Η ανατίναξη της ΕΣΠΟ από την ΠΕΑΝ

Σήμερα, περπατώντας στο κέντρο της Αθήνας, μπορεί κανείς να προσέξει στη γωνία της Πατησίων με τον πεζόδρομο της Γλάδστωνος μία επιγραφή σε σχήμα ανοιχτού βιβλίου. «Εδώ ήταν στην Κατοχή 1941-1944 το Αρχηγείο της Ναζιστικής ΕΣΠΟ. Ανατινάχθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 1942 από την Αντιστασιακή Οργάνωση ΠΕΑΝ – Πανελλήνιος Ενωσις Αγωνιζομένων Νέων» αναγράφεται στη μία σελίδα. Λίγο πιο πέρα ορθώνονται δύο στήλες. Στη μία δεσπόζει η προτομή του Κώστα Περρίκου, αρχηγού της ΠΕΑΝ. Τη δεύτερη στήλη αγκαλιάζουν τα πορτρέτα των Ιουλίας Μπίμπα, Διονύση Παπαδόπουλου, Δημήτρη Λόη και Γιάννη Κατεβάτη. Σήμερα, τραπεζάκια, καρέκλες, ομπρέλες και η τέντα από διπλανό φούρνο πνίγουν τα μοναδικά μνημεία στην Ελλάδα για την ανατίναξη της Εθνικής Σοσιαλιστικής Πατριωτικής Οργανώσεως πριν από 68 χρόνια. Τότε, νέοι πατριώτες ρίσκαραν τις ζωές τους -πολλοί από τους οποίους στη συνέχεια εκτελέστηκαν- για να χτυπήσουν την ΕΣΠΟ, που προσπαθούσε να στρατολογήσει Ελληνες για να πολεμήσουν στο πλευρό της Βέρμαχτ στην ΕΣΣΔ. Από την έκρηξη της βόμβας που τοποθέτησαν στα γραφεία της ΕΣΠΟ σκοτώθηκαν δεκάδες συνεργάτες των κατοχικών δυνάμεων και Γερμανοί αξιωματικοί, ενώ η δωσιλογική οργάνωση διαλύθηκε οριστικά. Τότε, οι ραδιοφωνικοί σταθμοί στο Λονδίνο και τη Μόσχα μιλούσαν με ενθουσιασμό για το εγχείρημα, χαρακτηρίζοντάς το ως το μεγαλύτερο σαμποτάζ στην κατεχόμενη Ευρώπη.