλ: έχει ένα πλήκτρο που δείχνει ένα σκιέρ και ένα άλλο με μια άγκυρα. «Μη με ρωτήσεις γιατί, αλλά πρέπει να πατήσεις το αντίστοιχο κουμπί, όταν πας διακοπές στο βουνό ή στη θάλασσα», μου λέει και μένω κι εγώ με την απορία γιατί πρέπει να ξέρει η εταιρεία ακόμη και όταν είναι κλειστά τα μηχανάκια, αν το «δείγμα» της προτιμά για διακοπές την Αράχωβα ή τη Μύκονο…

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η Ν. παραδέχθηκε και μια άλλη σημαντική παράμετρο για την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων της AGB που δεν αφορά την εταιρεία, αλλά τους 1.200 πολίτες που δέχθηκαν να έχουν με τις οικογένειές τους το μαγικό κουτί πάνω στις τηλεοράσεις τους. «Κανονικά, όταν στο σπίτι μου έρχονται καλεσμένοι και τύχει να δούμε όλοι μαζί μια εκπομπή, πρέπει να πατάω στο ειδικό τηλεκοντρολ πόσοι είναι οι φίλοι μου, ποιες είναι οι ηλικίες τους και -για έναν προς έναν- αν είναι άνδρες ή γυναίκες. Ή όταν η μητέρα μου ήρθε στην Αθήνα και έμεινε στο σπίτι μου επί ένα μήνα χαζεύοντας κάθε μεσημέρι Τατιάνα ή Κους Κους, έπρεπε κάθε μέρα να ειδοποιώ την AGB ότι δεν βλέπω εγώ, αλλά εκείνη. Ε, αντιλαμβάνεσαι ότι αυτό βαριόμουν και βαριέμαι να το κάνω, όπως υποθέτω και οι περισσότεροι που έχουμε μηχανάκια. Αλλες φορές πάλι, μπορεί να ξεχάσω την τηλεόραση αναμμένη και να πάω για ψώνια.»

Η Ν. αμφιβάλλει για την αντιπροσωπευτικότητα του δείγματος. «Στην αρχή υπέθετα ότι μας έχουν επιλέξει με πολύ προσεκτικό τρόπο, ώστε τα 1.200 νοικοκυριά που έχουμε τα μηχανάκια να είμαστε σαν μια μικρογραφία όλου του πληθυσμού. Να συνυπολογίζουν δηλαδή κοινωνικά, οικονομικά, μορφωτικά, γεωγραφικά, ηλικιακά και άλλα πολλά κριτήρια, προκειμένου να επιτυγχάνουν την πιο πειστή απεικόνιση όλων των Ελλήνων τηλεθεατών. Από την εμπειρία μου πλέον δεν έχω την αίσθηση ότι η AGB αντιμετωπίζει τόσο σοβαρά όλη αυτή τη διαδικασία ούτε ότι έχει την επιστημονική επάρκεια και κατάρτιση για να ανταποκρίνεται σε αυτό το στόχο. Σκέψου μόνον ότι ενώ γνώριζαν από την αρχή ότι είμαι μια νέα κοπέλα που μένω μόνη μου, ποτέ δεν με έχει πάρει κανένας τηλέφωνο, εδώ και τέσσερα χρόνια, να με ρωτήσει αν συγκατοικώ με κάποιον, αν παντρεύτηκα, αν έκανα παιδιά, αν με έδιωξαν από την εταιρεία μου και είμαι άνεργη και αν -εν ολίγοις- τα κριτήρια για τα οποία με ενέταξαν στο αρχικό τους δείγμα έχουν αλλάξει στην πορεία του χρόνου. Κι όταν με πήραν κάποια στιγμή τηλέφωνο από την AGB, ήταν γιατί είχε τελειώσει η μπαταρία στο τηλεκοντρόλ και έστειλαν κάποιον τεχνικό να μου φέρει μια άλλη. Τότε, μάλιστα, είδε ότι είχα αγοράσει και Nova, και μου έκανε παρατήρηση που δεν τους είχα ενημερώσει, διότι τα κανάλια της Nova δεν μπορούν να τα καταγράψουν τα μηχανάκια. Με ρώτησε μάλιστα μήπως ήθελα να τους δώσω πίσω το μηχανάκι, αλλά αρνήθηκα.

Αλήθεια, γιατί δεν το επιστρέφεις; «Ελα ντε», μου απαντά. «Ισως γιατί μου αρέσει η ιδέα να αισθάνομαι, τις λίγες φορές που πέφτω πάνω σε μια ταινία του Μπέργκμαν στην ΕΤ1, ότι είμαι αυτό το 1% ή 2% που αντιστέκεται.»

ΥΓ. Τα πραγματικά στοιχεία της συνεντευξιαζόμενης, που ανήκει και σήμερα στο δείγμα της AGB, είναι στη διάθεση της εφημερίδας.

Οταν η AGB δεν «βλέπει» τι βλέπουμε

Η «Κ» επικοινώνησε με την AGB και έθεσε συγκεκριμένα ερωτήματα. Από τις απαντήσεις της εταιρείας προκύπτουν τα εξής:

Η AGB μέχρι σήμερα δεν έχει την τεχνολογική δυνατότητα να συμπεριλάβει στο δείγμα της όσους έχουν την ψηφιακή πλατφόρμα της NOVA. Πράγμα που σημαίνει ότι το 10% του ελληνικού πληθυσμού (η NOVA μας πληροφόρησε ότι σήμερα έχει 315.000 συνδρομητές που αναλογούν σε περίπου 950.000 τηλεθεατές) δεν λαμβάνει μέρος στις μετρήσεις. Σημειωτέον δε ότι το δείγμα αυτό θα έπρεπε να θεωρείται και το πλέον αξιόπιστο, δεδομένου ότι αφορά τηλεθεατές που πληρώνουν συνειδητά για να παρακολουθούν τηλεόραση από τις υπηρεσίες της NOVA, ανάμεσα στις οποίες, βέβαια, είναι και τα ελληνικά κανάλια.

Δεν υπάρχει πλαφόν στο χρόνο που κάποιο νοικοκυριό θελήσει να έχει το μηχανάκι της AGB. Στόχος της εταιρείας είναι να ανανεώνει το δείγμα της σε ποσοστό 20% – 25% κάθε έτος, χωρίς ωστόσο αυτό να είναι δεσμευτικό.

Αν κάποιος από το δείγμα αφήσει για ώρες την τηλεόρασή του στο ίδιο κανάλι, είτε γιατί ξέχασε να την σβήσει φεύγοντας από το σπίτι του είτε γιατί… κοιμήθηκε, η εταιρεία δεν τον εξαιρεί από τις μετρήσεις. Θα πρέπει να περάσει τουλάχιστον ένα 24ωρο με ανοιχτό ένα δέκτη στο ίδιο κανάλι προκειμένου η εταιρεία να επικοινωνήσει με το νοικοκυριό και να ρωτήσει «τι συμβαίνει». Και σε αυτήν την περίπτωση, όμως, οι ώρες πλασματικής εγγραφής της 24ωρης τηλεθέασης στο ίδιο κανάλι δεν διαγράφονται από την υπολογιστή και τις μετρήσεις.

Τα ποσοστά που δίνει η εταιρεία κυρίως στις πρωινές εκπομπές όπου η συνολική τηλεθέαση δεν υπερβαίνει το 10% (και επομένως από τα 1.200 μηχανάκια, μόνον τα 100 με 120 είναι ανοιχτά) πρέπει να αντιμετωπίζονται με μεγάλη επιφύλαξη. Και τούτο διότι το στατιστικό λάθος μπορεί συχνά να οδηγεί σε εσφαλμένες εντυπώσεις.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή