Για δύο πράγματα είναι γνωστή η Σομαλή Γουόρις Ντίρι: επειδή είναι μια πολύ ωραία γυναίκα και ένα από τα ωραιότερα τοπ μόντελ στον κόσμο και επειδή κάνει, εδώ και μερικά χρόνια, έναν τεράστιο αγώνα κατά της γυναικείας περιτομής, της κλειτοριδεκτομής. Θύμα και η ίδια αυτής της αναχρονιστικής παράδοσης στην Αφρική για τις γυναίκες, του ακρωτηριασμού των γεννητικών τους οργάνων σε μικρή ηλικία, γυρίζει όλο τον κόσμο, με την ιδιότητα της πρέσβειρας του ΟΗΕ, για να διεθνοποιήσει και να σταματήσει αυτή την αντίληψη εις βάρος των γυναικών. «Τα Ηνωμένα Εθνη και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας υπολογίζουν τον αριθμό των θυμάτων της γυναικείας περιτομής σε εκατόν πενήντα εκατομμύρια», λένε οι απολογισμοί της.
Η προσωπική της εμπειρία και η διαδρομή της έγιναν το περιεχόμενο δύο πολυδιαβασμένων -και στην Ελλάδα- βιβλίων: «Λουλούδι της ερήμου» (εκδ. Ωκεανίδα) και «Αυγή στην έρημο» (εκδ. Γκοβόστη). Το τρίτο βιβλίο της πρόκειται να κυκλοφορήσει στις αρχές Ιουνίου από τις εκδόσεις «Γκοβόστη» με τίτλο «Τα κορίτσια της ερήμου» (μετάφραση Γιάννης Καστανάρας) και θέμα του, αυτή τη φορά, τα θύματα της γυναικείας περιτομής στην Ευρώπη. «Σε όλους αρέσει να πιστεύουν ότι η κλειτοριδεκτομή πνέει τα λοίσθια, αλλά μόνο αυτό δεν συμβαίνει. Εφαρμόζεται σε όλο και περισσότερες χώρες στην Ασία -καθώς και στην Ευρώπη-, αλλά είναι δύσκολο να εξασφαλίσεις πληροφορίες γύρω από αυτό το θέμα».
Από γενιά σε γενιά
Η Γουόρις Ντίρι, με τη βοήθεια της δημοσιογράφου Corinna Milborn, κατάφερε να συγκεντρώσει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι και στη Γηραιά Ηπειρο, το αποτρόπαιο έθιμο συνεχίζεται σήμερα από Αφρικανές δεύτερης και τρίτης γενιάς. Σε 500 χιλιάδες υπολογίζονται οι γυναίκες και τα μικρά κορίτσια που έχουν υποστεί ή κινδυνεύουν να υποστούν τον FGM (όπως αποκαλείται για συντομία η κλειτοριδεκτομή). Αυτή τη στιγμή, η Γαλλία είναι η μόνη χώρα όπου οι παραβάτες καταδικάζονται, ενώ καμιά ευρωπαϊκή χώρα δεν θεωρεί την απειλή του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων σαν βάσιμη δικαιολογία για τη χορήγηση ασύλου. Την περιπέτεια για τη συγκέντρωση αυτών των στοιχείων και τις αντιλήψεις που εξακολουθούν να διατηρούνται σε ανθρώπους που ζουν και μεγαλώνουν στην Ευρώπη, αλλά και τις μαρτυρίες θυμάτων, περιγράφει και καταγράφει η Γουόρις Ντίρι σ’ αυτό το τελευταίο βιβλίο της, απ’ όπου η «Κ» πρωτοδημοσιεύει αποσπάσματα.
«Με υπέβαλαν σε κλειτοριδεκτομή σε ηλικία τεσσάρων ετών»
«Βοηθήστε με, σας παρακαλώ! Με υπέβαλαν σε κλειτοριδεκτομή σε ηλικία τεσσάρων ετών. Για να γίνει αυτό οι γονείς μου με πήγαν πίσω στην πατρίδα μου. Δεν θέλω να έχω καμία απολύτως σχέση. Μπορείτε να μου πείτε αν έχετε υποβληθεί στην ίδια διαδικασία με μένα, και αν ναι, τότε να μου πείτε τι αισθάνεστε; Είναι αλήθεια αυτά που λένε οι γιατροί;» (…). ««Μήπως βρήκες κάτι, κάποια στοιχεία σχετικά με τον FGM στην Ευρώπη;» ρωτάω την Κορίνα. Εκείνη «ψαρεύει» ένα έγγραφο από το σωρό και μου δείχνει τις στατιστικές που έχει σημειώσει. Γαλλία, 70.000, γράφει. Μεγάλη Βρετανία, 80.000. Ιταλία 35.000». (…) «Κουνώ το κεφάλι μου με δυσπιστία και ανασύρω μια έκθεση της Οργάνωσης Αφρικανών Γυναικών, μιας ομάδας με έδρα τη Βιέννη. Η Λι συνοψίζει τα σημαντικότερα συμπεράσματα από τη διεξαγωγή μιας έρευνας σε Αφρικανούς μετανάστες στην Αυστρία. Σοκάρομαι: Το 30,5% από τους ερωτώμενους έχουν υποβάλει τις κόρες τους σε κλειτοριδεκτομή. Πάνω από τα τρία τέταρτα το κάνουν επειδή είναι «ζήτημα παράδοσης», σχεδόν οι μισοί από αυτούς θεωρούν ότι ο FGM είναι «καλός για την ηθική μιας γυναίκας» και το ένα τέταρτο υποστηρίζει ότι με τη διαδικασία αυτή η γυναίκα «ελέγχει καλύτερα τη σεξουαλικότητά της». Οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες στην έρευνα, οι οποίοι θα υποβάλουν τις κόρες τους σε κλειτοριδεκτομή, δηλώνουν ότι θα επιστρέψουν στην Αφρική για να το κάνουν – αλλά οι επεμβάσεις που γίνονται στην Ευρώπη υπολογίζονται στο 11,5%. Από αυτές πάλι, το 1,9% πραγματοποιείται στην Αυστρία και το 9,6% στη Γερμανία ή στην Ολλανδία».