«Αρξασθε» εκφωνεί ο Ελλανοδίκης. Οι σύγχρονοι παγκρατιστές αρχίζουν έναν αγώνα όχι έως τελικής πτώσεως, όπως, ίσως, φαντάζεται κάποιος, αλλά έως ότου κάποιος εγκαταλείψει ή έως ότου παρέλθει ο χρόνος των τριών λεπτών (ή δύο για τους παίδες) και ο Ελλανοδίκης εκφωνήσει «παύσασθε».
Το παγκράτιο μπήκε ξανά στη ζωή των Ελλήνων στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Πρωτοπόροι στην προσπάθεια της αναβίωσης του αρχαίου ελληνικού αθλήματος, που ήταν συνδυασμός πυγμαχίας και πάλης και θεωρείται πρόγονος των ανατολικών μαχητικών τεχνών, ήταν ο Παναγιώτης Κουτρούμπας από τη Λαμία και ο Λάζαρος Σαββίδης από τη Μεταμόρφωση Αττικής, ο οποίος έγραψε και τη μελέτη «Το αρχαίο Ελληνικό Παγκράτιο άθλημα». Ο κ. Κουτρούμπας έχει ιδρύσει πολλούς συλλόγους παγκρατίου, ενώ με πρωτοβουλία του κ. Σαββίδη ιδρύθηκε η Ελληνική Ομοσπονδία Παγκρατίου Αθλήματος (ΕΟΠΑ). Δύο άλλοι άνθρωποι, ο Ανδρέας Μαζαράκης και ο πρώην πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Κώστας Λιάσκας, ουσιαστικά ήταν αυτοί που καθιέρωσαν το άθλημα, αφού φρόντισαν να πάρει η ομοσπονδία την αθλητική αναγνώριση. Ο κ. Λιάσκας έγινε πρώτος πρόεδρος της ΕΟΠΑ, ενώ ο κ. Μαζαράκης είναι πρόεδρος από το 2000. Το γιατί ένα παιδί ν’ ασχοληθεί με το παγκράτιο, είναι ένα ερώτημα, που απασχολεί τους γονείς, αφού έχουν ακούσει ότι πρόκειται για άγριο άθλημα. Φυσικά, διαφωνεί με το τελευταίο ο κ. Μαζαράκης.
«Δεν είναι άγριο. Είμαστε υποχρεωμένοι να προστατέψουμε την ασφάλεια των αθλητών και των αγώνων μας. Παρά ταύτα, παραμένει πολύ εντυπωσιακό. Εχει μια σειρά λαβών πιο θεαματικών από της ελευθέρας πάλης. Απαιτεί γενναιότητα και φρόνημα. Στον καιρό μας αυτά είναι δυσεύρετα. Ενα παιδί ασχολούμενο με αυτό θ’ αποκτήσει φρόνημα. Θα είναι συγκροτημένο και δεν θα παρουσιάζει σημεία κοινωνικής χαλάρωσης. Περίπου 700 εκατ. άνθρωποι ασχολούνται με τις πολεμικές τέχνες. Γυμνάζουν το σώμα μαζί με το μυαλό.
Το παγκράτιο είναι συνδυασμός ρυθμού και ενέργειας. Απαιτεί μεγάλη αυτοσυγκέντρωση. Εχει μεγάλη απήχηση στην Ελλάδα. Ηδη τα σωματεία του ξεπέρασαν αυτά της πάλης και της πυγμαχίας. Οι ασχολούμενοι με το άθλημα, με οποιαδήποτε μορφή του, είναι περισσότεροι από 6.000 και σχεδόν το 40% γυναίκες».
Τ’ ατομικά αγωνίσματα είναι το «Παγκράτιον», το «Παγκράτιον Παίδων» και το «Πυξ Λαξ». Τα ομαδικά είναι τα «Παλαίσματα» και ο «Πολυδάμας». Το πυξ λαξ (πυγμή = γροθιά, λάκτισμα = κλωτσιά) είναι το ορθοστάδην παγκράτιο. Είναι συγγενικό με το κικ μπόξινγκ, το οποίο, κατά τον κ. Μαζαράκη, είναι μάλλον πιο εύκολο. Το παγκράτιο περιλαμβάνει και σκιαμαχίες, που είναι κινήσεις, με τις οποίες αποδεικνύεις ότι είσαι κάτοχος της τεχνικής. Είναι κάτι σαν τα κάτα του καράτε. Το άθλημα έχει κατηγορίες σωματικού βάρους. Το παγκράτιο διδάσκεται σε αρκετές χώρες και η ΕΟΠΑ οραματίζεται να περιληφθεί στο Ολυμπιακό πρόγραμμα. Θα είναι πολύ δύσκολο αυτό, αφού η Παγκόσμια Ομοσπονδία διαθέτει μόνο 28 κράτη-μέλη.
Αθλημα για όλους
Το παγκράτιο είναι άθλημα προσιτό σε όλους, αφού δεν απαιτεί πολλά χρήματα για ν’ ασχοληθεί κάποιος μαζί του. Η στολή (ένδυμα) αποτελείται από δύο μέρη, το άνω, το οποίο ονομάζεται χιτώνιον (μπλούζα) και είναι λευκού χρώματος, και το κάτω (περισκελίς), το παντελόνι, που είναι κυανού χρώματος. Η επιλογή των χρωμάτων συμβολίζει τα χρώματα της γης. Περιμετρικώς και στον λαιμό του χιτωνίου υπάρχει μαίανδρος κυανολεύκου χρώματος, όπως και στα πλάγια της περισκελίδος. Η στολή στοιχίζει από 20-28 ευρώ. Οι αθλητές φέρουν, επίσης, χειρόκτια (γάντια), περικνημίδες και προστατευτική μασέλα, τα οποία κοστίζουν περί τα 30 ευρώ.
Η χρήση των χειροκτίων είναι υποχρεωτική. Τα γάντια αφήνουν τα δάκτυλα ελεύθερα και επιτρέπουν την εφαρμογή του δράττειν (αρπαγές). Τα δίδακτρα στους συλλόγους συνήθως κυμαίνονται, ανάλογα με το σωματείο και την περιοχή, από 30 ώς 50 ευρώ. Σε αγροτικές περιοχές, με μη εύπορους αθλητές, μπορεί αυτοί να μη πληρώνονται.
Με 127 συλλόγους σε όλη τη χώρα και τέσσερις χιλιάδες αθλητές
Οσο κι αν φαίνεται παράξενο, η ΕΟΠΑ έχει 127 συλλόγους – μέλη και περί τους 2.000 ενεργούς αθλητές, ενώ οι εγγεγραμμένοι συνολικά ξεπερνούν τους 4.000 σε όλη τη χώρα. Σύλλογοι υπάρχουν σε Αθήνα (Κυψέλη, Κάτω Πατήσια, Ανω Πατήσια, Αμπελοκήπους, Εξάρχεια), Πειραιά, Ζωγράφου, Περιστέρι, Καλλιθέα, Πεύκη, Ιλιον, Ανω Λιόσια, Μεταμόρφωση, Νίκαια, Βάρη, Ν. Ιωνία, Αγ. Αναργύρους, Αγ. Παρασκευή, Χαλάνδρι, Μαρούσι, Κορυδαλλό, Αρτέμιδα, Ν. Βουτζά, Πέραμα, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Αλεξάνδρεια Ημαθίας, Γιαννιτσά, Κιλκίς, Κομοτηνή, Αγ. Αθανάσιο, Ακροπόταμο, Βέροια, Αίγειρο, Λάρισα, Τρίκαλα, Καρδίτσα, Λαμία, Βόλο, Θήβα, Χαλκίδα, Πάτρα, Κόρινθο, Ναύπλιο, Αργος, Σπάρτη, Νεάπολη Λακωνίας, Μολάους, Μονεμβασία, Ελος Λακωνίας, Χανιά, Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Αλικαρνασσό, Χερσόνησο, Ιεράπετρα, Αμφισσα, Ρόδο, Μύκονο, Ζάκυνθο, Νάξο. Πληροφορίες θα βρείτε στο τηλέφωνο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Παγκράτιου (210-68.28.877 και 68.28.850) και στην ιστοσελίδα της (www. pangration. org).