H απόφαση της γαλλικής κυβέρνησης να ανοίξει την αγορά των τυχερών παιχνιδιών με την εκχώρηση αδειών παροχής υπηρεσιών τυχερών παιχνιδιών μέσω Internet, άνοιξε τον «ασκό του Αιόλου» στην παγκόσμια βιομηχανία του τζόγου. Το παράδειγμα της Γαλλίας μέχρι στιγμής ανακοίνωσαν ότι θα ακολουθήσουν η Δανία και η Ελβετία, ενώ το ίδιο αναμένεται να πράξει και η Κύπρος.
Η ατομική βόμβα όμως που συντάραξε την παγκόσμια βιομηχανία τζόγου ήταν η πρόφατη πρόταση νόμου δύο γερουσιαστών στις ΗΠΑ, για άνοιγμα του διαδικτυακού online τζόγου (πλην του αθλητικού στοιχηματισμού) σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Πολλοί εικάζουν ότι η κίνηση αυτή έγινε κατά παραγγελίαν του Λευκού Οίκου και ότι δεν αποτελεί παρέμβαση πολιτικών λόμπι. Προς επίρρωση μάλιστα των προθέσεων της αμερικανικής κυβέρνησης, την περασμένη Πέμπτη ο κυβερνήτης του Delaware υπέγραψε νόμο βάσει του οποίου ετιτρέπεται και ο αθλητικός στοιχηματισμός στη συγκεκριμένη πολιτεία.
Τα παραπάνω δείχνουν ότι η αγορά του τζόγου αλλάζει. Μέχρι πρόσφατα και με στόχο τον καλύτερο έλεγχό τους, τα δίκτυα πωλήσεων τυχερών παιχνιδιών βασίζονταν κατά κύριο λόγο σε φυσικά σημεία πώλησης (πρακτορεία, περίπτερα, supermarket κ. λπ.). Η έλευση όμως του Διαδικτύου θεωρείται αναπόφευκτη.
Ως ένα βαθμό, ο online τζογος είναι «παρών» σε όλες τις αγορές του πλανήτη. Μέσω των γνωστών «. com» επιχειρήσεων που με έδρα διάφορα νησιά της Μεσογείου, της Καραϊβικής, του Ειρηνικού κ. λπ., προσφέρουν υπηρεσίες στους μανιώδεις, ανά τη Γη, παίκτες. Τώρα πλέον προς την κατεύθυνση αυτή αναμένεται να μετακινηθεί και η «βαριά» βιομηχανία του τζόγου, δηλαδή οι λοταρίες, μηδέ εξαιρουμένου του ΟΠΑΠ.
Ο τελευταίος, σύμφωνα με τον πρόεδρο του κ. Χ. Χατζηεμμανουήλ, θα επιδιώξει να λάβει μια άδεια στην κυπριακή αγορά όταν η τοπική κυβέρνηση υλοποιήσει την απόφασή της για άνοιγμα του διαδικτυακού τζόγου. Η κυπριακή κυβέρνηση, προκειμένου να βάλει τάξη στην εσωτερική της αγορά τυχερών παιχνιδιών, έχει υποσχεθεί ότι θα ακολουθήσει το μοντέλο της Γαλλίας. Ο ίδιος ο κ. Χατζηεμμανούηλ, μιλώντας πρόσφατα με δημοσιογράφους, είπε ότι για τον ΟΠΑΠ δεν θα ήταν άσχημη ιδέα να αποκτήσει κάποια εταιρεία «. com» προκειμένου να αποκτήσει τεχνογνωσία στον συγκεκριμένο τομέα. Αλλά, όπως ανέφερε, ο ίδιος θα το σκεφθεί πολύ, δεδομένου ότι πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις βρίσκονται στο στόχαστρο των αμερικανικών αρχών. Σημειώνεται ότι αμερικανικές αρχές είχαν κινήσει νομικές διαδικασίες σε πολλές «. com» εταιρείες για παραβίαση της αμερικανικής νομοθεσίας που απαγορεύει ολοκληρωτικά τον online τζόγο.
Αλλη μια εταιρεία που κατευθύνεται στον online τζόγο είναι η Intralot. Η διοίκησή της πρόσφατα ανακοίνωσε σχέδιο στρατηγικής για την επέκτασή της στα διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια και στο πλαίσιο αυτό ήδη συνεργάζεται με τη βρετανική εταιρεία PartyGaming η οποία παρέχει υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών καζίνο (πόκερ, blackjack κ. λπ.) Επίσης, όπως γνωστοποίησε η διοίκησή της, σύντομα θα δημιουργηθεί μια νέα εταιρεία που θα ονομάζεται i2 (δηλαδή intralot interactive) και η οποία θα εστιαστεί τόσο στην ανάπτυξη διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών όσο και στην παροχή υπηρεσιών online παιχνιδιών προς τελικούς χρήστες. Τέλος, σύμφωνα με τη διοίκηση της Intralot, εξετάζεται το ενδεχόμενο η εταιρεία να συμμετάσχει στη διαδικασία αδειοδότησης παρόχων διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών στη Γαλλία.
Η ελληνική αγορά
Για την ελληνική αγορά, όλα αυτά ίσως ηχούν απόμακρα. Από τη μια πλευρά η πρόθεση διατήρησης του μονοπωλίου στα τυχερά παιχνίδια (ΟΠΑΠ) και από την άλλη η απουσία στρατηγικής της κυβέρνησης στον συγκεκριμένο τομέα, καθιστούν «ψιλά γράμματα» τις διεθνείς εξελίξεις. Προς το παρόν, αυτό που κυριαρχεί στην κυβέρνηση είναι μια σύγκρουση μεταξύ υπ. Οικονομίας και Τουρισμού (παλαιότερα Αλογοσκούφης κατά Σπηλιωτόπουλου και σήμερα Παπαθανασίου κατά Μακρόπουλου), για τον έλεγχο των καζίνο στην Ελλάδα. Επίσης, αυτό που απασχολεί είναι το «κεφαλοκλείδωμα» της Κομισιόν στην Ελλάδα μέσω του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, με την απειλή προστίμου 32.000 ευρώ ημερησίως σχετικά με την απαγόρευση των τεχνικών παιγνίων στη χώρα από το 2002.
«Η ελληνική κυβέρνηση καλά θα κάνει να αποκτήσει μια στρατηγική στη συγκεκριμένη αγορά, καθώς ζημιώνεται πολλαπλά», λέει παράγοντας της αγοράς τυχερών παιχνιδιών. Ο ίδιος εκτιμά ότι ο διαδικτυακός τζόγος στην Ελλάδα πλησιάζει τα 4,5 δισ. ευρώ -δηλαδή κάτι λιγότερο από τον τζίρο του ΟΠΑΠ- με τον online στοιχηματισμό και το online πόκερ να κρατούν τα πρωτεία. Σε καθένα από τα προαφαφερόμενα παιχνίδια εκτιμάται ότι ποντάρονται περίπου 1,5 δισ. ευρώ ετησίως. Τα υπόλοιπα (1,5 δισ. ευρώ) αφορούν online αριθμολαχεία, ρουλέτες, κουλοχέρηδες κ. ά.
Η θέση της κυβέρνησης, φυσικά, δεν είναι καθόλου εύκολη. Ενα πιθανό άνοιγμα της αγοράς στο συγκεκριμένο επίπεδο σημαίνει «αυτοακρωτηριασμό» του μονοπωλίου στο αθλητικό στοίχημα (ΟΠΑΠ) και σύγκρουση με τους ιδιοκτήτες καζίνο. Οι τελευταίοι θεωρούν ότι, βάσει της άδειας λειτουργίας τους, διαθέτουν αποκλειστικότητα και στα online παιχνίδια καζίνο.
Η μετάβαση της αγοράς στον online τζόγο υπαγορεύεται από πολλούς παράγοντες. Σύμφωνα με την αγορά, ισχυρός παράγων είναι οι πιέσεις για τη φιλελευθεροποίηση των αγορών, με την κατάργηση των (κρατικών και μη κρατικών) μονοπωλίων τυχερών παιχνιδιών. Ενας δεύτερος αφορά το λειτουργικό κόστος των λοταριών, το οποίο διογκώνεται συνεχώς μέσω φυσικών σημείων πώλησης και ένας τρίτος, επίσης πολύ σημαντικός, είναι η προσπάθεια ελέγχου της διαδικασίας «ξεπλύματος μαύρου» χρήματος μέσω του online τζόγου.