ΑΡΟΥΣΑ, Τανζανία. Σε ισόβια κάθειρξη καταδικάσθηκε χθες ο κύριος διοργανωτής της γενοκτονίας του 1994 στη Ρουάντα, που οδήγησε στον θάνατο τουλάχιστον 800.000 κατοίκους της χώρας. Ενοχο έκρινε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο του ΟΗΕ για τη Ρουάντα τον συνταγματάρχη Τεονέστ Μπαγκοσόρα, πρώην γενικό διευθυντή του υπουργείου Αμυνας της Ρουάντα, για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, για την καθοδήγηση των πολιτοφυλάκων Χούτου στη σφαγή των μελών της φυλής των Τούτσι, αλλά και των μετριοπαθών ομοφύλων του, Χούτου.
Το δικαστήριο έκρινε επίσης ότι ο Μπαγκοσόρα ευθύνεται για τη δολοφονία της μετριοπαθούς Χούτου πρωθυπουργού της Ρουάντα το 1994, Αγκάτ Ουλινγκιγουάνα, και των δέκα Βέλγων κυανόκρανων που έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να την προστατεύσουν από τη δολοφονική μανία των πολιτοφυλάκων.
Την καταδίκη του χαιρέτισαν επιζήσαντες της γενοκτονίας. «Ο Μπαγκοσόρα κρυβόταν πίσω απ’ όλες τις σφαγές. Το γεγονός της καταδίκης του μας προκαλεί ανακούφιση», λέει ο 32χρονος Ζαν-Πολ Ρουράνγκουα, που έχασε τον πατέρα και τις δύο αδελφές του στη γενοκτονία.
Ο Ριντ Μπρόντι, ειδικός θεμάτων διεθνούς δικαίου της ανθρωπιστικής οργάνωσης Human Rights Watch, εκτιμά ότι η ποινή που επιβλήθηκε στον Μπαγκοσόρα αποστέλλει σαφές μήνυμα σε ηγέτες που κατηγορούνται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και για γενοκτονία, όπως ο πρόεδρος του Σουδάν, Ομάρ αλ-Μπασίρ. «Η απόφαση του δικαστηρίου λέει: Προσέξτε! Η δικαιοσύνη σάς παρακολουθεί και θα σας πιάσει. Οι δράστες γενοκτονιών μπορούν να καταδικασθούν», λέει ο κ. Μπρόντι.
Οι σφαγές άρχισαν στις 7 Απριλίου 1994, μία ημέρα μετά τη συντριβή του αεροσκάφους που μετέφερε τον πρόεδρο της Ρουάντα, μέλος της φυλής των Χούτου, Γιουβενάλ Χαμπιαριμάνα, λίγο πριν από την προσγείωσή του στο αεροδρόμιο της πρωτεύουσας Κιγκάλι.
Πότε άρχισε η σφαγή
Αγνωστη παραμένει ακόμη και σήμερα η ταυτότητα εκείνων που κατέρριψαν το αεροσκάφος, αν και οι υποψίες εστιάζονται στον συνταγματάρχη Μπαγκοσόρα, που ήταν διοικητής παρακείμενης αεροπορικής βάσης. Λίγες ώρες μετά τη συντριβή, ο ραδιοφωνικός σταθμός των φανατικών Χούτου, «Ράδιο Χίλιοι Λόφοι», μετέδιδε το σύνθημα έναρξης της γενοκτονίας, δίνοντας το έναυσμα στους φανατισμένους πολιτοφύλακες της οργάνωσης Ιντεραχάμουε να στήσουν οδοφράγματα και να αρχίσουν τις σφαγές των Τούτσι και άλλων αντιφρονούντων.
Η γενοκτονία πήρε τέλος με την κατάληψη του Κιγκάλι από τις δυνάμεις των ανταρτών Τούτσι, με τη βοήθεια της Ουγκάντα.