ΠΟΛΗ. Με τη φιλοδοξία να καταγραφεί το σύνολο της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Αθήνας από τον 19ο αιώνα μέχρι το 1955, ερευνητές και εθελοντές της Monumenta βρίσκονται ήδη στους δρόμους του πέμπτου διαμερίσματος, στην περιοχή Κυπριάδου, και φωτογραφίζουν, κρατούν σημειώσεις, μιλούν με τους γείτονες. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά απαιτητικό εγχείρημα, διάρκειας δύο ετών, που δείχνει την όλο και μεγαλύτερη ανάπτυξη της δραστηριότητας της Monumenta και φέρει χρηματοδοτική υπογραφή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος με τη μορφή της αποκλειστικής δωρεάς.
Βασικός στόχος του προγράμματος είναι η έρευνα και η καταγραφή όλων των κτιρίων της περιόδου 1830-1955. «Κι όταν λέμε όλα, εννοούμε όλα», μου λέει η συντονίστρια της Monumenta Ειρήνη Γρατσία. «Μονοκατοικίες, πολυκατοικίες, κτίρια γραφείων, βιομηχανικά, τα πάντα». Η επιλογή του 1955 ως καταληκτικού έτους στην έρευνα δεν είναι τυχαία. «Πριν από το 1955 δεν έχουμε τα αρχεία της Πολεοδομίας γιατί χάθηκαν», εξηγεί η κ. Ειρήνη Γρατσία.
Καταγραφές του αρχιτεκτονικού δυναμικού της Αθήνας έχουν ξαναγίνει από διαφορετικούς φορείς. «Ομως όλες παρέμειναν ανολοκλήρωτες. Εχοντας μια πλήρη λίστα θα μπορούμε να προστατεύουμε καλύτερα τον αρχιτεκτονικό πλούτο της πόλης».
Το πρόγραμμα συντονίζει και υλοποιεί ομάδα αρχαιολόγων και αρχιτεκτόνων ειδικευμένων στη διαχείριση και προστασία των μνημείων με τη συνεργασία εθελοντών. «Μετά τη δημοσιοποίηση της πρωτοβουλίας η εθελοντική προσφορά διπλασιάστηκε και σήμερα έχουμε μαζί μας 40 εθελοντές», λέει η κ. Ειρήνη Γρατσία που συμπληρώνει ότι οι εθελοντές δεν χρειάζεται να είναι αρχιτέκτονες ή να έχουν εξειδικευμένες γνώσεις. Η ερευνητική/συντονιστική ομάδα βρίσκεται σε επικοινωνία με τους αρμόδιους φορείς προστασίας αλλά και τους φορείς εκείνους που έχουν πραγματοποιήσει καταγραφές κτιρίων και διαθέτουν αρχειακό υλικό.
Παράλληλα, το πρόγραμμα στοχεύει να εμπλέξει ενεργά τους πολίτες μέσα από σειρά δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων: εκπαιδευτικά προγράμματα, ημερίδες, ξεναγήσεις, ποδηλατοδιαδρομές, ιστοσελίδα, ενημερωτικά έντυπα και φυσικά την εθελοντική συμμετοχή.
Η ιστοσελίδα, βασικό εργαλείο της προσπάθειας, θα είναι έτοιμη σύντομα και θα περιλαμβάνει βάση δεδομένων, ελεύθερα προσβάσιμη, η οποία θα είναι και πηγή πληροφόρησης για τα καταγεγραμμένα κτίρια. Μετά το τέλος του προγράμματος θα «ανέβει» ηλεκτρονική ξενάγηση με μία εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα.