Τη στιγμή που η Λένα Πλάτωνος σήκωνε το ακουστικό για να απαντήσει στο τηλέφωνο, το διαμέρισμά της παλλόταν από τις μουσικές μιας καινούργιας της φίλης στο myspace, τη δημοφιλή διαδικτυακή κοινότητα. «Δεν είναι καταπληκτική;», μοιράζεται τον ενθουσιασμό της μαζί μας. «Τη λένε Stellaria Fennica. Είναι από τη Στοκχόλμη, Σουηδέζα, γίναμε φίλες χθες».
Η φωνή της δεν έχει μεγάλες διακυμάνσεις, αλλά εισπράττεις σχεδόν αναλλοίωτη την υπόγεια ενέργεια που έκανε πολλά χρόνια πριν τον Μάνο Χατζιδάκι να πάρει τηλέφωνο τον Αλέκο Πατσιφά της δισκογραφικής εταιρείας «Λύρα» και να του πει: «Εχω εδώ μία συνθέτρια καταπληκτική».
Η καταπληκτική συνθέτρια έβγαλε τους πρώτους καταπληκτικούς της δίσκους στις αρχές της δεκαετίας του ’80: το «Σαμποτάζ» (μαζί με τη στιχουργό Μαριανίνα Κριεζή), τις «Μάσκες Ηλίου», το «Γκάλοπ», τα «Λεπιδόπτερα». Ο ηλεκτρονικός ήχος, η απενοχοποιημένη χρήση δικών της, τεχνητών ήχων, ο φρέσκος, σουρεαλιστικός στίχος, έσκασαν σαν μικρές βόμβες στην ελληνική σκηνή του ’80, μια σκηνή που μετεωριζόταν μονότονα ανάμεσα στην έντεχνη και τη λαϊκή μουσική.
Ινδαλμα
Ο πολύς κόσμος τη γνώρισε βέβαια μέσα από τη «Λιλιπούπολη», την καθημερινή παιδική επομπή στο Γ΄ Πρόγραμμα του Μάνου Χατζιδάκι, και το τραγούδι-φετίχ «Ρόζα Ροζαλία». Αλλά εκείνα τα χρόνια η Λένα Πλάτωνος ήταν περισσότερο μια πειραματική, αν όχι ιδιόρρυθμη, μουσικός που αναγνωριζόταν από έναν στενό κύκλο ανθρώπων. Σήμερα η Λένα Πλάτωνος είναι ίνδαλμα.
Αν ανοίξετε τη σελίδα της στο myspace θα δυσκολευθείτε να βρείτε άλλους Ελληνες καλλιτέχνες με περισσότερους «φίλους». Μετράει 2.245 ανθρώπους, αφήνοντας πίσω πολύ πιο αναγνωρίσιμους συναδέλφους της όπως τον Διονύση Σαββόπουλο (816) ή τη Χαρούλα Αλεξίου (1.870). Λόγια λατρείας γράφονται κάθε μέρα. Από Ελληνες και ξένους που με κάποιο μυστηριώδη τρόπο ανακαλύπτουν τη μουσική της. «Η μουσική σου με κάνει ευτυχισμένη. Είσαι σπουδαία!» διαβάζουμε σ’ ένα μήνυμα από την Ιαπωνία. «Ακουγα σήμερα τη Λιλιπούπολη κι αναρωτιόμουν πώς μπορεί τούτος ο μαγικός τόπος να παραμένει χρόνια τώρα μέσα στις καρδιές μας σαν ένας λυγμός, βαθύς, από κάτι πολύτιμο που πάντα θα το αναζητούμε», της γράφει η Natassa Μ.
Για τους Ελληνες «απογόνους» της, ανθρώπους σαν τον Κωνσταντίνο Β. και τον Νίκο Πατρελάκη, μουσικούς που κάνουν καλή ηλεκτρονική μουσική σχεδόν δύο δεκαετίες τώρα, η Λένα Πλάτωνος αποτελεί αξεπέραστο σημείο αναφοράς. «Εκανε πράγματα με την ηλεκτρονική μουσική όταν ακόμη στην Ελλάδα είχαμε μεσάνυχτα», έγραψε κάποια στιγμή ο Κωνσταντίνος Β.
Ο απόηχος της λατρείας τρυπώνει στο διαμέρισμα της Λένας Πλάτωνος, κάπου κοντά στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, χάρη στο Ιντερνετ αλλά και σε επίμονα τηλέφωνα θαυμαστών που θέλουν να της μιλήσουν. Αλλά η Λένα Πλάτωνος έχει ανάγκη και τον απόηχο και την ησυχία. Η δεκαετία του ’90 ήταν δύσκολα, πολύ δύσκολα χρόνια. Δύο απώλειες την εξόρισαν σε τόπους οδύνης και μεγάλου, αβάσταχτου πόνου.
Σήμερα, δέκα χρόνια μετά τον τελευταίο της προσωπικό δίσκο (τις «Αναπνοές», με τη Σαβίνα Γιαννάτου), ετοιμάζει τα «Ημερολόγια». Αυτή τη φορά θα τα κάνει όλα: γράφει τη μουσική, τους στίχους, θα ξανατραγουδήσει. «Με αυτή τη δουλειά θέλω να δώσω λίγο το στίγμα μου, να δώσω στους ανθρώπους να καταλάβουν τι έκανα όλα αυτά τα χρόνια. Θα πω την ιστορία μου και θα την πω όπως εγώ ξέρω: με τη μουσική, με το να φτιάχνω τραγούδια». Θα είναι ένας δίσκος καθαρόαιμης ηλεκτρονικής μουσικής που θα κυκλοφορήσει στις αρχές της νέας χρονιάς, Ιανουάριο ή Φεβρουάριο.
Απόψε στην οδό Σταδίου
Αν δεν έχετε υπομονή μέχρι τότε, η Λένα Πλάτωνος θα αφήσει απόψε τη φωλιά της για χάρη μιας φιλίας. Στις 8 μ.μ., στον «Ιανό» της οδού Σταδίου 24, παρουσιάζεται το βιβλίο της ζωγράφου και στενής της φίλης Καίτης Μαυρομμάτη «Τα χρόνια της Αλεξάνδρειας» (εκδόσεις Ερμής), ένα αναμνησιολογικό λεύκωμα, πλαισιωμένο με πρωτότυπες εικονογραφήσεις. Η Λένα Πλάτωνος έγραψε μουσική ειδικά για τη σημερινή παρουσίαση: τέσσερα τραγούδια που αργότερα θα κυκλοφορήσουν σε cd single.Η ίδια δεν έχει πάει ποτέ στην Αλεξάνδρεια. «Την έχω δει μόνο στον ύπνο μου. Είδα κάτι φανταστικά χρώματα, έναν χρυσό ήλιο, μία δύση στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας».
Η Ανατολή είναι ένα μεγάλο, προσωπικό κεφάλαιο για τη Λένα Πλάτωνος. Κι ας είναι οι μουσικές της ριζωμένες στη Δύση. «Μου άρεσαν τα σπασίματα της φωνής και η γλώσσα και τα βιολιά που δεν ήταν κουρδισμένα».
Αφήνει ένα συρτό γέλιο όταν θυμάται κάτι που είχε να θυμηθεί πολλά χρόνια. «Οταν ήμουν μικρή, παιδί, μου άρεσε να ψάχνω στο ραδιόφωνο τους ανατολίτικους σταθμούς και να ταξιδεύω μόνη μου. Μία φορά μάλιστα, πρέπει να ήμουν οκτώ χρόνων, κάτι είχα κάνει και με μάλωσαν στο σπίτι. Κι εγώ τους απείλησα ότι θα φύγω. Ετρεξα κι έβαλα τους σταθμούς μου, τους αραβικούς, για να τους φοβερίσω…».
Τα σημερινά ελληνικά τραγούδια της ακούγονται πολύ δυτικά. «Ακόμα και τα βαριά λαϊκά τραγούδια έχουν αντικατασταθεί από τον ήχο της ντίσκο. Αλλά βαθιά μέσα μας είμαστε ανατολίτες, οι ρυθμοί που δουλεύουμε, ο τρόπος που δουλεύουμε, ο τρόπος που αγαπάμε έχει να κάνει με την Ανατολή».
Δεν έχει πάει στην Αλεξάνδρεια αλλά έχει ταξιδέψει στην Τυνησία. «Εκεί χόρτασα Ανατολή, πήγα στην έρημο, ήταν υπέροχα. Ο ουρανός, το κάτι άλλο, και ο μουεζίνης να σε ξυπνάει τέσσερις η ώρα και να αντικρίζεις αυτόν τον ουρανό, τον απέραντο». Σήμερα, πού θα ταξίδευε; «Στη Νέα Υόρκη, στην Αγία Πετρούπολη και στην Αλεξάνδρεια». Προηγείται το πρώτο ταξίδι στην ελληνική δισκογραφία ύστερα από τόσο καιρό. Κι αν κρίνει κανείς από το myspace, η αναμονή είναι μεγάλη. Τη ρωτάω αν αισθάνθηκε ποτέ πίεση ή άγχος από το κοινό της, ένα κοινό που αδημονεί για τη «μεγάλη επιστροφή». «Οχι, καμία πίεση. Μόνο αγάπη. Ετσι όπως ήρθαν τα πράγματα μόνο αγάπη».