Στην πολύχρονη διαδρομή του έχει χειριστεί υλικά όπως το μέταλλο, το ξύλο, το πλεξιγκλάς, το μάρμαρο, αποτυπώνοντας την κριτική ματιά του πάνω στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Από τους επιφανέστερους εκφραστές της ελληνικής γλυπτικής, δόμησε την καλλιτεχνική παιδεία του κοντά στον σπουδαίο δάσκαλό του Γιάννη Παπά, τον οποίο τιμητικά διαδέχθηκε στην έδρα Γλυπτικής της Ακαδημίας Αθηνών το 2011. Ο Γιάννης Παρμακέλης, ωστόσο, διαθέτει τη σεμνότητα που χαρακτηρίζει τους αυτάρκεις δημιουργούς. Αρκετά νέος, απόφοιτος του εξατάξιου γυμνασίου, άφησε τo 1952 την αγροτική Κρήτη και ήρθε στην Αθήνα για να δώσει εισαγωγικές στη Σχολή Καλών Τεχνών. Σχεδίασε τότε το κεφάλι από ένα άγαλμα της θεάς Δήμητρας – κι αυτό του εξασφάλισε την είσοδό του στον κόσμο της τέχνης.
– Πόσο συνειδητά επιλέξατε να ασχοληθείτε με τη γλυπτική;
– Το περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσα ήταν… μηδέν σε σχέση με την τέχνη. Ομως σχέδια και γλυπτική έκανα από μικρός, αυτή η διαδικασία πήγαζε από μέσα μου. Γεννήθηκα γλύπτης! Οταν πέρασα στη Σχολή πήγα κατευθείαν στα εργαστήρια γλυπτικής.
– Πώς αποφασίσατε να φύγετε στο Παρίσι για μεταπτυχιακές σπουδές;
– Υπήρχε μια συγκεκριμένη υποτροφία που δινόταν κάθε δύο χρόνια σε έναν φοιτητή της ΑΣΚΤ. Οταν πήγα στο Παρίσι ένιωσα αμέσως ότι βρέθηκα σε μια μητρόπολη. Το διαμέρισμα που νοίκιασα βρισκόταν στο Quartier Latin κι έτσι από το 1961 έως το 1965 έζησα στην καρδιά της καλλιτεχνικής ζωής. Μοναδικός σκοπός μου ήταν να μάθω πράγματα και να εμβαθύνω όσο το δυνατόν περισσότερο.
– Στην Ecole des Beaux Arts είχατε δάσκαλό σας τον διάσημο γλύπτη Ossip Zadkine.
– Ηταν μια σπουδαία προσωπικότητα. Μαζί του δίδασκε και ο σημαντικός Couturier. Οι δυο τους με εκτιμούσαν ιδιαίτερα, κυρίως αναγνώριζαν το γεγονός ότι αν και προσηλωμένος στη διδασκαλία τους, είχα ταυτόχρονα τον δικό μου τρόπο έκφρασης. Ηθελαν να με κρατήσουν στο Παρίσι, αλλά είχα πάρει απόφαση να γυρίσω στην Ελλάδα από την οποία έλειπε η γλυπτική – κι ας είναι η πηγή της.
– Περίπου μια δεκαετία μετά την επιστροφή σας από το Παρίσι εκθέσατε στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών τους «Μάρτυρες και θύματα» – μια δημόσια καταγγελία κατά της δικτατορίας.
– Παρουσίασα αυτή την έκθεση χωρίς ενδοιασμούς. Ημουν κάθετος. Ο δρόμος της Γλύκωνος στα εγκαίνια γέμισε με κόσμο που έμενε συζητώντας έως αργά το βράδυ. Από την επόμενη μέρα, όμως, έρχονταν κάθε τόσο άνθρωποι της Ασφάλειας για να δουν τι γίνεται κι έκαναν διάφορες ερωτήσεις…
– Στην κρίσιμη πραγματικότητα λειτουργεί παρεμβατικά η τέχνη;
– Οταν ένα γλυπτό είναι τοποθετημένο σε έναν δημόσιο χώρο, σωστά διαμορφωμένο, αποτελεί παρέμβαση στην καθημερινή ζωή – εκπέμπει μηνύματα, ειδικά σε μια χώρα που πλήττεται από την κρίση. Η επαφή των ανθρώπων με την τέχνη είναι ένα ανάχωμα στις δυσκολίες του παρόντος.
– Με διάφορα βιομηχανικά υλικά, τα γλυπτά σας συγκροτούν έναν εξπρεσιονιστικό κόσμο.
– Η τέχνη συνεχώς σε πηγαίνει κάπου. Κάθε έργο το δουλεύω περισσότερο στο μυαλό μου και λιγότερο στην πράξη. Οπως εμπνεύστηκα από τη φύση, έτσι στη συνέχεια χρησιμοποίησα τα βιομηχανικά υλικά αποδίδοντας στα έργα μου το τεχνολογικό παρόν.
– Στη νέα σας δουλειά, πώς επιλέξατε το άλογο;
– Το έχω ζήσει στα παιδικά χρόνια μου είτε ως παρέα, είτε ως βοηθό στις δύσκολες δουλειές. Η σωματική φόρμα του, ως σχήμα, είναι από μόνη της γλυπτική.