Δυνατότητες σημαντικής ανάπτυξης της χρήσης ποδηλάτου αποκαλύπτει έρευνα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, καθώς μεγάλο μέρος των πολιτών που απάντησαν στο σχετικό ερωτηματολόγιο δείχνουν διατεθειμένοι να αρχίσουν ή να επεκτείνουν τη χρήση του οικολογικού μέσου, εάν δημιουργηθεί η κατάλληλη υποδομή.
Στο ερωτηματολόγιο της Μονάδας Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΜΠ απάντησαν, με τη μέθοδο της τυχαίας δειγματοληψίας, 1.229 άτομα. Το ερωτηματολόγιο αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο σε ιστοσελίδες μαζικής χρήσης (δήμων, υπουργείου Περιβάλλοντος κ. λπ.), αλλά γρήγορα διαδόθηκε μεταξύ των ποδηλατών. Το δείγμα της έρευνας δεν είναι βεβαίως αντιπροσωπευτικό, καθώς όσοι κατέχουν ποδήλατο φτάνουν το 80% (ακόμα κι αν το χρησιμοποιούν αραιά), ενώ τα άτομα πανεπιστημιακής εκπαίδευσης πλησιάζουν το 80%. Παρ’ όλα αυτά, αναδεικνύει πραγματικές τάσεις. Κατ’ αρχάς, το 90,7% όσων δεν διαθέτουν ποδήλατο δηλώνει ότι αν υπήρχαν ποδηλατόδρομοι στην Αττική θα χρησιμοποιούσε ποδήλατο για τις μετακινήσεις του. Το γεγονός ότι η έλλειψη ποδηλατόδρομων λειτουργεί αποτρεπτικά φαίνεται και στους λόγους μη κατοχής ποδηλάτου, όπου η πρώτη απάντηση είναι οι ακατάλληλοι δρόμοι (39%), ενώ το 24% θεωρεί ότι είναι επικίνδυνη η χρήση του, εκτίμηση που αναμφίβολα συνδέεται με τους επικίνδυνους δρόμους.
Ψυχαγωγία
Παρά την επέκταση της χρήσης του, το ποδήλατο χρησιμοποιείται ακόμα κυρίως για ψυχαγωγία. «Το ποδήλατο χρησιμοποιείται κυρίως για βόλτα ή για αθλητισμό», σημειώνει ο κ. Ευθύμιος Μπακογιάννης, συγκοινωνιολόγος και μέλος της Μονάδας Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΜΠ. Ακόμα είναι μικρό το ποσοστό όσων πάνε με ποδήλατο στην εργασία τους ή σε άλλες βασικές μετακινήσεις (π. χ. σχολείο). Η εικόνα αυτή καθρεφτίζεται και στον αριθμό των ημερών που χρησιμοποιείται. Μεταξύ όσων έχουν ποδήλατο, ένας στους τέσσερις το χρησιμοποιεί σε καθημερινή βάση, το 20,8% πέντε μέρες την εβδομάδα, το 35% μία φορά την εβδομάδα και το 19,2% τουλάχιστον μία φορά τον μήνα. «Υπάρχει βάση για μεγάλη ανάπτυξη της χρήσης, αρκεί να επεκταθούν οι ποδηλατόδρομοι», τονίζει ο κ. Μπακογιάννης. Από τη σύνθεση των πολιτών που απάντησαν φαίνεται ότι το ποδήλατο αποκτά ολοένα περισσότερους φίλους στις πιο νεαρές ηλικίες, έχοντας -προς το παρόν- περισσότερη χρήση στους άνδρες παρά στις γυναίκες.
Τι πλεονεκτήματα βρίσκουν στη χρήση των δύο τροχών οι ποδηλάτες; Οι περισσότεροι απάντησαν ότι είναι καλό για την υγεία και δεν μολύνει το περιβάλλον. Ακολουθεί η απάντηση ότι είναι διασκεδαστικό, είναι φθηνό, δεν απαιτεί θέση στάθμευσης και δεν εξαρτιέσαι από τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Στα μειονεκτήματα κυριαρχεί το ακατάλληλο των δρόμων και ακολουθούν η ρύπανση και ο κίνδυνος κλοπής. Οσοι χρησιμοποιούν ποδήλατο έχουν την τάση να υπογραμμίζουν τα πλεονεκτήματά του, δείχνοντας πως πετάλι το πετάλι ανακαλύπτεις τις δυνατότητες των δύο τροχών. Στην Αθήνα μπορεί να δημιουργηθεί ένα χρηστικό όσο και όμορφο δίκτυο ποδηλατοδρόμων. Εξάλλου, οι περισσότεροι απ’ όσους απάντησαν πιστεύουν ότι η Αθήνα έχει ωραίες διαδρομές.
Ποδηλατόδρομος – άξονας στα σκαριά
Ενας ποδηλατόδρομος – άξονας, που θα διασχίζει όλη την Αθήνα, από τα βόρεια προάστια μέχρι το Φάληρο και το παραλιακό μέτωπο, είναι όχι μόνον αναγκαιότητα, αλλά βρίσκεται πια στα σκαριά. «Ηδη η μελέτη του τμήματος από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας μέχρι την οδό Ερμού είναι στην τελική της φάση», λέει ο συγκοινωνιολόγος Ευθ. Μπακογιάννης.
«Οπου κατασκευάστηκαν πρόσφατα ποδηλατικές διαδρομές, διαπλατύνθηκαν τα πεζοδρόμια, δόθηκε περισσότερος χώρος και για τους πεζούς, ενισχύθηκε γενικά η βιώσιμη μετακίνηση», τονίζει ο κ. Μπακογιάννης. «Αν και η χρήση είναι ακόμη περιορισμένη, πιστεύουμε ότι οι ποδηλάτες θα πληθύνουν, με ένα καλό δίκτυο όπου μπορούν να κινηθούν με ασφάλεια».
Ο επιστημονικός υπεύθυνος της Μονάδας Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΜΠ, καθηγητής κ. Θάνος Βλαστός, απέστειλε σε όλες τις νεοεκλεγμένες δημοτικές αρχές επιστολή, δηλώνοντας ότι ο επιστημονικός κόσμος θα τους συνδράμει σε ανάλογες παρεμβάσεις.