Ισμαήλ Κανταρέ εναντίον της χήρας του Ενβέρ Χότζα

Ισμαήλ Κανταρέ εναντίον της χήρας του Ενβέρ Χότζα

2' 31" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στην εποχή της παντοδυναμίας της θα μπορούσε μ’ ένα μόνο νεύμα όχι μόνο να τον εξαφανίσει από το συγγραφικό τοπίο, αυτό που τέλος πάντων υπήρχε στην Αλβανία του Χότζα, αλλά και να τον εξοντώσει βιολογικά. Δεν χρειάστηκε να κάνει τίποτα από τα δύο γιατί εκείνος ήταν τότε το «χαϊδεμένο παιδί» του καθεστώτος. Οι καιροί άλλαξαν, όπως και οι ρόλοι.

Διάσημος συγγραφέας ο Ισμαήλ Κανταρέ, αδύναμη και απαξιωμένη πολιτικά, πλην όμως δραστήρια πνευματικά, παρά τα 95 της χρόνια, η Νεζμιγιέ Χότζα. Κανταρέ και χήρα του Ενβέρ Χότζα βρίσκονται τον τελευταίο καιρό στα δικαστήρια για να επιλύσουν διαφορές του παρελθόντος.

Ο Κανταρέ αξιώνει από την υπέργηρη Νεζμιγιέ να του επιστρέψει τα χειρόγραφα ενός πολύκροτου βιβλίου του στο οποίο υμνούσε τον Χότζα για τη σύγκρουσή του με τον Νικίτα Χρουστσόφ, τα οποία, όπως υποστηρίζει, της χάρισε τη δεκαετία του ’70 και εκείνη του αντιτείνει ότι «το δώρο δεν επιστρέφεται»! Η διαμάχη έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον των Αλβανών καθώς, μεταξύ άλλων, έρχονται μέσα από τη δημόσια αντιπαράθεση, στο φως, λεπτομέρειες για τη στάση του μεγάλου συγγραφέα, του πιο επιφανούς πνευματικού τέκνου του αλβανικού έθνους, σε μια περίοδο βάρβαρης καταπίεσης και ανελέητου κυνηγητού κάθε απόκλισης από τον «σοσιαλιστικό ρεαλισμό» και τον δρόμο προς τον «λαϊκό παράδεισο».

Νοέμβριος 1961. Στη Μόσχα συνέρχονται σε διάσκεψη οι ηγέτες 81 κομμουνιστικών κομμάτων και εκεί ο Ενβέρ Χότζα συγκρούεται ανοιχτά με τον Νικίτα Χρουστσόφ, τον οποίο, μεταξύ άλλων, κατηγορεί για «ρεβιζιονισμό», συντασσόμενος με τον Μάο Τσε Τουνγκ, που βρισκόταν σε τροχιά ρήξης με τους Σοβιετικούς.

Ο Χρουστσόφ τον απειλεί από το βήμα της διάσκεψης ότι θα του κόψει τη βοήθεια σε σιτάρι και τρόφιμα και εκείνος απαντά με την ιστορική φράση «χορτάρι θα φάμε αλλά δεν θα γονατίσουμε». Ο Χότζα αποχωρεί από τη σύνοδο και η Αλβανία de facto από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, από το οποίο θα φύγει 8 χρόνια αργότερα και τυπικά.

Η «ηρωική», όπως εμφανίστηκε στον μαντρωμένο αλβανικό λαό, στάση του Χότζα, θα εμπνεύσει τον άσημο τότε συγγραφέα Ισμαήλ Κανταρέ, ο οποίος το 1971 θα την υμνήσει σε βιβλίο υπό τον τίτλο «Ο Χειμώνας της Μεγάλης Μοναξιάς». Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, μάλιστα, θα χαρίσει στην πανίσχυρη τότε σύζυγο του δικτάτορα, που μαζί με τον Ραμίζ Αλία είχαν τον τελευταίο λόγο για ό, τι έπρεπε να μαθαίνει ο λαός, Νεζμιγιέ, τα χειρόγραφα του πονήματός του. Με το που εκδόθηκε όμως το βιβλίο διατάχθηκε η απαγόρευση της κυκλοφορίας του!

Τι είχε συμβεί; Τα τσακάλια της λογοκρισίας δεν είχαν υπολογίσει ότι η «Μεγάλη Μοναξιά», στον τίτλο, προσέβαλλε του Αλβανούς κομμουνιστές, που, κατά την προπαγάνδα, παρά την απομόνωσή τους από τη συντριπτική πλειοψηφία των άλλων κομμουνιστικών κομμάτων, δεν ήταν μόνοι, αφού είχαν στο πλευρό τους τούς ανά τον πλανήτη «γνήσιους κομμουνιστές». Ο Κανταρέ, που κάθε άλλο παρά να υπονομεύσει το καθεστώς επιδίωκε, μέσα από τον τίτλο, λίγο έλειψε να βρεθεί σε κάποιο στρατόπεδο συγκέντρωσης ή και στο εκτελεστικό απόσπασμα, αλλά θα γλιτώσει καθώς λέγεται έπειτα από παρέμβαση της Νεζμιγιέ.

Το βιβλίο θα εκδοθεί τελικά το 1978 με τον τίτλο «Ο Μεγάλος Χειμώνας» και ο Κανταρέ θα συνεχίσει να γράφει υπό την υψηλή προστασία του Χότζα..

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή