Ατέλειωτο ανθρωποκυνηγητό σε μια πόλη που και η τελευταία της γωνιά
είναι σημαδεμένη από την τέχνη και την Ιστορία, δυσεπίλυτοι κώδικες
που αποκαλύπτουν αδιανόητες αλήθειες, θεαματικές εξελίξεις που
βάζουν κάθε τόσο στο παιχνίδι καινούργια πρόσωπα, δημιουργώντας
εντελώς απρόβλεπτες καταστάσεις, αλλά και ένας από τους
μεγαλύτερους ποιητές της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ο Δάντης, ο οποίος
θα τροφοδοτήσει με τους στίχους της «Θείας Κωμωδίας» μια πλοκή με
εξωφρενικούς ρυθμούς.
Το καινούργιο μυθιστόρημα του Νταν Μπράουν, που μόλις κυκλοφόρησε
από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε μετάφραση Χρήστου Καψάλη (σελ. 267),
τα έχει όλα: ο καθηγητής Σημειολογίας του Χάρβαρντ Ρόμπερτ Λάνγκτον
(ο ήρωας τον οποίο ενσάρκωσε ο Τομ Χανκς στην κινηματογραφική
μεταφορά των «Illuminati») και η νεαρή γιατρός Σιένα Μπρουκς θα
μπλεχτούν στα δίχτυα ενός δαιδαλώδους και εξαιρετικά επικίνδυνου
κόσμου, που θα κρατήσει επτασφράγιστα τα μυστικά του μέχρι και τις
τελευταίες σελίδες, όπου και θα δοθεί μια λύση πέραν πάσης
προσδοκίας.
Το εντυπωσιακότερο ασφαλώς στοιχείο στο μυθιστόρημα του Νταν
Μπράουν, που αναμένεται να σαρώσει διεθνώς τα ταμεία, όπως το έχουν
κάνει όλα τα βιβλία του μετά τον «Κώδικα Ντα Βίντσι», είναι ο
Δάντης. Το έργο τιτλοφορείται «Inferno», παίρνοντας το όνομά του
από το πρώτο μέρος της «Θείας Κωμωδίας» (τα άλλα δύο είναι το
«Καθαρτήριο» και ο «Παράδεισος»). Γραμμένη κατά τη δεύτερη δεκαετία
του 14ου αιώνα, η «Θεία Κωμωδία» έχει χαρακτηριστεί «μεσαιωνικό
έπος», αλλά τα ζητήματα που θίγει είναι σαν να βγαίνουν από την
καρδιά της εποχής μας: ο Δάντης θα κατέβει στην Κόλαση για να δει
από κοντά (με οδηγό του τον Βιργίλιο) πού κατέληξαν όσοι έχωσαν τα
χέρια τους στο άπατο πιθάρι της πολιτικής διαφθοράς. Ο Νταν Μπράουν
δεν θέλει να παρακάμψει την πολιτική ηθική του Βιργίλιου, οι
στίχοι, όμως, της «Θείας Κωμωδίας» στο «Inferno» θα λειτουργήσουν
πρωτίστως ως κράχτες για το μυστήριο το οποίο καλούνται να φωτίσουν
ο Λάνγκτον και η Μπρουκς.
Το ένδυμα της λογιοσύνης περιβάλλει όλα τα βιβλία του Νταν Μπράουν.
Είναι κάτι που δοκίμασε πρώτος με τεράστια επιτυχία ο Ουμπέρτο Έκο
στο «Όνομα του ρόδου». Η διαφορά με τον Νταν Μπράουν είναι πως η
λογιοσύνη τείνει να μετατραπεί στα μυθιστορήματά του σε κάτι
εντελώς προσχηματικό: σε ένα όχημα για τη διερεύνηση σκοτεινών
μηνυμάτων και δαιμονικών μηχανορραφιών, που συνεπάγονται την
καταστροφή και τον θάνατο σ’ ένα σύμπαν το οποίο κυβερνιέται από
παντελώς αδιάγνωστες αρχές. Οι άνθρωποι με τους οποίους έρχεται σε
σύγκρουση ο Λάνγκτον έχουν συγκεντρώσει στα χέρια τους τεράστια
δύναμη (θρησκευτική, πολιτική και οικονομική), αντιμετωπίζοντας με
αδίστακτο τρόπο οποιονδήποτε ή οτιδήποτε μπαίνει εμπόδιο στον δρόμο
τους. Σε μιαν εποχή κατά την οποία οι θεωρίες συνωμοσίας φυτρώνουν
με απίστευτη ευκολία παντού (στο διαδίκτυο, σε πολιτικές μπροσούρες
και σε εξειδικευμένα ή μη περιοδικά), τα μυθιστορήματα του Νταν
Μπράουν δείχνουν έτοιμα να επιβεβαιώσουν ακόμα και την πιο απίθανη
υποψία (είτε είναι για το καλό είτε για το κακό), επιτρέποντας στον
αναγνώστη να καταναλώσει όση ποσότητα ίντριγκας επιθυμεί.
Επιστρέφοντας στο «Inferno», θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας δύο
επιπλέον παράγοντες: ο ένας είναι το διογκωμένο ενδιαφέρον που
υπάρχει τις τελευταίες δεκαετίες σε ολόκληρη την υδρόγειο για τον
ίδιο τον Δάντη. Ενδιαφέρον το οποίο αποτυπώνεται στον
κινηματογράφο, το τραγούδι, τα κόμικς και τα video games χωρίς από
την άλλη μεριά να έχει μειωθεί κατά το παραμικρό η υπερπαραγωγή των
μεταφράσεων και των φιλολογικών σχολίων. Ο δεύτερος παράγοντας με
τον οποίο παίζει ο Νταν Μπράουν στο «Inferno» είναι η ιστορική
μυθολογία της Φλωρεντίας. Η πόλη των Μεδίκων, η οποία θα
κυριαρχήσει στο ευρωπαϊκό στερέωμα από τον 15ο μέχρι και τον 18ο
αιώνα, θα ενισχύσει το βιβλίο με μιαν ακαταμάχητη αστική γοητεία,
ικανή να κερδίσει ακόμα και όσους δεν είναι καθόλου πρόθυμοι να
πειστούν για τη σωρεία των ανατροπών και των απιθανοτήτων που
παρουσιάζει η δράση.