Τα 200 εκατομμύρια ευρώ αγγίζουν οι απώλειες που υπέστησαν τα σούπερ μάρκετ το 2008 στην Ελλάδα ως αποτέλεσμα κυρίως εσωτερικών κι εξωτερικών κλοπών, ποσό καθόλου ευκαταφρόνητο καθώς αντιστοιχεί στο 3,2% του συνολικού ετήσιου τζίρου τους, με το 30% περίπου αυτών να αποδίδεται στις κλοπές προϊόντων από το ράφι. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στελέχη των σούπερ μάρκετ, το οικονομικό κόστος των απωλειών είναι συγκριτικά πολύ υψηλότερο από αυτό των ληστειών που έχουν ως στόχο τα ταμεία των καταστημάτων. Βεβαίως, στη δεύτερη περίπτωση μπορεί να υπάρχουν και ανθρώπινα θύματα, κάτι που φυσικά δεν επιτρέπει καμία σύγκριση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Λιανεμπορίου και Βιομηχανίας ECR Ελλάδος, οι πιο «ευάλωτες» στις κλοπές κατηγορίες είναι οι μπαταρίες, καθώς οι απώλειες αντιστοιχούν στο 11,4% του συνολικού τζίρου της κατηγορίας, τα προϊόντα μακιγιάζ με τις απώλειες να ισούνται με το 10,9% του τζίρου, οινοπνευματώδη (απώλειες 7% επί του τζίρου), προϊόντα περιποίησης προσώπου (απώλειες 6,8% επί του τζίρου), τα ξυριστικά (απώλειες 6,5% επί του τζίρου), λάδια (απώλειες 3% επί του τζίρου του κλάδου) και μέλι (απώλειες 1,9% επί του τζίρου της κατηγορίας).
Το πρόβλημα έχει παγκόσμια διάσταση, με τις απώλειες να υπολογίζονται ετησίως σε 24 δισεκατομμύρια ευρώ, φτάνοντας στην Ευρώπη να αντιστοιχούν στο 1,84% επί του συνόλου των πωλήσεων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ECR Europe, το 38% των απωλειών οφείλεται σε εξωτερικές κλοπές, το 28% σε εσωτερικές κλοπές (από άτομα δηλαδή που εργάζονται στο κατάστημα), το 27% σε λάθη του συστήματος (λάθη αποθέματος και τιμών, λήξη προϊόντων, καταστροφές και λάθη στο ταμείο) και 7% στην εφοδιαστική αλυσίδα (κλοπή κατά τη μεταφορά, λάθη στα τιμολόγια και καταστροφές).
Βάσει των υπολογισμών που έχει κάνει το ECR Ελλάδος, η εξάλειψη των εσωτερικών και εξωτερικών κλοπών στις οποίες οφείλονται τα 2/3 των απωλειών θα μπορούσε να επιτύχει αύξηση της κερδοφορίας των σούπερ μάρκετ κατά 75%. Επιπλέον, τα 200 εκατ. που χάνονται θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για επενδύσεις σε νέα καταστήματα, σε προσωπικό, για αυξήσεις μισθών, καθώς ακόμη και για μειώσεις τιμών.
Σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τις απώλειες 6 μεγάλες αλυσίδες (Βερόπουλος, ΑΒ Βασιλόπουλος, ΜΕΤΡΟ, Ατλάντικ, Carrefour και DIA) εφάρμοσαν πιλοτικά μέσα στο 2008 διάφορα αντικλεπτικά συστήματα, όπως αντικλεπτικές καρφίδες, αντικλεπτικά πώματα και αυτοκόλλητα.
Τα αποτελέσματα της πιλοτικής εφαρμογής ήταν σε ορισμένες περιπτώσεις εντυπωσιακά καθώς οδήγησαν σε μείωση των απωλειών ακόμη και κατά 90%, ενώ σε όλες τις περιπτώσεις η μείωση ήταν άνω του 50%.
Ανάλογες πρακτικές έχουν εφαρμοσθεί ήδη σε μεγάλες αλυσίδες του εξωτερικού με επίσης θεαματικά αποτελέσματα. Ενδεικτικά, αναφέρεται η Tesco, η οποία από τον περιορισμό των απωλειών εξοικονομεί ετησίως 195 εκατ. δολάρια, ενώ η επίσης βρετανική Sainsbury’s στον τομέα των ποτών πέτυχε μείωση των απωλειών 40% και επιπλέον αύξηση των πωλήσεων κατά 10%.
Αύξηση πωλήσεων
Μέσω των συστημάτων που εφαρμόζουν τα σούπερ μάρκετ, όχι μόνο περιορίζουν τις απώλειες, αλλά επιτυγχάνουν και αύξηση των πωλήσεων, καθώς με τα νέα αντικλεπτικά συστήματα, τα ευάλωτα στις κλοπές προϊόντα διατίθενται πλέον «ανοιχτά». Για παράδειγμα, τα ξυραφάκια δεν χρειάζεται πλέον να είναι κλειδωμένα. Ετσι, στην περίπτωση των ξυριστικών, οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 20%, λόγω τοποθέτησης του συνόλου της κατηγορίας σε ανοιχτή πώληση. Στην περίπτωση των προϊόντων περιποίησης προσώπου οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 22%, ενώ στα προϊόντα μακιγιάζ παρατηρήθηκε αύξηση των πωλήσεων κατά 50%.