O Αμερικανός κρυπτογράφος Μπρους Σνάιερ, ειδικός στην ασφάλεια δικτύων και συγγραφέας 12 βιβλίων, μετέχει στην ομάδα της εφημερίδας Guardian που δημοσιεύει τις αποκαλύψεις Σνόουντεν. Ο αποκαλούμενος και «γκουρού της ασφάλειας» ξεκαθαρίζει ότι ο εξοπλισμός της NSA στην Αθήνα έχει στο στόχαστρο τις επικοινωνίες στην Ελλάδα. Ο Σνάιερ τονίζει ότι οι όποιες μεταρρυθμίσεις ψηφιστούν από το Κογκρέσο των ΗΠΑ δεν θα περιορίσουν τις παρακολουθήσεις εκτός των αμερικανικών συνόρων αλλά μόνο εντός αυτών και ότι η μάχη για τη διαφύλαξη των προσωπικών δεδομένων πρέπει να διεξαχθεί σε πολλά επίπεδα: καθολική χρήση κρυπτογραφίας, αλλαγές στη νομοθεσία και πολιτικές πιέσεις προς τις υπηρεσίες πληροφοριών για στοχευμένη και όχι συλλήβδην συλλογή στοιχείων. Η ικανότητα του 50χρονου μηχανικού υπολογιστών να εκλαϊκεύει δύσκολες έννοιες έχει συμβάλει στην επιτυχία του μπλογκ του (schne-ier.com) στο οποίο παραπέμπει και όποιον έχει περισσότερες απορίες για ζητήματα κρυπτογραφίας.
– Μόλις έγινε γνωστό ότι στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα και σε παράρτημα αυτής λειτουργεί εξοπλισμός παρακολούθησης της NSA. Μπορείτε να εξηγήσετε τι είναι ο εξοπλισμός αυτός και ποιον στοχεύει;
– Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα, αλλά το πιθανότερο είναι ότι πρόκειται για εξοπλισμό που καταγράφει τηλεπικοινωνιακά σήματα από τον αέρα. Τηλεφωνήματα, ή μεταφορές δεδομένων ή οτιδήποτε άλλο. Οι στόχοι είναι με σχεδόν απόλυτη βεβαιότητα τα κοντινά τηλεπικοινωνιακά σήματα. Τα ελληνικά σήματα.
– Οδηγούν οι αποκαλύψεις Σνόουντεν στον περιορισμό των εξουσιών των υπηρεσιών πληροφοριών;
– Η κατάληξη είναι άδηλη. Σίγουρα η οργή αυξάνεται, τόσο εντός όσο και εκτός των ΗΠΑ, αλλά αυτό δεν μεταφράζεται απαραιτήτως σε ουσιώδεις αλλαγές. Στο Κογκρέσο συζητούνται αρκετά νομοσχέδια, αλλά όλα έχουν σχεδόν ως αποκλειστικό στόχο την προστασία των Αμερικανών από τις παρακολουθήσεις της ΝSΑ εντός των ΗΠΑ. Το πιο πιθανό είναι ότι οι επικοινωνίες εκτός των συνόρων θα εξαιρεθούν από τη νέα νομοθεσία. Ομως, οι διπλωματικές και πολιτικές επιπτώσεις όλων αυτών των παρακολουθήσεων στο εξωτερικό και η βεβαιότητα ότι θα υπάρξουν και άλλοι πληροφοριοδότες στο μέλλον μπορεί παρόλα αυτά να συμβάλει στη μετατόπιση της NSA σε πιο συντηρητικές προσεγγίσεις. Θα δούμε.
– Μπορούν οι μαζικές παρακολουθήσεις να παρεμποδιστούν με πολιτικά μέσα ή απαιτείται νέα αρχιτεκτονική επικοινωνιακών δικτύων;
– Ούτε η πολιτική ούτε η τεχνολογία μπορεί από μόνη της να μας προστατεύσει από τις μεγάλης κλίμακας παρακολουθήσεις. Χρειαζόμαστε και τα δύο. Η καθολική χρήση ισχυρής κρυπτογραφίας είναι ασπίδα για πολλά από τα προγράμματα μαζικής συλλογής δεδομένων της ΝSΑ. Αλλά απαιτούνται και νόμοι ώστε να μην μπορεί η ΝSΑ να υποχρεώνει τις εταιρείες να ανοίγουν «κερκόπορτες» που παρακάμπτουν την κρυπτογραφία. Και η πολιτική πίεση χρειάζεται προκειμένου να αποτραπούν η μυστική διείσδυση της NSA στα συστήματα και η κλοπή δεδομένων. Διαπιστώσαμε ότι οι παρακολουθήσεις της NSA έχουν πολύ στέρεες τεχνικές, πολιτικές και νομικές βάσεις. Οι όποιες λύσεις πρέπει να είναι εξίσου υψηλού επιπέδου.
– Με τα σημερινά δεδομένα, τι θα συστήνατε σε επιχειρήσεις ή άτομα που θέλουν να προστατεύσουν τα δεδομένα τους; Πρέπει να γίνουμε όλοι ειδικοί όπως εσείς για να απολαμβάνουμε στοιχειώδη ιδιωτικότητα;
– Δυστυχώς ο μέσος άνθρωπος ή η μέση επιχείρηση δεν μπορεί να κάνει πολλά για να προστατευθεί από επιτιθέμενους όπως η NSA. Η ασφάλειά μας βρίσκεται ως επί το πλείστον στο έλεος της εταιρείας τηλεπικοινωνιών, του παρόχου e-mail ή των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης που καθημερινά χρησιμοποιούμε. Η κρυπτογράφηση αποτελεί ένα προφανές εργαλείο προστασίας, αλλά δεν είναι πάντα εφικτή και σπανίως είναι εύκολη. Φοβούμαι ότι εισερχόμαστε σε έναν κόσμο στον οποίο πρέπει να είσαι ειδήμων για να προστατευθείς από αντιπάλους που δρουν σε κυβερνητικό επίπεδο.
– Είστε σύμβουλος της εφημερίδας Guardian για τη δημοσίευση των εγγράφων του Σνόουντεν. Να περιμένουμε και άλλες αποκαλύψεις;
– Συνεχίζουμε να ερευνούμε και να γράφουμε. Δεν μπορώ να πω περισσότερα πριν από τη δημοσίευση.